Białorusini upamiętnili Stanisława Moniuszkę


Pałac Moniuszków w Śmiłowiczach na Białorusi, fot. commons.wikimedia.org
W Śmiłowiczach na Białorusi otwarto ekspozycję muzealną poświęconą Stanisławowi Moniuszce. W przyszłości w rodzinnej miejscowości autora "Strasznego dworu" ma powstać muzeum. W 2019 r. przypada 200. rocznica urodzin kompozytora, nazywanego "ojcem polskiej opery narodowej". Białorusini z kolei nazywają Moniuszkę kompozytorem białoruskim.



W muzealnej sali zwiedzający mogą zapoznać się z warszawskim i berlińskim okresami życia Stanisława Moniuszki. Można tam zobaczyć między innymi zdjęcia, afisze teatralne oraz kostiumy z oper w Warszawie i Poznaniu, gdzie wystawiano utwory kompozytora.

Sala muzealna, w której mają być organizowane również koncerty, została otwarta dzięki wsparciu finansowemu Unii Europejskiej i ONZ. W przyszłości w Śmiłowiczach ma powstać muzeum poświęcone artyście, którego państwowe mińskie media nazywają "białoruskim i polskim kompozytorem". 

Stanisław Moniuszko urodził się w 1819 r. w majątku Ubiel pod Śmiłowiczami, miasteczku położonym 27 km na wschód od Mińska nad rzeką Wołmą. Po niewielkim dworku w Ubielu nie pozostał żaden ślad, natomiast w Śmiłowiczach znajduje się wymagający remontu pałac, który kiedyś należał do rodziny Moniuszków.

Dziadek słynnego kompozytora, także Stanisław Moniuszko, został właścicielem majątku w Śmiłowiczach w 1791 r. Na początku XIX w. rozpoczął budowę dworku, który prawdopodobnie był pierwowzorem operowego strasznego dworu. Na początku XX w. dobudowano do niego nowy korpus w stylu neogotyckim. Jeszcze kilka lat temu w najnowszej części dworku mieściła się szkoła rolnicza. Obecnie zabudowania dworskie są ruiną. Z całego założenia pałacowo-parkowego poza ruinami pałacu przetrwały pozostałości parku z główną bramą wjazdową i domkiem ogrodnika. Kilka lat temu dworek został sprzedany na aukcji za 24 tysiące dolarów. Nabyła go prywatna firma, która zgodnie z umową musi odrestaurować budynek.

Postać Stanisława Moniuszki, ale też Chaima Soutine'a (1893-1943) - francuskiego malarza pochodzenia żydowskiego, również pochodzącego ze Śmiłowicz, ma w zamierzeniu białoruskich władz przyciągać na Mińszczyznę turystów z zagranicy. Przygotowania do przypadającego w 2019 r. jubileuszu 200-lecia urodzin kompozytora rozpoczęły się więc już parę lat temu. W 2016 r. na pl. Wolności w Mińsku, w pobliżu którego Stanisław Moniuszko mieszkał, stanął pomnik przedstawiający siedzących na ławce polskiego kompozytora i współpracującego z nim dramaturga Wincentego Dunina-Marcinkiewicza. Napis na tablicy informacyjnej głosi, że pomnik przedstawia "dramaturga Wincentego Dunin-Marcinkiewicza i kompozytora Stanisława Moniuszkę - twórców białoruskiej narodowej klasycznej opery".

Na podstawie: IAR, belta.by