Niedziela w Wilnie z polską kulturą
Tego samego dnia, o godzinie 17.00, w kościele Franciszkanów pw. Wniebowzięcia NMP w Wilnie (Trakų g. 9/1) Polska Akademia Teatru Niezależnego na Litwie wystawi przedstawienie teatralne "Spowiedź" według Jana Wilkowskiego.
Polska Akademia Teatru Niezależnego to nowa inicjatywa Centrum Kultury w Solecznikach oraz Sopockiej Sceny Off de BICZ. Idea otwarcia trzyletniej szkoły teatralnej na Litwie narodziła się latem 2009 roku, pierwsze zajęcia rozpoczęły się jesienią 2009 roku. Ewa Ignaczak – dyrektor Sopockiej Sceny Off de BICZ oraz Grażyna Zaborowska – dyrektor Centrum Kultury w Solecznikach jednocześnie dostrzegły ogromny potencjał ludzki wśród młodych Polaków na Litwie oraz potrzebę zainwestowania w nich, by ich możliwości mogły się w pełni rozwinąć. Studenci ATN mają okazję udoskonalać swe aktorskie umiejętności, jak i poznawać najnowsze trendy teatralne w Polsce, obcować ze współczesną literaturą i dramaturgią. Zajęcia odbywają się w trybie zaocznym, najczęściej w Solecznikach.
Przedstawienie teatralne "Spowiedź" jest pierwszą pracą przygotowaną przez Polską Akademię Teatru Niezależnego na Litwie.
Z kolei w stołecznych kinach w ramach X Tygodnia Filmu Polskiego w Wilnie są wyświetlane następujące filmy: "Gwiazda Kopernika" (film animowany dla dzieci), "Kobieta samotna" i "Gorączka" Agnieszki Holland, "Wojna polsko-ruska" Xawerego Żuławskiego oraz dostrzeżony i chwalony przez llitewskich krytyków filmowych film "Rewers" Borysa Lankosza.
19 września
Kino Pasaka, godz. 13.00, "Gwiazda Kopernika" (90’, reż. Z. Kudła i A. Orzechowski), film animowany dla dzieci
Gdy Mikołaj Kopernik, syn toruńskiego kupca, ma dziesięć lat, niderlandzki astrolog Paul van de Volder przepowiada mu wielką przyszłość, rozwijając w chłopcu wielkie zainteresowanie gwiazdami. Paul van de Volder ponownie pojawia się w życiu Mikołaja, gdy ten jest już studentem Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Pomiędzy astrologiem-szarlatanem a Wojciechem z Brudzewa i innymi profesorami uniwersytetu rozpoczyna się walka o duszę studenta. Astrologia walczy z astronomią. Z wątpliwości i pytań, które targają Mikołajem, rodzi się odkrycie, które zmienia świat.
Kino Pasaka, godz. 19.00, "Kobieta samotna" (92’, reż. A. Holland), retrospektywa filmów Agnieszki Holland
Irena jest niemłodą już listonoszką. Boryka się z wieloma przeciwnościami losu: tragicznymi warunkami mieszkaniowymi, okrutnym sąsiadem pijakiem, który chce zająć jej mieszkanie, morderczymi dojazdami do pracy, bezdusznym szefem i świadomością, że pozostawia w domu na cały dzień małego synka. Ale najgorsza jest samotność, na którą jest skazana jako kobieta wychowująca nieślubne dziecko. W pewnym momencie Irena poznaje mężczyznę równie samotnego jak ona. Rodzi się między nimi uczucie. Jednak finał tej - jak się wydaje Irenie - wymarzonej miłości, jest tragiczny. Film uhonorowano Nagrodą Specjalną Jury oraz nagrodą za pierwszoplanową rolę kobiecą i pierwszoplanową rolę męską na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni w 1988 r.
Kino Pasaka, godz. 21.00, "Wojna polsko-ruska", 2009, (108', reżyseria: Xawery Żuławski, scenariusz: Xawery Żuławski, zdjęcia: Marian Prokop, obsada: Borys Szyc, Roma Gąsiorowska, Maria Strzelecka, Sonia Bohosiewicz, Dorota Masłowska N-16)
Adaptacja słynnej powieści współczesnej polskiej pisarki Doroty Masłowskiej. „Wojna polska-ruska pod flagą biało-czerwoną“, którą Masłowska napisała jako uczennica klasy maturalnej, szybko stała się bulwersującym bestsellerem. Bohaterem książki i filmu Xawerego Żuławskiego jest Silny - zacięty nacjonalista, homofob, okrutny rasista i antysemita. Jego „przygody“ z kolejnymi dziewczynami stanowią podstawową oś narracyjną filmu. Są one zarazem surrealistyczną alegorią na temat poszukiwań polskiej tożsamości narodowej w prowincjonalnej i małomiasteczkowej rzeczywistości. Film uhonorowany nagrodami, m.in. na festiwalach w Toruniu, Wrocławiu, Gdyni, Moskwie.
