Na Nowej Rossie zniknęły biało-czerwone szarfy


Fot. wilnoteka.lt
Przykrym incydentem kończy się w Wilnie dzień Wszystkich Świętych. Z kwatery wojskowej na Nowej Rossie zginęły biało-czerwone szarfy, opasujące nagrobki polskich żołnierzy.








Już od wielu lat na Wileńszczyźnie upowszechniła się tradycja, by na święta narodowe, wojskowe oraz na Dzień Zaduszny opasywać krzyże i pomniki na polskich cmentarzach wojskowych biało-czerwoną wstęgą. Akcje opasywania zwykle organizuje w przeddzień święta młodzież polskich szkół i harcerze. Także w tym roku 1 listopada biało-czerwone wstęgi zdobiły wszystkie kwatery wojskowe, także tę na Nowej Rossie, gdzie obok siebie leżą żołnierze polscy i litewscy, polegli w latach 1919–1920 w bratobójczej walce o Wilno. Po zapadnięciu zmroku redakcja Wilnoteki otrzymała sygnał od wilnian, że z większości polskich pomników zostały zerwane polskie wstążki, kilka z nich leżało między krzyżami…

Osoby, które jeszcze parę godzin wcześniej widziały wstążki na krzyżach twierdzą, że nie ma mowy o przypadkowym „spadnięciu” lub „zaczepieniu” kilku ozdób – jest to zamierzony akt wandalizmu, bo ktoś metodycznie zrywał każdą biało-czerwoną wstążkę. Mogły one „zawadzać” komuś, kto w święto zmarłych przyszedł tu oddać hołd pamięci litewskim żołnierzom lub działaczom, którzy zginęli w czasie II wojny światowej. 

Obok polsko-litewskiego cmentarza wojennego już w ostatnim dwudziestoleciu różne litewskie organizacje ułożyły kilka płyt, upamiętniających wojskowych i polityków, działaczy przedwojennej Litwy, którzy zginęli gdzieś na Wschodzie, po wywiezieniu przez Sowietów. Jedna z płyt jest dedykowana „ofiarom okupacji 1920–39 i 1940–90” – ta pierwsza data dotyczy „okupacji Wileńszczyzny” przez II RP…  

Do dziś pomimo wielu zabiegów ze strony Polski i mieszkańców Wilna władze litewskie nie zgadzają się na przywrócenie orła, który do 1939 r. wieńczył kolumnę, ustawioną pomiędzy polską a litewską kwaterą – zdobi ją napis „Wilno swym wybawcom”. Obecnie polskie organizacje przy wsparciu MKiDN planują przeprowadzić renowację właśnie tych krzyży na Nowej Rossie, z których zostały zerwane biało-czerwone wstążki.

Tradycja wiązania wstążek w barwach narodowych przyjęła się także w środowisku litewskim – żółto-zielono-czerwonymi wstążkami opięte są dziś także litewskie krzyże. Zwyczaj ten nie dotyczy tylko Wilna, podobnie wyglądają już i żołnierskie nagrobki np. w Szyrwintach, gdzie także obok siebie leżą żołnierze polscy i litewscy polegli w latach 1919–1920.



Dziennikarz: Edyta Maksymowicz
Zdjęcia i montaż: Jan Wierbiel