Dzieje kultu św. Kazimierza na wystawie w Muzeum Dziedzictwa Sakralnego


Fragment relikwiarza św. Kazimierza, fot. facebook.com/bpmuziejus
Do Wilna z Włoch sprowadzone zostały unikatowe i niezwykle cenne eksponaty związane ze św. Kazimierzem królewiczem, patronem Litwy i Polski. Na wystawie „Arcydzieła historii kultu św. Kazimierza: Litwa – Włochy” w Muzeum Dziedzictwa Sakralnego będzie m.in. eksponowany srebrny relikwiarz, który książę Wielkiego Księstwa Toskanii Kosma III otrzymał w darze od biskupa wileńskiego Mikołaja Stefana Paca. Wartość relikwiarza jest szacowana na kwotę 1 mln euro.



Relikwiarze, obrazy i dokumenty związane z kultem św. Kazimierza zostały sprowadzone z największych muzeów Florencji i Palermo, ze skarbca florenckiego rodu Medyceuszy oraz archiwum bazyliki św. Wawrzyńca we Florencji. Są to prawdziwe dzieła sztuki sakralnej.

Jednym z najcenniejszych eksponatów jest srebrny relikwiarz z relikwiami św. Kazimierza, warty 1 mln euro. Imponujących rozmiarów relikwiarz wykonany w stylu barokowym i bogato zdobiony po raz pierwszy zostanie pokazany na Litwie. Można będzie obejrzeć również podpisany przez biskupa wileńskiego Mikołaja Stefana Paca dokument potwierdzający autentyczność przekazanych Kosmie III relikwii św. Kazimierza oraz złoty kielich, ofiarowany biskupowi przez księcia toskańskiego w podzięce za ofiarowane relikwie.

W 1636 r. św. Kazimierz został ogłoszony patronem Palermo. Na wystawie w Muzeum Dziedzictwa Sakralnego znajduje się obraz ze zbiorów Galerii Narodowej w Palermo „Koronacja św. Kazimierza” namalowany przez Pietra Novelliego specjalnie na uroczystości poświęcone św. Kazimierzowi.

Ekspozycję uzupełniają eksponaty z litewskich zbiorów muzealnych związane z patronem Litwy, m.in. obraz „Św. Kazimierz wśród aniołów” namalowany w 1604 r.

Wystawa „Arcydzieła historii kultu św. Kazimierza: Litwa – Włochy”  będzie czynna od 17 maja do 15 października 2018 r. W piątek, 18 maja, z okazji obchodzonego tego dnia Międzynarodowego Dnia Muzeów, od godz. 11.00 do 18.00 wstęp do Muzeum Dziedzictwa Sakralnego będzie wolny. Natomiast 19 maja, z okazji Nocy Muzeów, o godz. 18.00, 19.00 i 20.00 wystawę można będzie zwiedzić za darmo, trzeba się jednak zawczasu zarejestrować pod nr tel. 8 5 269 7803.

Św. Kazimierz Jagiellończyk urodził się 3 października 1458 r. w Krakowie jako trzecie dziecko i drugi syn Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Jego wychowawcą był Jan Długosz, który napisał o nim, że „był młodzieńcem szlachetnym, rzadkich zdolności, godnego pamięci rozumu”. W wieku 13 lat wyruszył na Węgry, by przyjąć tamtejszą koronę królewską. Wyprawa jednak zakończyła się niepowodzeniem i powrotem królewicza do kraju. W latach 1481–1483, podczas pobytu króla na Litwie, Kazimierz jako namiestnik rządził Królestwem Polskim. Już wtedy odznaczał się sprawiedliwością i troską o ubogich, dbał także o bezpieczeństwo zewnętrzne i wewnętrzne kraju. Na Litwie natomiast zyskał sobie wdzięczność wśród ludności i popularność ze względu na troskę o potrzeby mieszkańców, zwłaszcza biednych i pokrzywdzonych. Był człowiekiem głęboko wierzącym, życie kontemplacyjne łączył jednak z działalnością polityczną, przygotowując się do objęcia władzy w Rzeczypospolitej. Jego przygotowania do przejęcia rządów w Polsce przerwała śmiertelna choroba. Święty Kazimierz zmarł w Grodnie 4 marca 1484 r., mając niespełna 26 lat. Został pochowany w katedrze wileńskiej.

W 1521 r. papież Leon X wydał bullę kanonizacyjną, która jednak zaginęła. Dopiero w 1602 r. Klemens VIII wydał nowy dokument kanonizacyjny. Uroczysta kanonizacja odbyła się w Wilnie w dniach 10–12 maja 1604 r. Od 1636 r. święty Kazimierz jest głównym patronem Litwy. Wówczas też w katedrze wileńskiej urządzona została barokowa kaplica, do której przeniesiono relikwie św. Kazimierza.

Na podstawie: bpmuziejus.lt, BNS