Powstańcy styczniowi spoczną na Rossie
Decyzję komisji rządowej przekazał dziennikarzom wicekanclerz rządu Deividas Matulionis.
Jak poinformował, z dwóch zgłoszonych propozycji wybrana została kaplica na Rossie. „Miałby to być swoisty panteon przywódców powstania styczniowego” – podkreślił, dodając, że jako drugie miejsce pochówku powstańców proponowana była kaplica w kościele pw. św. apostołów Filipa i Jakuba przy placu Łukiskim, na którym zostali straceni.
Planowane uroczystości pogrzebowe będą miały charakter religijny. „W tej kwestii rozmawialiśmy z metropolitą wileńskim arcybiskupem Gintarasem Grušasem. Nie miał żadnych zastrzeżeń” – dodał.
Uroczystości pochówku szczątków powstańców styczniowych miałyby się odbyć w lipcu lub sierpniu 2019 roku z udziałem przedstawicieli strony polskiej.
„Planujemy zorganizować wspólne uroczystości ze stroną polską, dla Polski bowiem jest to równie znaczące, a pod względem historycznym może nawet bardziej znaczące wydarzenie niż dla nas“ – podkreślił przedstawiciel rządu.
Dodał, że do uroczystości mogłaby się przyczynić również strona białoruska, chociaż dotychczas rzekomo nie wykazała zainteresowania znalezionymi szczątkami powstańców.
Wiadomo, że w latach 1863–1864 na placu Łukiskim stracono 21 przywódców i uczestników powstania styczniowego. Na Górze Zamkowej znaleziono dotychczas szczątki 17 z nich.
Jako pierwszy 22 maja 1863 r. (wg starego stylu) śmierć poniósł ks. Stanisław Iszora, Zygmunt Sierakowski stracony został 15 czerwca 1863 roku, na Konstantym Kalinowskim – jako ostatnim z tej grupy – wyrok wykonano 10 marca 1864 roku.
Spośród 17 znalezionych dotychczas szczątków wstępnie udało się ustalić tożsamość 13. Ostateczna identyfikacja miałaby nastąpić po znalezieniu szczątków pozostałych 4 powstańców oraz przeprowadzeniu dodatkowych badań, w tym – genetycznych.
Faktycznie nie ma wątpliwości co do tożsamości Zygmunta Sierakowskiego.
„Prawdopodobieństwo, by znaleziona została inna osoba z obrączką z wygrawerowanymi imionami Zygmunt i Apolonia oraz datą ślubu 1862 i która poniosłaby śmierć przez powieszenie i została pogrzebana na Górze Zamkowej jest znikomo małe” – mówił antropolog, profesor Wydziału Medycyny Uniwersytetu Wileńskiego, prorektor tej uczelni Rimantas Jankauskas podczas zorganizowanego 13 kwietnia br. przez Litewskie Muzeum Narodowe wykładu „Badania i identyfikacja znalezionych na Górze Zamkowej szczątków powstańców”, który był finałowym w cyklu wieczorów historycznych poświęconych powstańcom styczniowym.
Tożsamość innego z przywódców powstania – Konstantego Kalinowskiego – jak na razie nie została ustalona do końca. „Mamy »realnego kandydata«, nie możemy jednak w stu procentach powiedzieć, że są to szczątki Konstantego Kalinowskiego. Potrzebne są badania genetyczne. Ustaliliśmy wstępnie tożsamość w oparciu o porównanie zdjęcia rentgenowskiego czaszki z zachowanymi zdjęciami Kalinowskiego” – powiedział wtedy prof. R. Jankauskas.
Już w czerwcu br. ruszą poszukiwania nieodnalezionych dotychczas czterech spośród 21 powstańców styczniowych straconych na placu Łukiskim w Wilnie.
Na podstawie: bns.lt, inf. wł.
