Konstantynopol kończy tworzenie nowej struktury prawosławnej na Litwie
O zamiarze jej utworzenia na prośbę grupy księży i wiernych prawosławnych na Litwie ogłosił patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I podczas swego pobytu na Litwie w marcu 2023 roku.
Wcześniej – w lutym 2023 roku – przywrócił on do stanu duchownego 5 kapłanów eparchii (diecezji) wileńsko-litewskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, usuniętych kilka miesięcy przedtem przez metropolitę wileńskiego i litewskiego Innocentego.
Chociaż eparchia oskarżyła ich o naruszenie norm kanonicznych, Bartłomiej I uznał, że wydalono ich z szeregów duchowieństwa nie za uchybienia przepisów kościelnych, ale wyłącznie za ich stanowisko w sprawie rosyjskiej agresji przeciw Ukrainie.
Egzarchat Patriarchatu Konstantynopolitańskiego, jaki obecnie powstaje, obejmuje 10 kapłanów posługujących w 10 różnych miejscach Litwy.
Po załatwieniu kanonicznej strony całej sprawy przedstawiciele nowego egzarchatu wystąpią o rejestrację nowej struktury jako tradycyjnej wspólnoty religijnej zgodnie z litewskim ustawodawstwem. Decyzję ws. rejestracji podejmie Ministerstwo Sprawiedliwości.
Dotychczas prawosławni na Litwie zrzeszeni byli wyłącznie w podlegającym Patriarchatowi Moskiewskiemu Litewskim Kościele Prawosławnym. Jest on jedną z 9 tradycyjnych wspólnot religijnych na Litwie – drugą co do wielkości (105 326 wyznawców wg danych powszechnego spisu ludności z 2021 roku). Ma tytuł metropolii i podlega Patriarchatowi Moskwy i Całej Rusi. Głową Litewskiego Kościoła Prawosławnego jest metropolita wileński i litewski. Obecnie stanowisko to sprawuje arcybiskup Innocenty.
Á propos, pierwsza oficjalna prawosławna struktura kościelna na terenie dzisiejszej Litwy powstała w połowie XIV wieku i podlegała Patriarchatowi Konstantynopola.
Ks. Justinus Kiviloo, który stanie na czele tej nowej jednostki kościelnej, urodził się 16 października 1962 roku w mieście Rapla w północno-zachodniej Estonii. Święcenia kapłańskie przyjął 1 grudnia 2013 roku, a ostatnio posługiwał w parafiach w miastach Vändra i Kihnu oraz jest kapelanem więzieniu w Viru. Należy on do pozostającego w jurysdykcji Konstantynopola Estońskiego Apostolskiego Kościoła Prawosławnego, na czele którego stoi metropolita talliński i całej Estonii Stefan (Charalambides).
W Estonii istnieje też Estoński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego.
Na podstawie: KAI, bns.lt