Kino Skalvija, godz. 18.50, "Rewers", (96', reż. B. Lankosz
Wczesne lata 50. Sabina właśnie przekroczyła trzydziestkę. Matka próbuje jej znaleźć męża. Babcia kontroluje całą sytuację i ocenia kolejnych kandydatów. Żaden nie wzbudza zainteresowania dziewczyny. Pewnego dnia zjawia się uroczy, inteligentny i niezwykle przystojny Bronisław. Jego obecność zapoczątkuje serię zaskakujących zdarzeń, które na zawsze odmienią życie trzech samotnych dam. Film doceniony w wielu festiwalach w Polsce i zagranicą, m.in. otrzymał Grand Prix (Wielka Nagroda Jury "Złote Lwy") w i aż 13 innych nagród Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz 9 „Orłów“ – nagród Polskiej Akademii Filmowej.
Kino Skalvija, godz. 20.50, "Gorączka" (116’, reż. A. Holland)
Opowieść o losach rewolucjonistów i anarchistów roku 1905, której osią narracyjną jest historia, przechodzącej z rąk do rąk, bomby. Film porusza problem terroryzmu, charakterystycznego dla ruchów rewolucyjnych przełomu XIX i XX wieku. Ukazuje także niebezpieczny fanatyzm polskich rewolucjonistów walczących z caratem. Ponieważ życie jednostki ma dla nich znikomą wartość, stają się bezdusznymi wykonawcami postanowień partii. Pierwowzorem scenariusza do filmu było opowiadanie autorstwa Andrzeja Struga pt. „Dzieje jednego pocisku". Film m. in. otrzymał „Złote Lwy“ na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku (1981) oraz „Srebrny Niedźwiedź“ na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie (1981).
Przypominamy też filmy, które wileńscy widzowie będą jeszcze mogli obejrzeć w przyszłym tygodniu, do chwili zakończenia X Tygodnia Filmu Polskiego.
Poniedziałek, 20 września
Kino Pasaka, godz. 19.00, "Mistyfikacja" (104’, reż. J. Koprowicz), film z komentarzem krytyka filmowego Izoldy Keidošiūtė
Jest rok 1969. Wydalony z uczelni tuż przed obroną pracy magisterskiej Jakub Łazowski, wpada na sensacyjny trop, który może zmienić oblicze historii. Z jego dochodzenia wynika, że słynny polski pisarz i malarz Stanisław Ignacy Witkiewicz-Witkacy nie popełnił samobójstwa w 1939 roku. Rzeczywistość podsuwa kolejne dowody zadziwiającej mistyfikacji. Kochanka Witkacego przynosi do DESY swoje nieznane w świecie sztuki portrety, inna przechowuje pocztówki, które otrzymała od artysty już po jego rzekomej śmierci. Wszystko wskazuje na to, że wielki mistrz, prowokator i skandalista wciąż żyje. Z lubością pije swoje ukochane piwo, podgląda młode dziewczęta, wydaje kobietom perwersyjne rozkazy i uprawia najpiękniejszą ze sztuk – kłamstwo i wszelkie jego odmiany – na dudka-wystrychizm, kłamizm, neo-naciągizm, fałszyzm, nabieryzm i w pole-wyprowadzizm…
„Mistyfikacja" to niezwykła opowieść o pasji i szaleństwie, miłości i kłamstwie, perwersji i rozkoszy przekraczania granic poznania.
Kino Pasaka, godz. 21.00, Aktorzy prowincjonalni (104’, reż. A. Holland)
Film jest dramatem społecznym, który przedstawia aktorów prowincjonalnego teatru, przygotowujących inscenizację „Wyzwolenia” Wyspiańskiego. Reżyser przybyły z Warszawy nie spełnia nadziei pokładanych w nim przez zespół, traktuje ten spektakl jako szczebel własnej kariery i odrzuca pomysły Krzysztofa, odtwórcy głównej roli. Film przedstawia rozgoryczenie życiem pełnym straconych szans. Film można uznać za właściwy debiut reżyserski Agnieszki Holland. Otrzymał on kilka nagród, wśród których najważniejsza to Nagroda FIPRESCI na Festiwalu w Cannes w 1980 roku, a także nagroda dla Haliny Łabonarskiej za pierwszoplanową rolę żeńską na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1979 roku w Gdańsku.
