30-lecie Wspólnoty Kulturalnej Karaimów na Litwie


Wspólnota karaimska w Trokach w 1988 roku, fot. organizatorów
Tablica upamiętniająca pierwsze po uwarunkowanej okresem sowieckim kilkudziesięcioletniej przerwie publiczne zgromadzenie Karaimów na Litwie zostanie odsłonięta we wtorek, 15 maja w Trokach przy ul. Karaimų 29 na ścianie działającej tu obecnie znanej restauracji „Kybynlar”. Owe historyczne wydarzenie miało miejsce 15 maja 1988 roku w budynku, na którym odsłonięta zostanie dziś tablica.



Było to niezwykle znaczące wydarzenie. Jego znaczenie w ciągu minionych 30 lat podkreślone zostało bardzo wyraźnie. W zgromadzeniu wzięli wówczas udział również zaproszeni goście – pisarze Sigitas Geda, Vidmantė Jasukaitytė, Vytautas Rubavičius oraz ówczesny prezes Litewskiej Fundacji Kultury prof. Česlovas Kudaba. To jego zachęta i wsparcie przesądziły o tym, że doszło do tego szczególnego wydarzenia.

Podczas zebrania powołana została Grupa Wsparcia Kultury Karaimów na Litwie przy Litewskiej Fundacji Kultury – poprzedniczka działającej obecnie Wspólnoty Kulturalnej Karaimów na Litwie. Wybrano radę grupy, w której skład weszli: Halina Kobecka (prezes), Michał Firkowicz, Józef Firkowicz, Inna Firkowicz, Leonid Malecki, Mark Kozyrowicz, Szełumiel Jutkiewicz, Romuald Czaprocki, Szymon Juchniewicz.

Wytyczone zostały również główne kierunki przyszłej działalności, w tym nauczanie i nauka języka karaimskiego, dbałość o dziedzictwo kultury materialnej narodu, zachowanie i użytkowanie zabytków architektury, publikowanie źródeł historycznych, uwiecznienie pamięci przodków.

Powołanie Grupy Wsparcia Kultury Karaimów na Litwie przyczyniło się do tego, że Karaimi stali się widoczni na mapie Litwy jako osobna wspólnota narodowa, a nie tylko jako poszczególni ludzie, mogli działać i dbać o sprawy swego narodu już jako organizacja.  

W tym samym 1988 roku odzyskana została wileńska kenesa – świątynia karaimska, uporządkowano infrastrukturę cmentarza karaimskiego w Wilnie, podjęto się bardzo aktywnej działalności w zakresie promowania kultury karaimskiej, rozpoczęto organizowanie lekcji języka karaimskiego, nawiązano owocne kontakty z naukowcami oraz rodakami za granicą.

Z dzisiejszej perspektywy można stwierdzić, że owo zgromadzenie oraz determinacja Karaimów i Litwinów otworzyły nowy etap w życiu wspólnoty karaimskiej, odrodziły ją i pomogły przywrócić jej jakość.

W ramach obchodów tej znaczącej daty we wtorek, 15 maja w Trokach na domu przy ul. Karaimų (Karaimskiej) 29 (obecnie – restauracja „Kybynlar”), w którym odbyło się pierwsze po II wojnie światowej publiczne zgromadzenie wspólnoty karaimskiej, zostanie odsłonięta tablica pamiątkowa.

Na początku lipca br. w Trokach odbędzie się tradycyjny, szesnasty z kolei, Międzynarodowy Obóz Języka i Kultury Karaimskiej. Będzie to również jeden z akcentów obchodów tej znaczącej daty. W trakcie jego trwania zaplanowano kilka jubileuszowych imprez.

Według danych spisu powszechnego mieszkańców z roku 2011 na Litwie mieszka około 240 Karaimów.

Na podstawie: informacja Wspólnoty Kulturalnej Karaimów na Litwie, osp.stat.gov.lt