Dane o represjonowanych w latach 1940-1953 mieszkańcach Litwy – ogólnodostępne
Wśród tych danych są również dotyczące Polaków mieszkających na Litwie – z Wilna, obecnych rejonów wileńskiego, solecznickiego, trockiego, święciańskiego, ignalińskiego.
Jak informuje Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy, dane te zaczęto gromadzić w roku 1988 po powołaniu przez ruch niepodległościowy Sąjūdis komisji ds. badania przestępstw stalinizmu. Jej przewodniczącym był jeden z założycieli Sąjūdisu Julius Juzeliūnas.
Grupa członków tej komisji pod przewodnictwem innego działacza Sąjūdisu, późniejszego dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Państwa Mečysa Laurinkusa rozpowszechniała na Litwie ankiety o represjonowanych – zesłanych, więzionych, zamordowanych – mieszkańcach Litwy. Wypełnione ankiety analizowano, systematyzowano, sporządzano kartoteki.
Ogółem o represjach doznanych przez mieszkańców Litwy, o zbrojnej i obywatelskiej rezystencji przeciwko sowieckiemu reżimowi okupacyjnemu zebrano ponad 150 tys. świadectw – ankiet, dokumentów, listów, krótkich bądź dłuższych opowiadań.
Przeważająca część tych świadectw dotarła do komisji w latach odrodzenia i pierwszych latach niepodległości Litwy. Wraz z dokumentami archiwalnymi, publikowanymi materiałami legły one u podstaw I-V tomów wydania „Ludobójstwo Mieszkańców Litwy” („Lietuvos gyventojų genocidas”).
Na stronie http://www.lietuviaisibire.lt/lt/represuotieji podana jest najważniejsza informacja o osobie represjonowanej: imię, nazwisko, rok urodzenia, miejsce zamieszkania w okresie represji, charakter doznanej represji, rok, region zesłania lub więzienia w Związku Sowieckim, los osoby – wróciła, zmarła w miejscu represji, los nieznany. Przewidziana jest możliwość uściślania bądź uzupełniania przedstawionych danych.
Na podstawie: bns.lt, lietuviaisibire.lt
