Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego dla Szewacha Weissa

Posiedzenie kapituły Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego odbyło się w piątek, 2 lutego, jednak o jego decyzji poinformowano dopiero w poniedziałek. Uroczyste wręczenie Nagrody w postaci statuetki autorstwa prof. Jacka Dworskiego, dyplomu honorowego i czeku w wysokości 10 tysięcy euro odbędzie się 4 czerwca we Wrocławiu.

Nagroda została ustanowiona 4 czerwca 2004 r. przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, miasto Wrocław, Uniwersytet Wrocławski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich i Kolegium Europy Wschodniej. Wręczana jest co roku we Wrocławiu osobom bądź instytucjom, które miały znaczący udział w obaleniu komunizmu, odzyskaniu przez Polskę niepodległości oraz w istotny sposób przyczyniły się do budowy i kształtowania społeczeństwa obywatelskiego zarówno w Polsce, jak i w Europie Środkowo-Wschodniej.

Kapituła Nagrody została powołana przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Tworzą ją: rektor Uniwersytetu Wrocławskiego Adam Jezierski, prezes Kolegium Europy Wschodniej Jan Andrzej Dąbrowski, prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz, dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Adolf Juzwenko (sekretarz kapituły) oraz członek Rady Nadzorczej Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Jacek Taylor.

W gronie dotychczasowych laureatów Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego znaleźli się m.in. Tadeusz Mazowiecki (2004), Stanisław Szuszkiewicz (2006), Vaclav Havel (2009), Valdas Adamkus (2012), Zbigniew Brzeziński (2014), Tomas Venclova (2015).

Szewach Weiss urodził się w 1935 roku w Borysławiu w województwie lwowskim (obecnie na Ukrainie) w rodzinie żydowskiej. Po wkroczeniu Niemców jego rodzinie udało się zbiec z getta. Weissowie najpierw ukrywali się u Ukrainki, potem pomagały im polskie rodziny. Po zakończeniu wojny na krótko wrócili do swojego domu, potem jednak zostali zmuszeni do wyjazdu do Polski. Przez kilkanaście lat wielokrotnie zmieniali miejsce zamieszkania, aż w końcu wyjechali do Izraela. Tam Szewach Weiss rozpoczął studia na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie i na Wydziale Prawa w Tel Awiwie. W 1975 roku założył Wydział Mediów na Uniwersytecie Hajfy i został profesorem nauk politycznych na tej uczelni.

W politykę zaangażował się pod koniec lat sześćdziesiątych. Początkowo był radnym w Hajfie, potem członkiem Komitetu Centralnego Partii Pracy. W 1981 roku został posłem w Knesecie, któremu przewodniczył w latach 1992–1996. Wielokrotnie reprezentował izraelski parlament za granicą, m.in. jako delegat Rady Europy. W latach 2001–2003 pełnił funkcję ambasadora Izraela w Polsce, biorąc aktywny udział w polskim życiu publicznym. Od 2000 roku jest Przewodniczącym Rady Instytutu Pamięci Jad Waszem. Jest autorem kilkudziesięciu książek: dla dzieci, z dziedziny nauk politycznych, na temat zarządu miejskiego oraz Holokaustu. Współpracował z wieloma polskimi redakcjami, m.in. tygodników „Wprost”, „Uważam Rze”, „Do Rzeczy”, a także dziennika „Rzeczpospolita”. Jest ponadto laureatem wielu nagród i odznaczeń, wśród nich Krzyża Wielkiego Orderu Zasługi RP (2004) i Orderu Orła Białego (2017). Od 2008 roku jest także członkiem Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu.


Na podstawie: PAP, wolnaeuropa.pl, pl.wikipedia.org