Nagroda Nobla z fizyki 2023 – za krótkie impulsy
Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L’Huillier wykazali, jak krótkie pulsy światła, mierzone w attosekundach (attosekunda to jedna trylionowa część sekundy), można wykorzystać do badania dynamiki elektronów w materii.
To z jednej strony nagroda za stworzenie nowego narzędzia badawczego, jak i wykorzystanie go do analizy procesów, których wcześniej nawet nie wyobrażaliśmy sobie, że można obserwować. Attosekunda to czas, przez który światło pokonuje rozmiar atomu.
Urodzona we Francji A. L’Huillier pracuje na uniwersytecie w szwedzkim Lund od 1992 roku. Telefon z informacją o przyznaniu jej nagrody odebrała podczas wykładu. Jest 5. kobietą, która dostała Nobla z fizyki.
Francuz P. Agostini pracuje na uniwersytecie w Ohio w USA, a węgiersko-austriacki uczony F. Krausz – na uniwersytecie w niemieckim Monachium.
Oprócz złotych medali i kaligrafowanych dyplomów, tegoroczni laureaci otrzymają do równego podziału 11 milionów koron szwedzkich.
Prestiżowe wyróżnienia, ufundowane przez Alfreda Nobla, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcę dynamitu, są przyznawane od 1901 roku.
Na podstawie: PAP, IAR, rmf24.pl
