Dzień Żałoby i Nadziei


Pomnik w Nowej Wilejce ku czci zesłańców, fot. wilnoteka.lt
14 czerwca jest jednym z najbardziej tragicznych dni w historii Litwy. Tego dnia, w 1941 roku - rok po zajęciu Litwy przez Związek Radziecki - rozpoczęły się masowe aresztowania i wywózki mieszkańców kraju w głąb Rosji. W ciągu kilku pierwszych dni zsyłek zesłano z Litwy około 18 tysięcy osób. Odkąd Litwa odzyskała niepodległość, 14 czerwca jest obchodzony jako Dzień Żałoby i Nadziei. W tym roku przypada 76. rocznica "Czarnego Czerwca".
W ramach obchodów 76. rocznicy tragicznych wydarzeń "Czarnego Czerwca" w Sejmie Republiki Litewskiej odbędzie się uroczyste posiedzenie, w którym wezmą udział przedstawiciele władz Litwy, ambasadorowie, sygnatariusze, posłowie, hierarchowie kościelni, uczestnicy "Misji Sybir 2017".

Przed południem w całym kraju odbędzie się akcja obywatelska - pamięć ofiar stalinowskich represji zostanie uczczona minutą ciszy. W południe na placu Niepodległości w Wilnie zostanie uroczyście wciągnięta na maszt flaga państwowa. Następnie odbędzie się apel przy pomniku ofiar politycznych przy ulicy Ofiarnej (Aukų) oraz przy memoriale na dworcu kolejowym w Nowej Wilejce; w archikatedrze wileńskiej odbędzie się msza św. w intencji osób represjonowanych, a na dziedzińcu Muzeum Ofiar Ludobójstwa - koncert.

14 czerwca 1941 r. o 3.00 w nocy NKWD rozpoczęło masowe areszty mieszkańców Litwy. Całe rodziny wywożono w głąb Rosji, na Syberię. Tylko w ciągu pierwszego tygodnia zesłano około 30 tys. osób. Ludzie podróżowali w wagonach towarowych. Do dziś nie jest znana dokładna liczba zesłańców i tragicznie zmarłych w drodze na zesłanie. Ogółem w latach 1941-1952 z Litwy zesłano około 132 tys. osób, 28 tys. z nich zginęło. Na Syberii obywatele Litwy pracowali przy wyrębie lasu, budowie kolei, wykonywali inne prace fizyczne. Żyli w bardzo trudnych warunkach klimatycznych i bytowych, w nieogrzewanych barakach, nieraz sami niemal gołymi rękami musieli budować dla siebie ziemianki. 14 czerwca na Litwie ogłoszony jest Dniem Żałoby i Nadziei. W tym dniu wspomina się pamięć zesłanych Litwinów.

Na podstawie: BNS, inf. wł.