Koniec strefy Schengen?

We wnioskach ze spotkania unijnych ministrów spraw wewnętrznych zapisano, że kraje będą miały zagwarantowaną elastyczność w podejmowaniu decyzji, co sugerowałoby swobodę, a nie działanie pod przymusem. Jednak na wpisanie słowa "dobrowolność" zgody nie było. Nie poparły tego między innymi Niemcy, które z kolei zabiegały o wpisanie automatycznego systemu wysyłania uchodźców do unijnych krajów, według kryteriów ustalonych przez Komisję Europejską. Tu z kolei zaprotestowała Grupa Wyszehradzka, w tym Polska. Do ostatecznego zatwierdzenia planu Komisji Europejskiej wystarczy jednak większość unijnych krajów, Grupa Wyszehradzka nie ma możliwości blokujących.

W trakcie poniedziałkowego spotkania ministrowie potwierdzili lipcową decyzję o rozdzieleniu między państwa unijne 40 tysięcy uchodźców, którzy po 15 sierpnia docierają do Włoch i Grecji. Podział ma być oparty na dobrowolnych deklaracjach państw członkowskich, złożonych w lipcu. Litwa zadeklarowała wówczas przejęcie 325 uchodźców.

Podczas spotkania w Brukseli Europejski Urząd Policji (Europol) poinformował, że od początku kryzysu migracyjnego wszczętych zostało około 1400 spraw przeciwko przemytnikom, zarzuty postawiono 29 tys. osób. Według Europolu, 87 proc. uchodźców trafiło do Europy z Syrii.

Za kilka dni ministrowie spraw wewnętrznych spotkają się znowu, by dopracować szczegóły, a ostateczna decyzja o tym, ilu uchodźców przyjmą poszczególne kraje, ma zapaść 8 października.

Zanim nie ma konkretów w kwestii rozwiązania kryzysu migracyjnego, Niemcy podjęły decyzję o przywróceniu kontroli granicznych na granicy z Austrią i Czechami. Decyzja Niemiec zapoczątkowała efekt domina. Kontrole przywróciła także Austria na granicy z Węgrami, zapowiedziała to również Słowacja.

"Jeśli zwiększy się liczba uchodźców przedostających się na Litwę, nasze państwo - tak jak inne państwa - wprowadzi tymczasową kontrolę graniczną" - oświadczył minister spraw wewnętrznych Litwy Saulius Skvernelis. Poinformował też, że Litwa chce nie tylko zabezpieczenia granicy, ale też rozróżnienia uchodźców od imigrantów ekonomicznych i kontroli, czy przyjmowane osoby nie stanowią potencjalnego zagrożenia. Zostanie więc powołana specjalna grupa robocza, która zajmie się sprawdzaniem tożsamości osób, mających trafić na Litwę. 

Obserwatorzy sceny politycznej alarmują, że strefa Schengen, w której nie obowiązują kontrole paszportowe, jest zagrożona. Jest to cios dla obywateli Europy Środkowo-Wschodniej, którzy zaledwie od 2007 roku mogą podróżować swobodnie przy podniesionych szlabanach granicznych. To także niebezpieczeństwo, bo jeśli tak łatwo zignorować unijne zasady, w przyszłości na celowniku może znaleźć się na przykład swoboda podejmowania pracy za granicą.

Na podstawie: IAR, BNS