Rocznica męczeństwa św. Andrzeja Boboli


Kościół pw. św. Kazimierza, fot. vilnius-tourism.lt
We wtorek, 16 maja przypada 360. rocznica męczeńskiej śmierci św. Andrzeja Boboli, kapłana i męczennika, patrona Polski i metropolii warszawskiej, który przez ponad 20 lat związany był też z Wilnem, w tym - z kościołem pw. św. Kazimierza. Był tu m.in. kaznodzieją i spowiednikiem.




Główne obchody we wtorek, 16 maja będą miały miejsce w Sanktuarium św. Andrzeja Boboli w Warszawie. Uroczysta msza święta, której będzie przewodniczył kard. Kazimierz Nycz, zostanie odprawiona w sanktuarium pod wezwaniem świętego o godz. 18.00.

Rzecz paradoksalna, w Polsce obecnie wyjątkowo czczony św. Andrzej Bobola (ponad sto kościołów jest pod jego wezwaniem) swój ziemski żywot w znacznej części spędził na Litwie. Urodził się 30 listopada 1591 r. w Strachocinie koło Sanoka w Małopolsce. Pochodził ze szlacheckiej rodziny. W latach 1606-1611 studiował w szkole jezuickiej w Braniewie (Braunsberg), która należała do prowincji litewskiej. Po ukończeniu kolegium w 1611 r. postanowił wstąpić do zakonu jezuitów. Nowicjat odbył w Wilnie, przy kościele pw. św. Ignacego. Przez pozostałą część życia pracował w różnych domach prowincji litewskiej (obejmowała swoim zasięgiem również Prusy i część Polski - Warmię i Mazowsze z Warszawą) - w Wilnie, Braniewie, Pułtusku, Nieświeżu, Bobrujsku, Płocku, Warszawie, Łomży, Pińsku i Połocku.

W samym tylko Wilnie św. Andrzej Bobola spędził prawie trzecią część życia - ponad 20 lat: dwa lata w nowicjacie (1611-1613) przy kościele pw. św. Ignacego, siedem lat studiów filozoficznych i teologicznych na Uniwersytecie Wileńskim (1613-1616, 1618-1622), wreszcie aż dwanaście lat (1624-1630, w latach 1646-1652 ze względów zdrowotnych) w Domu Profesów przy kościele pw. św. Kazimierza (raz jeszcze zamieszkał tu w 1655 r., nie na długo jednak - wyjechał stąd do Pińska). W kościele św. Kazimierza św. Andrzej Bobola był kaznodzieją, spowiednikiem, rektorem tej świątyni. Oprócz tego prowadził wykłady, był doradcą prepozyta w Domu Profesów, kierował sodalicją mariańską, prowadził konferencje z Pisma Świętego i dogmatyki.

To właśnie w Wilnie 12 marca 1622 r. (w tym dniu jako pierwsi jezuici w Rzymie kanonizowani zostali Ignacy Loyola i Franciszek Ksawery) przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Eustachego Wołłowicza. W kościele pw. św. Kazimierza 2 czerwca 1630 r. złożył profesję (ślubowanie) czterech ślubów zakonnych. Jako profes św. Andrzej Bobola przybywał do Wilna na krótko co trzy lata - uczestniczył w kongregacjach litewskiej prowincji. Św. Andrzeja Bobolę w Wilnie upamiętnia tablica w kruchcie kościoła pw. św. Kazimierza. 
 
Św. Andrzej Bobola podejmował szczególne wysiłki na rzecz pojednania prawosławnych z katolikami. Jego gorliwość przyniosła mu określenie "łowcy dusz - duszochwata". Budziła jednak niechęć wśród wielu ortodoksów. W czasie wojen kozackich przerodziła się ona w nienawiść i miała tragiczny finał. W maju 1657 roku Kozacy napadli na Janów Poleski (Białoruś) i dokonali rzezi wśród katolików i Żydów. Andrzeja Bobolę pochwycili w pobliskiej wiosce. Został bestialsko okaleczony, a następnie zamordowany.

         Rzeźba św. Andrzeja Boboli umieszczona na drzwiach Bazyliki Mariackiej w Krakowie, fot. parafia-wegrzce.pl

Biografowie jego życia twierdzą, że po męczeńskiej, heroicznej śmierci ukazywał się on w widzeniach wielu osobom, które to potwierdziły, m.in. 16 kwietnia 1702 ks. Marcinowi Godebskiemu SJ, rektorowi kolegium jezuickiego w Pińsku, a później ukazał się również zakrystianowi podpowiadając, aby szukano jego świątobliwego ciała, pochowanego w kościelnej krypcie. Potem w 1819 dominikaninowi o. Alojzemu Korzeniowskiemu OP w Wilnie, przepowiadając w wizji zmartwychwstanie Polski.

W sanktuarium św. Andrzeja Boboli na warszawskim Mokotowie, które ma charakter narodowy, spoczywają zachowane w całości relikwie tego męczennika. Sanktuarium, którym opiekują się jezuici, szerzy kult św. Andrzeja Boboli we współpracy ze wszystkimi świątyniami, parafiami i organizacjami pod jego wezwaniem, znajdującymi się na terenie Polski. Rozwija ono szczególną współpracę z ośrodkami duszpasterskimi znajdującymi się w miejscach urodzenia (Strachocina, Archidiecezja Przemyska obrządku łacińskiego) i męczeńskiej śmierci św. Andrzeja Boboli (Janów Poleski, Diecezja Pińska, Białoruś).

Tymczasem w miniony weekend nieznani sprawcy uszkodzili tablicę poświęconą  św. Andrzejowi Boboli w miejscowości Iwanawa, czyli dawnym Janowie Poleskim na południowym zachodzie Białorusi.

W miejscu, gdzie rozpoczęła się męczeńska droga księdza Andrzeja Boboli, znajdują się krzyże i wykonana z kamienia pamiątkowa tablica, która została uszkodzona przez nieznanych sprawców. Katolicki portal internetowy "Catholic.by" poinformował, że rozbitą tablicę zauważono 13 maja. O zdarzeniu władze kościelne powiadomiły kompetentne białoruskie służby. W najbliższą sobotę, 20 maja w dawnym Janowie Poleskim odbędą się uroczystości kościelne. We wtorek, 16 maja w kościołach całej Diecezji Pińskiej, której patronem jest święty Andrzej Bobola, zostaną odprawione okolicznościowe nabożeństwa.

Św. Andrzej Bobola został kanonizowany w 1938 r. przez Piusa XI, a w 2002 r. został ogłoszony patronem Polski. W 2007 r. Episkopat nadał kościołowi, w którym znajdują się jego relikwie, tytuł sanktuarium narodowego. Oficjalne ogłoszenie tego tytułu miało miejsce 16 maja 2008 r. podczas uroczystości ku czci świętego.

Na podstawie: KAI, IAR, kazimiero.lt, pl.wikipedia.org