Kino Pasaka, godz. 16.45, "Młodość Chopina" (121’, reż. A. Ford), z okazji 200-lecia urodzin kompozytora
Dramat biograficzny ukazujący pięć lat z życia Fryderyka Chopina na tle burzliwych wydarzeń historycznych. Film pokazuje te epizody, które odegrały najistotniejszą rolę w kształtowaniu się sylwetki twórczej artysty: kontakty z rewolucyjną młodzieżą warszawską, z grupą artystów - romantyków, polską wsią, a także zauroczenie kompozytora ludowymi polskimi pieśniami i pożegnanie z bardzo bliskim mu rodzinnym krajobrazem, którego wspomnienie będzie później powracało w jego muzyce. A wreszcie przeżycia związane z wieściami o wybuchu powstania listopadowego, a później o jego klęsce. Film doceniono m.in. na festiwalach filmowych w Karlowych Varach, Ferara (Włochy).
Kino Pasaka, godz. 19.00, "Mała Moskwa" (113’, reż. W. Krzystek)
Jest rok 1967. Jura, młody pilot i niedoszły kosmonauta, trafia do Legnicy, zwanej "Małą Moskwą”, ze względu na ulokowanie tam największego garnizonu wojsk radzieckich w Europie Wschodniej. Towarzyszy mu piękna młoda żona Wiera. Zafascynowana polską poezją i muzyką, wygrywa konkurs piosenki ( "konkurs przyjaźni"), wykonując porywająco, częściowo po polsku, "Grande Valse Brillante" Ewy Demarczyk. Wtedy właśnie poznaje polskiego oficera i muzyka – Michała. Bohaterowie długo się bronią przed rodzącym się uczuciem. Zakazana i nielegalna miłość Rosjanki i Polaka może rozwijać się jedynie w tajemnicy i po kryjomu... Film doceniony w wielu festiwalach, m.in. otrzymał Grand Prix (Wielka Nagroda Jury "Złote Lwy") w Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni i siedem „Orłów“ - nagród Polskiej Akademii Filmowej.
Kino Pasaka, godz. 21.10, "Dom zły" (105’, reż. W. Smarzowski)
„Dom zły“ – film kryminalny rozgrywający się w atmosferze pijaństwa, chaosu i czarnego humoru. Rok 1978 w prowincjonalnym polskim miasteczku. Zootechnik Środoń w poszukiwaniu nowego miejsca pracy przez przypadek trafia do cichego wiejskiego gospodarstwa. Po szczodrym poczęstunku i opróżnionej butelce alkoholu pomiędzy gościem a gospodarzami nawiązuje się przyjacielska komitywa. Towarzyskie pogawędki zakłóca jednak okrutny przypadek – podwójne morderstwo. Milicyjna ekipa operacyjno-dochodzeniowa próbuje wykryć okoliczności bestialskiego morderstwa dokonanego jeszcze przed czterema laty. Prawda, która ma się ujawnić, przeraża. Zdaniem polskich krytyków filmowych W. Smarzowski potrafił realistycznie przedstawić ówczesną epokę, naznaczoną krwią ponurą zimową scenerię i genialną zagadkę kryminalną w stylu „Fargo“ autorstwa braci Coenów, a surrealistyczne sytuacje są niczym remedium na socjalistyczną nostalgię. „Dom zły“ na Festiwalu Polskich Fabularnych w Gdyni otrzymał nagrodę za najlepszą reżyserię, scenariusz i montaż, a na Warszawskim Międzynarodowym Festiwalu Filmowym – nagrodę widzów.
wtorek, 21 września
"Pasaka"
13.30, "Rewers" (96’, reż B. Lankosz)
19.00, "Rewers" (96’, reż B. Lankosz) Seans specjalny dla seniorów
21.00, "Gorączka" (116’, reż. A. Holland) Retrospektywa filmów Agnieszki Holland
Kino Skalvija, godz. 16.45, "Chopin. Pragnienie miłości" (123’, reż. J. Antczak) z okazji 200-lecia urodzin kompozytora
Romantyczna opowieść o życiu Chopina na emigracji i dziejach jego burzliwego związku z George Sand. Córka wielkiej francuskiej pisarki zakochuje się bez pamięci w kochanku matki. Syn George, Maurycy, pozbawiony talentu malarz, zazdrosny o miłość matki i geniusz Chopina, nie cofnie się przed niczym, aby zniszczyć ich szczęście. Ten rodzinny dramat, wtopiony w muzykę Chopina, ukazuje, jak strasznie niszczącą siłą jest pragnienie miłości i zazdrość o sławę. Film doceniony na festiwalach w Houston (USA), Kijowie, Mińsku, otrzymał nagrodę Polskiej Akademii Filmowej – „Orła” za pierwszoplanową rolę kobiecą.
