155. rocznica stracenia Romualda Traugutta
„Ufam, że pamiętając o Romualdzie Traugutcie, o więzionych i straconych członkach Rządu Narodowego, winni im wdzięczną pamięć, na równi z nimi będziemy kochać naszą Ojczyznę” – napisał wicepremier, minister kultury Piotr Gliński w liście do uczestników 155. rocznicy stracenia Romualda Traugutta.
W uroczystościach wziął udział wiceminister kultury Paweł Lewandowski, który odczytał list wicepremiera P. Glińskiego. „Eliza Orzeszkowa, w uznaniu odwagi i szlachetności Romualda Traugutta, ostatniego przywódcy powstania styczniowego, nazwała go «polskim Leonidasem». I choć, podobnie jak jego spartański pierwowzór, poniósł on śmierć, dziś zarówno jego, jak i współtowarzyszących mu na rzecz sprawy polskiej chwalebnie wspominamy, myśląc o odzyskaniu niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej” – napisał minister kultury.
Romuald Traugutt urodził się w 1826 r. w Szostakowie w ówczesnej guberni grodzieńskiej. Funkcję dyktatora powstania styczniowego objął w październiku 1863 r. W nocy z 10 na 11 kwietnia 1864 r. na skutek denuncjacji rosyjska policja aresztowała Traugutta w jego warszawskiej kwaterze. Najpierw więziono go na Pawiaku, a następnie przewieziono do X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej. Podczas śledztwa nie zdradził towarzyszy.
19 lipca 1864 r. sąd wojskowy skazał go na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano na stokach Cytadeli Warszawskiej 5 sierpnia 1864 r. o godz. 10. Tuż przed egzekucją, której towarzyszył 30 tys. tłum, dyktator ucałował krzyż. Razem z nim stracono innych uczestników powstania – Rafała Krajewskiego, Józefa Toczyskiego, Romana Żulińskiego i Jana Jeziorańskiego.
W poniedziałek – w ramach obchodów rocznicy stracenia Romualda Traugutta – wystawiony został posterunek honorowy Wojska Polskiego pod Krzyżem Traugutta (nieopodal parku jego imienia). Jak co roku Muzeum Niepodległości organizuje uroczystość składania wieńców i kwiatów w Galerii Rządu Narodowego na dziedzińcu Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej. Po uroczystości można było zobaczyć celę R. Traugutta na wystawie stałej „Więźniowie X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej” oraz prezentację fotografii i oryginalnych pamiątek pozostałych po dowódcy, przechowywanych w Muzeum im. Księdza Józefa Jarzębowskiego w Licheniu.
Na podstawie: PAP, muzeum-niepodleglosci.pl, pl.wikipedia.org
