Dziś obchodzimy Dzień Morza Bałtyckiego


Morze Bałtyckie, fot. wilnoteka.lt
22 marca obchodzimy dwa ważne z punktu widzenia ekologii i gospodarki wodnej święta: Światowy Dzień Wody oraz Dzień Morza Bałtyckiego (Dzień Ochrony Bałtyku). Jest to bardzo dobra okazja, by przypomnieć, że można zapobiegać problemom związanym z niedostatkiem wody, jej zanieczyszczeniem oraz bioróżnorodnością mórz i oceanów.




Światowy Dzień Wody został ustanowiony 22 grudnia 1992 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Powodem był fakt, że ponad miliard ludzi na świecie cierpi z powodu braku dostępu do czystej wody pitnej. Pięć lat później, w ramach obchodów tego dnia, Komisja Helsińska ustanowiła w krajach położonych nad Morzem Bałtyckim Dzień Ochrony Bałtyku.           

Na obszarze zlewiska Bałtyku (1 721 238 km2) leży 9 wysoko uprzemysłowionych i dobrze rozwiniętych rolniczo państw, które zamieszkuje ponad 80 mln ludzi. Z tego względu do wody trafia bardzo dużo zanieczyszczeń, głównie w postaci ścieków komunalnych, zanieczyszczeń przemysłowych, nawozów chemicznych, pestycydów, herbicydów i detergentów. Do najbardziej zanieczyszczony akwenów Bałtyku należą przyujściowe rejony rzek południowego i wschodniego Bałtyku: Odra, Wisła, Dźwina, Niemen, Newa. Ponieważ morze ma dużo cieśnin, na wymianę wody z Morzem Północnym i Atlantykiem potrzeba wielu lat – ok. 30. Oznacza to, że tyle czasu zajmuje „wypłynięcie” zanieczyszczeń z Bałtyku. Jest to jedno z najbardziej zanieczyszczonych mórz na świecie.

Drugim poważnym problem związanym z ochroną Morza Bałtyckiego jest przełowienie, czyli nadmierna, niekontrolowana eksploatacja łowisk sprowadzająca populacje poławianych gatunków poniżej poziomu bezpiecznego dla ich odtworzenia. Ponadto wiele gatunków ryb zagrożonych jest wyginięciem, a niektóre techniki połowowe stosowane przez przedsiębiorstwa rybackie przynoszą śmierć także ssakom morskim takim jak foki czy delfiny.

Ochroną środowiska Morza Bałtyckiego zajmuje się Komisja Helsińska (HELCOM). Zespół ekspertów pracujących dla HELCOM-u zbiera informacje o stanie środowiska oraz zanieczyszczeniach zrzucanych do morza. Dane te są analizowane i na tej podstawie opracowywane są zalecenia skierowane do państw członkowskich, zobowiązujące do konkretnych działań, mających na celu ochronę obszaru Bałtyku. W skład Komisji wchodzi wszystkie 9 państw leżących nad Bałtykiem (Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Rosja, Finlandia, Szwecja, Dania, Niemcy) oraz Wspólnota Europejska.

Wbrew powszechnej opinii każdy z nas może przyczynić się do poprawy stanu zasobów mórz i oceanów. Warto chociażby podczas codziennych zakupów sprawdzać, czy wybierane przez nas produkty pochodzą z populacji niezagrożonych wyginięciem, a w czasie połowu nie ucierpiały morskie ssaki.

Na podstawie: naszaziemia.pl, gp24.pl, pl.wikipedia.org