Kino Skalvija, godz. 19.00, "Trick" (95’, reż. J. Hryniak), Polska, 2010, reżyseria: Jan Hryniak, scenariusz: Michał J. Zabłocki, zdjęcia: Piotr Śliskowski, obsada: Piotr Adamczyk, Marian Dziędziel, Andrzej Chyra, Jerzy Trela, Karolina Gruszka
Komedia sensacyjna o ucieczce z więzienia dwóch inteligentów odsiadujących wysokie wyroki: Marka Kowalewskiego – utalentowanego fałszerza studolarówek oraz jego starszego współtowarzysza z celi -„Profesora” Witka. Przypadkowo zamieszani w rządowe malwersacje przestępcy postanawiają zagrać va banque, a przy okazji wyrównać rachunki z przeszłości.
"Skalvija" 21.00, "Wojna polsko-ruska" (108’, reż. X. Żuławski)
środa, 22 września
Kino Pasaka, godz. 18.00, "Wszystko co kocham" (91’, reż. J. Boruch) Zamknięcie Tygodnia Filmu
Film emanujący miłością, pragnieniem wolności i punk rockiem. Polska 1981 roku: najważniejszy moment w walce Solidarności z władzami komunistycznymi. W centrum wydarzeń – wrażliwy osiemnastoletni Janek, pragnący poznać życie i świat. To czas jego pierwszych doświadczeń: pierwszego kieliszka wina, pierwszego buntu, pierwszej miłości... Chłopak tworzy grupę punk rockową i zakochuje się w uroczej Basi. Zakochani, rozdarci pomiędzy poróżnionymi rodzinami, stają się współczesnymi odpowiednikami Romeo i Julii. Przeżycia bohaterów rozgrywają się na tle zbuntowanego kraju. Pokazując to wszystko, czym żyła polska młodzież przed trzydziestu laty, reżyser filmu utrwalił jeden z najważniejszych momentów w historii Polski. Autentyczność filmu podkreśla ścieżka dźwiękowa, na której znalazły się największe polskie przeboje punk rockowe wykonane przez aktorów. Jest to pierwszy film polski, który wziął udział na Festiwalu Filmowym w Sundance.
Kino Pasaka, godz. 21.00, "Cztery noce z Anną" (90’, reż. J. Skolimowski)
W szpitalu w prowincjonalnym miasteczku pracuje pielęgniarka Anna i zakochany w niej Leon. Kobieta ledwie zauważa introwertycznego adoratora. On tymczasem podejmuje próby zbliżenia się do niej. Leon odurza Annę środkami nasennymi, a w nocy wkrada się do jej pokoju. Obserwuje śpiącą kobietę. Czerpie radość z jej widoku, bliskości. Chce być blisko niej. Każdej kolejnej nocy pozwala sobie na coraz więcej... Film m.in. otrzymał nagrody na festiwalach w Gdyni, Nowym Yorku, Tokio, nagrodzony dwoma „Orłami“ za najlepszą pracę reżysera i operatora.
Kino Skalvija, godz. 19.20, "Tatarak" (83’, reż. A. Wajda)
Marta, kobieta w średnim wieku, żona doktora z małego miasteczka, nie przeczuwa, że jest śmiertelnie chora. Pewnego dnia poznaje znacznie młodszego od siebie mężczyznę, Bogusia, który oczarowuje ją swoją młodością i niewinnością. Jednak los wywraca wszystko do góry nogami i ich niewinne spotkania na brzegu rzeki niespodziewanie się kończą. Młody Boguś topi się podczas zbierania tataraku dla Marty. Ale to dopiero pierwsza warstwa historii, bo „Tatarak” to również film o tworzeniu filmu, a główna bohaterka jest nie tylko fikcyjną Martą, ale i aktorką, która ją gra. Andrzej Wajda wplótł w opowiadanie J. Iwaszkiewicza autentyczne monologi Krystyny Jandy na temat przedwczesnej śmierci jej męża, cenionego operatora Edwarda Kłosińskiego, któremu film jest dedykowany. „Tatarak” – film oparty na opowiadaniu Jarosława Iwaszkiewicza, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, wydaje się na początku subtelną i wzruszającą historią o niemożliwej do spełnienia miłości, jednak Andrzej Wajda idzie dalej, tworząc wielowymiarową opowieść o miłości, która przychodzi za późno, i o śmierci, która zawsze przychodzi za wcześnie. Na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie „Tatarak” otrzymał Nagrodę im. Alfreda Bauera. Europejska Akademia Filmowa przyznała mu Nagrodę FIPRESCI.
21.00, "Wszystko co kocham" (91’, reż. J. Boruch)
