Prezentacja książki „Likwidacja getta wileńskiego”


Fot. Wilnoteka.lt
W Państwowym Muzeum Żydowskim im. Gaona Wileńskiego we wtorek, 22 września, odbyła się prezentacja książki Mendla Balberyszskiego „Likwidacja getta wileńskiego”. Litewska wersja publikacji w tłumaczeniu Kazimierza Uściły (Kazys Uscila) i oprawie graficznej Gulnary Galiachmetovej ukazała się staraniem Ambasady RP w Wilnie oraz Instytutu Polskiego w Wilnie we współpracy z Żydowskim Instytutem Historycznym w Warszawie oraz Państwowym Muzeum Żydowskim im. Gaona Wileńskiego.


Wspomnienia Mendla Balberyszskiego po raz pierwszy zostały opublikowane pod koniec 1946 r. Autor opowiada o ostatnim okresie istnienia getta wileńskiego, oddaje nastroje getta w przededniu likwidacji, relacjonuje przebieg „akcji” 1–4 września 1943 r., której rezultatem było wysłanie do obozu pracy w Estonii 5 tys. osób, a także przedstawia szczegółowo poszczególne etapy ostatecznego wysiedlenia 23–24 września.

Podczas prezentacji książki przemówienie wygłosiła Ambasador RP na Litwie, Urszula Doroszewska. Wspomniała o tym, że jest to nadzwyczajne wydarzenie, że po 75 latach wraca do Wilna świadectwo Mendla Balberyszskiego. Zaznaczyła, że Polska i Litwa pracuje nad odzyskaniem wspólnej pamięci o Żydach.

Ambasador Jacek Chodorowicz, pełnomocnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP ds. kontaktów z diasporą żydowską, podczas swego przemówienia podkreślił, że wstrząsające zapiski są niezwykłym świadectwem okrucieństwa, symbolem cierpienia i dowodem zbrodni popełnionej na Żydach.

Prezentacja odbyła się w przeddzień Pamięci Ofiar Holokaustu na Litwie i rocznicy likwidacji getta wileńskiego. Podczas II wojny światowej została zgładzona niemal cała społeczność żydowska Litwy – ponad 90 proc. z około 200 tys. W Ponarach zginęło około 60-70 tys. Żydów.



Zdjęcia: Albert Krajczyński
Montaż: Tomasz Maksymowicz