Duda i Nausėda: relacje polsko-litewskie są i pozostaną przyjazne i stabilne
Na wspólnej konferencji prasowej Andrzej Duda ocenił, że jego wizyta na Litwie ma wymiar symboliczny m.in. z tego powodu, że przypada na okres powyborczy na Litwie, kiedy dochodzi do zmiany władzy i formowania nowego rządu. „Myślę, że należy to odczytywać w ten sposób, że ta wizyta się odbywa, ponieważ relacje polsko-litewskie są niezależne od zmian na litewskiej scenie politycznej. Podobnie, jestem przekonany, są niezależne od zmian na polskiej scenie politycznej” – podkreślił polski prezydent.
Jak mówił, są to relacje „dobrosąsiedzkie i przyjazne, to relacje dwóch narodów związanych wielką wspólną historią”.
Andrzej Duda podziękował także ustępującemu premierowi Litwy Sauliusowi Skvernelisowi, poinformował też, że zamierza spotkać się z kandydatką na nową szefową rządu, Ingridą Šimonytė.
Prezydent wyraził nadzieję, że te dobrosąsiedzkie relacje Polski i Litwy uda się podnieść na jeszcze wyższy poziom. Jak mówił, służyć ma temu Rada Prezydencka, która ma być forum spotkań i rozmów, także na trudne tematy, dotyczące zarówno relacji polsko-litewskich, jak i relacji w naszym regionie.
W tym kontekście prezydent Duda wskazywał, że Polska i Litwa są zaangażowane w kwestii sytuacji na Białorusi. „Życzymy dobrze narodowi białoruskiemu, życzymy dobrze całemu temu społeczeństwu, chcemy, żeby mieli poczucie życia w wolnym, demokratycznym kraju, bycia ludźmi wolnymi, częścią wielkiej wspólnoty zachodu. Tego im życzymy i staramy się wspierać, jeżeli o to wsparcie się do nas zwracają” – powiedział Duda.
Dodał, że wraz z prezydentem Litwy chcieliby, aby między innymi o takich kwestiach dyskutowała Rada Prezydencka.
Prezydent Duda poruszył także kwestię przyszłego budżetu UE i mechanizmu powiązania dostępu do środków unijnych z kwestią praworządności. Mówiąc o polskim stanowisku w tej sprawie Duda podkreślił, że „nie mogą zostać wprowadzone żadne elementy, które mają charakter pozatraktatowy, nie mogą być wprowadzone jakiekolwiek kryteria oceny, które nie mają oparcia w traktatach”. „Wszystko musi być zgodne z traktatami europejskimi” – stwierdził.
Zdaniem Dudy zmiany zasad dotyczących budżetu UE powinny być przeprowadzone poprzez zmianę zapisów traktatowych. „Jeżeli ktoś chce cokolwiek w tym zakresie zmieniać, to bardzo proszę przedstawić propozycje zmiany traktatów. Wtedy na forum całej UE i wszystkich narodów zjednoczonej Europy będziemy mogli na tam temat dyskutować” – powiedział prezydent RP.
Z kolei prezydent Litwy Gitanas Nausėda poinformował, że omówili kwestie, które niezwykle ważne dla obu krajów „poczynając od gwarancji bezpieczeństwa, a kończąc na prawach człowieka, kwestiach prymatu prawa w Unii Europejskiej i w konkretnych państwach”.
Odnosząc się do wyborów w Stanach Zjednoczonych, Nausėna mówił, że razem z Dudą z satysfakcją stwierdzili, że bezpieczeństwo państw regionu bałtyckiego pozostaje ważnym priorytetem administracji amerykańskiej. „Mam nadzieję na dalszą owocną współpracę w tej mierze, jaki i współpracę w różnych formatach w dziedzinie gospodarki, infrastruktury” – dodał.
Prezydent Litwy wyraził satysfakcję z tego, że Polska i Litwa „bardzo podobnie postrzegają Partnerstwo Wschodnie”. Przyznał, że dla niego osobiście „bardzo ważne jest, by kwestia Partnerstwa Wschodniego była bardzo wysoko również w agendzie Unii Europejskiej i doskonałą okazją ku temu będzie przyszłoroczna konferencja Rady Europejskiej poświęcona właśnie dalszym perspektywom Partnerstwa Wschodniego”.
Prezydent Litwy poinformował, że w trakcie spotkania poruszony został również temat wyborów na Białorusi i naruszenia praw człowieka w tym kraju. Jak mówił, naruszenia te „nie mogą być tolerowane” i są one „niedopuszczalne”. „Powinniśmy dążyć do rozstrzygnięcia problemów w tym państwie różnymi sposobami, m.in. popierając kształtowanie się społeczeństwa obywatelskiego. Mówiliśmy o tym, że UE powinna przyjąć trzeci pakiet sankcji zarówno wobec osób, jak i przedsiębiorstw, ponieważ dotychczasowe sankcje nie dały takich wyników, jakich się spodziewaliśmy” – dodał Nausėda.
Nausėda wyraził satysfakcję z realizowanych wspólnie projektów, które „bardzo pomyślnie prą do przodu”. „Są to projekty niezwykle ważne dla bezpieczeństwa energetycznego Litwy i Polski. To jest kwestia projektu GIPL, czyli połączenie gazowe, które chyba już pod koniec przyszłego roku zrealizujemy. To jest Rail Baltica i wszystkie inne projekty, które nas zbliżają” – zwrócił uwagę.
Dodał, że stosunki litewsko-polskie były, są i nie wątpi, że nadal będą dobre. „Już konsultowałem się z liderami naszych partii politycznych w tej kwestii i mogę zapewnić, że wszyscy wyrazili chęć i życzenie dalszego rozwijania stosunków współpracy korzystnych dla obu krajów, by dążyć do jeszcze lepszych rezultatów” – powiedział Nausėda.
Także prezydent Litwy przypomniał, że we wtorek razem z Andrzejem Dudą podpisali deklarację o ustanowieniu polsko-litewskiej Rady Prezydenckiej. „Myślę, że to oznacza nowy jakościowo etap w naszej współpracy” – stwierdził.
Nauseda poinformował także, że prezydent Duda zaprosił go do złożenia wizyty w Polsce podczas przyszłorocznych obchodów rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 r. „Z przyjemnością to zaproszenie przyjmuję. Dziękuję panu prezydentowi za to, że jest tutaj dzisiaj z nami” – podsumował prezydent Litwy.
Na podsatwie: PAP, lrp.lt