25-lecie Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej z Poznania


Logo Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej z Poznania, fot. Archiwum TMWiZW
Wszystko zaczęło się na początku roku 1989, kiedy to na fali przemian zaczęły tworzyć się różne stowarzyszenia, związki i organizacje społeczne. W tym też czasie powstało Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej - zebranie założycielskie odbyło się 23 lutego 1989 r. Początkowo skupiało rodowitych Wilnian i ich potomków mieszkających w Poznaniu, ale z czasem dołączyło do nich liczne grono rdzennych poznaniaków.
Dla umocnienia więzi pomiędzy członkami i sympatykami Towarzystwa organizowane są rozmaite imprezy – majówki, Bigos Nowogródzko-Wileński, spotkania opłatkowe, wycieczki. Niektóre z nich wpisały się już w pejzaż wydarzeń kulturalnych naszego miasta.

Najważniejszą jest niewątpliwie KAZIUK (pierwszy odbył się w 1994 r.), w czasie którego oprócz tradycyjnego Kiermaszu Kaziukowego – organizowanego na wzór wileńskich uroczystości ku czci św. Kazimierza Królewicza, patrona Polski i Litwy – prezentowane są wystawy, prelekcje, filmy, występy ludowych zespołów kresowych i wielkopolskich. Liczba uczestników wspólnej zabawy i poznawania Kresów rośnie z każdym rokiem. Przybywają w różnych zakątków kraju, a nawet z zagranicy.

Od 2002 r. Towarzystwo przyznaje nagrodę Żurawina. Otrzymują ją osoby szczególnie zasłużone dla Kresów. Laureatami Żurawiny byli: Tadeusz Konwicki, Stefan Stuligrosz, Barbara Wachowicz, Andrzej Stelmachowski, Bernard Ładysz, ks. Józef Obremski, Jan Mincewicz, Mieczysław Rutkowski, Andrzej Przewoźnik, Maciej Frankiewicz, Leonard Talmont, Waldemar Tomaszewski, Aleksander Kołyszko.

Bliższemu poznaniu dawnych ziem Rzeczypospolitej służą wyprawy na Wileńszczyznę, Laudę, Inflanty, Polesie, Podole, Wołyń, Huculszczyznę, a nawet Bukowinę. W trakcie wycieczek zawiązały się serdeczne więzi z tamtejszymi Polakami, a zapamiętane krajobrazy utrwalone na zdjęciach prezentowane były następnie na wystawach z cyklu „Kresy w fotografii Wielkopolan”, przywołujących zarówno wizje lat minionych jak i współczesny obraz tamtych miejsc.

W ciągu 25 lat działalności Towarzystwo gościło w Poznaniu ludowe zespoły taneczno-wokalne, m. in.: z Wilna, Solecznik, Lidy, Brześcia, Dyneburga, Ejszyszek, a nawet z dalekiej Worochty – z samego serca Huculszczyzny - oraz zespoły polskich teatrów z Wilna i Lwowa. Wielokrotnie zapraszało dzieci i młodzież z polskich szkół z Litwy i Białorusi na letni wypoczynek nad Bałtykiem oraz do stolicy Wielkopolski, gdzie byli goszczeni przez poznańskie rodziny.

Od ponad 20 lat przed świętami Bożego Narodzenia organizowana jest zbiórka i wysyłka darów na Wileńszczyznę; przez szkoły i parafie trafiają one do najbardziej potrzebujących.

Ważnym wydarzeniem dla poznańskich Wilniuków są spotkania opłatkowe – na stole pojawiają się wówczas opłatki przywiezione z Ostrej Bramy, sianko z podwileńskich łąk, czarny wileński chleb i oczywiście kisielek żurawinowy.

Szczególne miejsce w działalności Towarzystwa zajmuje dbałość o zachowanie pamięci o ludziach i wydarzeniach ważnych dla historii Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Z okazji rocznic członkowie Towarzystwa spotykają się przed tablicami (powstałymi z ich inspiracji i współfinansowaniu), aby oddać cześć żołnierzom Armii Krajowej, Ofiarom Katynia, Ponar, poległym w operacji „Ostra Brama” oraz przed tablicą Marszałka Józefa Piłsudskiego. 1 listopada Towarzystwo uczestniczy w kweście na renowację zabytkowych nagrobków na wileńskiej Rossie.

Dwa razy w miesiącu członkowie Towarzystwa oraz ich poznańscy przyjaciele, którzy rozkochali się w urodzie Kresów, spotykają się w Domu Polonii.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Redakcja Wilnoteki nie ponosi odpowiedzialności za treści artykułów nadesłanych.