„Szewcy” Witkacego na deskach Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego
Przyczynkiem do organizacji czytania dramatu „Szewcy” Stanisława Ignacego Witkiewicza w Litewskim Narodowym Teatrze Dramatycznym w Wilnie było wydanie pierwszej na Litwie książki poświęconej temu twórcy. Kilkusetstronicowa publikacja „Witkacy. Umysł drapieżny” ukazała się pod koniec 2018 roku, a jej oficjalna premiera odbyła się podczas Wileńskich Targów Książki w lutym tego roku. Wydana z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę i Litwę książka o Witkacym to wspólny projekt Instytutu Polskiego w Wilnie, Instytutu Adama Mickiewicza i Instytutu Witkacego oraz wydawnictwa Aukso žuvys.
„Szewcy” to dramat uznawany za jedno z najważniejszych i najlepszych dzieł Witkacego. Jest to także ostatni ukończony utwór pisarza, ponieważ pisana w tym samym czasie powieść „Jedyne wyjście”, niestety nie została ukończona. Ostatnia dekada życia i twórczości Witkacego, przypadająca na trudny okres w historii Europy, była pełna pesymizmu i niepokoju. Artysta dojrzał budzące się demony totalitaryzmu i obawiał się ponurej przyszłości – sztuka „Szewcy” doskonale to odzwierciedla.
Chociaż w ostatnich dziesięcioleciach Witkacy obok Witolda Gombrowicza i Sławomira Mrożka jest najczęściej tłumaczonym, wystawianym i interpretowanym polskim artystą, na Litwie nie było zbyt wiele prób przeniesienia jego dramatów na scenę. Czy to z powodu braku tłumaczeń, czy też z faktu, że jego twórczość, według krytyka teatralnego Egmonta Jansona, jest zbyt skomplikowana „i nie na nasze teatralne siły”. Po raz pierwszy sztuka „W małym dworku” była wystawiona dopiero w 1993 roku w Teatrze Dramatycznym w Poniewieżu (reż. Saulius Varnas).
Czytanie „Szewców” reżyseruje znany litewski reżyser Antanas Obcarskas. Wystąpią: Remigijus Bučius, Algirdas Gradauskas, Martynas Nedzinskas, Rasa Samuolytė, Arūnas Vozbutas. Po czytaniach odbędzie się dyskusja, w której udział wezmą: Jan Englert, znany polski aktor teatralny i filmowy, reżyser, dyrektor Teatru Narodowego w Warszawie; Irena Aleksaitė, tłumaczka; Helmutas Šabasevičius, teatrolog, krytyk teatralny, jeden z redaktorów książki „Witkacy. Umysł drapieżny” oraz grupa twórcza spektaklu.
Litewski Narodowy Teatr Dramatyczny już po raz drugi organizuje czytanie „Szewców”. 26 września 2015 r. w ramach obchodów w Polsce Roku Witkiewiczów dramat był zainscenizowany w pracowni dekoracji teatru (reż. P. Makauskas). Tym razem, widzowie będą mieli ostatnią okazję do odwiedzenia pracowni dekoracji LNTD, ponieważ po zakończeniu trwającego właśnie remontu przestrzeń ta będzie zlikwidowana.
Stanisław Ignacy Witkiewicz-Witkacy (1885-1939) – szczególna osobowość polskiego modernizmu i awangardy: wybitny artysta, fotograf, dramaturg, filozof, pisarz, teoretyk sztuki, człowiek, który myślał, tworzył i żył w nieszablonowy sposób. Witkacy był gwiazdą zakopiańskiej bohemy, ale też bardzo pracowitym twórcą, który pozostawił po sobie ogromną spuściznę literacką, malarską i fotograficzną. Unikał pułapek nudy i przewidywalności. Sceptycznie oceniał przyszłość i w 1939 r. po rozpoczęciu II wojny światowej popełnił samobójstwo.
Czytanie odbędzie się w języku litewskim bez tłumaczenia. Dyskusja w jęz. litewskim i polskim z tłumaczeniem.
Organizatorzy: Litewski Narodowy Teatr Dramatyczny, Instytut Adama Mickiewicza, Instytut Polski w Wilnie, wydawnictwo Aukso žuvys.
„Szewcy” Witkacego na deskach Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego
Pracownia dekoracji Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego w Wilnie
19 maja 2019 r., godz. 16.00
Wstęp wolny
