Litwa świętuje Dzień Koronacji Króla Mendoga
Koronacja Mendoga (1203-1263), pierwszego i jedynego króla Litwy, miała miejsce 6 lipca 1253 roku. W przededniu święta narodowego litewski historyk prof. Alfredas Bumblauskas dzieli się swoimi spostrzeżeniami o jedynym pogańskim włodarzu koronowanym przez papieża.
„W końcu lat 40. XIII wieku Mendog znalazł się w trudnym położeniu – wskazuje litewski historyk, prof. Alfredas Bumblauskas. – Próba zjednoczenia ziem litewskich spotkała się z silnym oporem. Był otoczony z każdej strony przez wrogów, liczni zbuntowani krewniacy chcieli go obalić. W tej sytuacji pogański władca postanowił przeciągnąć na swoją stronę państwa zakonne i zbliżyć się do cywilizacji chrześcijańskiej. Mendog zdołał nawiązać kontakty z Watykanem i obiecał Krzyżakom, że w zamian za sojusz Litwa stanie się państwem chrześcijańskim. W średniowieczu wpływ chrztu na społeczeństwo wywierał ogromne znaczenie, ponieważ dominującymi stanami było rycerstwo i duchowieństwo”.
17 lipca 1251 r. Mendog przyjął katolicki chrzest, co było warunkiem wydania przez papieża Innocentego IV zgody na jego koronację. Przyjmując chrzest, Mendog nie kierował się pobudkami religijnymi, zrobił to z konieczności wobec naporu krzyżackiego. Był to wynik chłodnej kalkulacji, warunek otrzymania korony.
Dokładne miejsce koronacji nie jest znane. Historycy przypuszczają, że odbyła się ona w Wilnie, Nowogródku lub Oniksztach (Anykščiai).
Mając spokój od zachodu, Mendog umiejętnie go wykorzystał. Rozbudował swoje państwo, tworząc na Litwie sądy, nowoczesny system administracyjny, srebrną monetę. Młode królestwo nie miało jednak szczęścia. Bumblauskas uważa, że cena za tytuł królewski była zbyt wysoka.
„Ceną, którą Mendog musiał zapłacić za pomoc w zdobyciu korony, była utrata prawie połowy Litwy. Podarował Krzyżakom tereny Łotwy, a w 1259 r. – Żmudź” – zaznacza historyk.
Na początku lat 60. XIII wieku Mendog zaczął powoli odchodzić od chrześcijaństwa. Po dwóch żmudzkich zwycięstwach król wsparł pogan w dalszej wojnie z Krzyżakami.
W 1263 r. kniaziowie Dowmunt i Treniota zamordowali Mendoga oraz jego dwóch synów – Ruklysa i Rupeikisa. Po śmierci władcy jego zabójcy nie dopuścili do nowej koronacji i zerwali związki z Rzymem, powracając do pogańskich kultów. Tym samym monarchia została obalona, zaś Litwa utraciła status królestwa.
Na podstawie: BNS, kurierwilenski.lt
