Beata Kalęba pierwszą laureatką Nagrody im. Algisa Kalėdy


Beata Kalęba, fot wilnoteka/Eryk Iwaszko
W piątek, 5 stycznia o godzinie 15, w Instytucie Literatury Litewskiej i Folkloru (LLTI) w Wilnie odbyło się pierwsze uroczyste wręczenie Nagrody im. Algisa Kalėdy. Laureatką wyróżnienia upamiętniającego postać badacza literatury polskiej i litewskiej została polska tłumaczka Beata Kalęba, która związana jest z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie.



Nagroda im. Algisa Kalėdy
została ustanowiona przez Instytut Literatury Litewskiej i Folkloru dla oddania hołdu pamięci profesora, który zmarł w maju 2017 roku. Będzie przyznawana co roku za znaczące badania naukowe dziedzictwa literatury litewskiej, polsko-litewskich związków literackich, studiów porównawczych i kulturowych prowadzone w ciągu ostatnich dwóch lat.

W uroczystości wzięli udział m.in. żona prof. Kalėdy prof. dr Laima Kalėdienė, dyrektor LLTI dr Mindaugas Kvietkauskas oraz badacze dr Jūratė Sprindytė, prof. dr Vytautas Martinkus, dr Aistė Kučinskienė, dr Brigita Speičytė. Laureatka osobiście odebrała nagrodę.

Beatę Kalębę nagrodzono za „oryginalne studia porównawcze literatury litewskiej i polskiej, twórcze przekłady, aktywne rozpowszechnianie kultury litewskiej w Polsce”. Laureatka jest tłumaczką i badaczką literatury polskiej i litewskiej, kierowniczką Pracowni Kultury Litwy w Katedrze Kultury Literackiej Pogranicza Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Interesuje się historią i kulturą Wielkiego Księstwa Litewskiego, polsko-litewskimi związkami literackimi i kulturalnymi, problematyką tożsamościową i recepcji idei na pograniczach (politycznych, kulturalnych, mentalnych), a także teorią i praktyką przekładu, przede wszystkim poezji. Wykłada historię literatury litewskiej.

Jest również autorką monografii „Rozdroże. Literatura polska w kręgu litewskiego odrodzenia narodowego” (2016) oraz współautorką 3-tomowego wyboru publicystki polskiej i litewskiej „W kręgu sporów polsko-litewskich na przełomie XIX/XX w.” (2004–2011). Tłumaczy litewską literaturę piękną, m.in. poezję Tomasa Venclovy, Alfonsasa Nyki-Niliūnasa, Judity Vaičiūnaitė, prozę Antanasa Škėmy oraz literaturę naukową.

Profesor Algis Kalėda zmarł 11 maja 2017 roku
. Był krytykiem literackim, badaczem literatury polskiej i litewskiej raz tłumaczem. Przez wiele lat kierował Centrum Polonistycznym Uniwersytetu Wileńskiego. Wykładał także na innych uczelniach, m.in. na Uniwersytecie Warszawskim i Instytucie Pedagogicznym w Wilnie (obecnie Litewskim Uniwersytecie Edukologicznym). Był związany również z Instytutem Literatury Litewskiej i Folkloru. Za swoją działalność na rzecz popularyzowania kultury i języka polskiego za granicą w 2014 roku otrzymał Nagrodę Polonicum przyznawaną przez Centrum Polonicum Uniwersytetu Warszawskiego. Nagroda jego imienia ma być w zamyśle pomysłodawców nie tylko oddaniem hołdu jego pracy, ale również zachętą do kontynuowania badań na tym obszarze.


Na podstawie: llti.lt, pkl.polonistyka.uj.edu.pl, inf. wł.