IPN planuje kolejne poszukiwania polskich bohaterów
W 2019 r. po raz pierwszy po ponad dwuletnich staraniach polski IPN otrzymał zgodę władz ukraińskich na poszukiwania polskich ofiar z okresu II wojny światowej. Jak powiedział w wywiadzie dla „Polski Zbrojnej” dr Krzysztof Szwagrzyk, wiceprezes IPN kierujący Biurem Poszukiwań i Identyfikacji, nie jest to jeszcze przełom, raczej początek współpracy i duży krok naprzód ze strony ukraińskiej.
„O przełomie powiemy, gdy będziemy mogli swobodnie i nieskrępowanie prowadzić badania na terenie Ukrainy we wszystkich miejscach, którymi jesteśmy zainteresowani. W listopadzie 2019 roku, dzięki zniesieniu ukraińskiego moratorium na polskie poszukiwania, IPN dostał zgodę na poszukiwanie polskich żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku w walce z Wehrmachtem w dwóch miejscach we Lwowie: Zboiskach i Hołosku. W Zboiskach, dawnej wsi leżącej na północnych przedpolach Lwowa, walki z Niemcami toczyła m.in. 16 i 17 września 10 Brygada Kawalerii płk Stanisława Maczka. Tam na terenie dawnego cmentarza odnaleźliśmy miejsce pochówku i wytyczyliśmy granice mogiły, w której spoczywają polscy żołnierze. Świadczą o tym odnalezione elementy umundurowania, masek przeciwgazowych, pasów wojskowych, a także guziki czy monety. Także w Hołosku nasi specjaliści potwierdzili informacje o lokalizacji mogiły około 120 polskich żołnierzy” – powiedział dr Krzysztof Szwagrzyk.
Poinformował też, że wiosną tego roku specjaliści IPN znów chcą powrócić na Ukrainę w celu dalszych poszukiwań.
W 2019 r. Wydział Kresowy BPiI prowadził także prace archeologiczne na Litwie, m.in. w Migunach, Raubiszkach i Czarnym Trakcie.
„Odnaleźliśmy kilkanaście fragmentów szczątków ludzkich w różnych miejscach, prowadziliśmy też rekonesans w rejonach wileńskim i solecznickim, poszukując kolejnych nieznanych miejsc pochówków obywateli polskich, ofiar totalitaryzmów niemieckiego i sowieckiego. Ponadto we wrześniu w Ejszyszkach pogrzebaliśmy czterech nieznanych żołnierzy Armii Krajowej, poległych w latach 1944-1945, których szczątki odnaleziono w 2018 roku na terenie Długiej Wyspy w Puszczy Rudnickiej oraz w okolicy miejscowości Monkiewicze” – powiedział dr Szwagrzyk.
W 2020 r. specjaliści IPN powrócą na Litwę, na teren dawnego cmentarza na Pióromoncie w Wilnie, gdzie poszukują por. Czesława Grombczewskiego „Juranda”, dowódcy 1 Wileńskiej Brygady AK oraz jego podkomendnych. „Wierzymy, że ten rok przyniesie przełom. Będziemy też w kilku innych miejscach, ale na razie nie chcę podawać konkretów” – dodał wiceprezes IPN.
Na podstawie: polska-zbrojna.pl
