Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż
– Jeśli Wielki Piątek jest dniem pełnym smutku, to jednocześnie jest najwłaściwszym dniem dla obudzenia na nowo naszej wiary, dla umocnienia naszej nadziei i odwagi niesienia przez każdego swego krzyża z pokorą, ufnością i zdaniem się na Boga, mając przy tym pewność wsparcia przez Niego i Jego zwycięstwa. W liturgia tego dnia śpiewany: „O Crux, ave, spes unica – Witaj, Krzyżu, nadziejo jedyna!” – tak sens liturgii wielkopiątkowej wyjaśniał w jednej z katechez w minionych latach papież Benedykt XVI.
W tym roku rozważania drogi krzyżowej pod przewodnictwem papieża Franciszka osnute będą wokół losów afrykańskich kobiet zmuszanych do prostytucji w Europie. Napisała je na prośbę Ojca Świętego 80-letnia włoska zakonnica Eugenia Bonetti ze zgromadzenia Misjonarek Matki Bożej Pocieszenia. Kieruje ona stowarzyszeniem „Slaves no more” („Nigdy więcej niewolnicami”), które niesie pomoc ofiarom niewolnictwa, zwłaszcza kobietom zmuszanym do prostytucji.
We wprowadzeniu do rozważań, które zostaną odczytane w piątkowy wieczór w Koloseum, a zaprezentowane zostały w Watykanie we czwartek, 18 kwietnia, zakonnica podkreśliła: „Zgromadzeni w tym świętym miejscu, na którym wiele tysięcy ludzi poniosło w przeszłości męczeństwo za trwanie w wierności Chrystusowi, chcemy teraz przejść tę drogę krzyżową razem ze wszystkimi ubogimi, wykluczonymi ze społeczeństwa i nowymi ukrzyżowanymi dzisiejszej historii, ofiarami naszych zamknięć, władzy i prawa, ślepoty i egoizmu, ale przede wszystkim naszego serca znieczulonego obojętnością”.
Rozważania kończy modlitwa o to, aby nikt nie był nigdy niewolnikiem.
Wielki Piątek to dzień Krzyża. Po południu we wszystkich świątyniach katolickich odprawiana jest niepowtarzalna wielkopiątkowa Liturgia Męki Pańskiej. Celebrans i asysta wchodzą w ciszy. Przed ołtarzem przez chwilę leżą krzyżem, a po modlitwie wstępnej czytane jest proroctwo o Cierpiącym Słudze Jahwe i fragment Listu do Hebrajczyków. Następnie czyta się lub śpiewa, zwykle z podziałem na role, opis Męki Pańskiej według św. Jana.
Po homilii w bardzo uroczystej modlitwie wstawienniczej Kościół poleca Bogu siebie i cały świat, wyrażając w ten sposób pragnienie samego Chrystusa: aby wszyscy byli zbawieni. Szczególnie przejmujące są modlitwy o jedność chrześcijan, za Żydów i za niewierzących.
Centralnym wydarzeniem liturgii wielkopiątkowej jest adoracja Krzyża. Zasłonięty fioletowym suknem Krzyż wnosi się przed ołtarz. Celebrans stopniowo odsłania ramiona Krzyża i śpiewa trzykrotnie: „Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło zbawienie świata”, na co wierni odpowiadają: „Pójdźmy z pokłonem”. Po liturgii Krzyż zostaje w widocznym i dostępnym miejscu, by każdy wierny mógł go adorować. Jest on aż do Wigilii Paschalnej najważniejszym punktem w kościele. Przyklęka się przed nim tak, jak normalnie przyklęka się przed Najświętszym Sakramentem. Po adoracji Krzyża z ciemnicy przynosi się Najświętszy Sakrament i wiernym udziela się Komunii.
Ostatnią, znaną głównie w Polsce, częścią liturgii Wielkiego Piątku jest procesja do Grobu Pańskiego. Na ołtarzu umieszczonym przy Grobie lub na specjalnym tronie wystawia się Najświętszy Sakrament w monstrancji okrytej białym przejrzystym welonem – symbolem całunu, w który owinięto ciało zmarłego Chrystusa. Wystrój kaplicy ma kierować uwagę na Ciało Pańskie. W wielu kościołach przez całą noc trwa adoracja.
W Wielki Piątek odprawiane jest także nabożeństwo drogi krzyżowej. W wielu kościołach rozpoczyna się ono o godzinie 15.00, gdyż właśnie około tej godziny wedle przekazu Ewangelii Jezus zmarł na Krzyżu.
W Wilnie – a właściwie w okolicach – w tym roku po raz czwarty odbyła się Ekstremalna Droga Krzyżowa. Tym razem zorganizowana została nieco wcześniej niż zwykle – jej uczestnicy 30 km w ciszy i skupieniu przeszli w Regionalnym Parku Wilii w miniony piątek, 12 kwietnia. Modlitewny marsz poprzedziła msza św. w kościele pw. Matki Bożej Pocieszenia (augustianów) w Wilnie.
Inicjatorem organizowania Ekstremalnej Drogi Krzyżowej na Litwie jest kapelan Policji Litewskiej ks. Algirdas Toliatas, sprawujący obecnie posługę w kościele pw. Matki Bożej Pocieszenia (augustianów) w Wilnie. Pomysł na organizację tego rodzaju modlitwy przyszedł z Polski.
Rozkład nabożeństw w Wilnie i na Wileńszczyźnie w Wielkim Tygodniu, w tym – nabożeństw drogi krzyżowej w języku polskim można znaleźć tutaj.
Na podstawie: KAI, PAP, inf. wł.
