Wizyta następcy tronu Norwegii na Litwie


Od lewej: księżna Mette-Marit, książę Haakon i prezydent Dalia Grybauskaitė, fot. president.lt/Robertas Dačkus
Prezydent Dalia Grybauskaitė we wtorek, 24 kwietnia w Pałacu Prezydenckim w Wilnie spotkała się z następcą tronu Norwegii księciem Haakonem i księżną koronną Mette-Merit. Przyszły król Norwegii i księżna koronna przybyli na Litwę z oficjalną wizytą. Jest to ich pierwsza wizyta w naszym kraju.






Przywódczyni państwa podkreśliła, że wizyta pary królewskiej symbolizuje ścisłe partnerstwo i przyjaźń pomiędzy Litwą a Norwegią.

W ciągu 28 lat niepodległości Litwę i Norwegię łączyło wiele wspólnych więzi. Jedną z nich jest obronność. Norwescy żołnierze jako jedni z pierwszych dołączyli do stacjonującego na Litwie wielonarodowego batalionu NATO. Nasz kraj z kolei kupuje od Norwegii systemy obrony przeciwlotniczej krótkiego zasięgu NASAMS, a okręty wojskowe tego kraju są częścią tarczy antyrakietowej NATO w odpieraniu ewentualnych wrogich działań, które mogłyby odciąć Litwę, Łotwę i Estonię od wsparcia sojuszników.

Litwę i Norwegię łączy również jednakowa ocena zagrożenia wojskowego. Podobnie jak Litwa Norwegia posiada granicę z Rosją, dlatego doskonale zdaje sobie sprawę z tego, jakim zagrożeniem dla bezpieczeństwa narodowego jest agresywne i nieobliczalne zachowanie tego kraju oraz chęć umocnienia swojej dominacji wojskowej w regionie Morza Bałtyckiego i Arktyce.

Prezydent podkreśliła również, że Norwegia jest strategicznym partnerem Litwy w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego. Litwie z trudem udało się wyzwolić z uzależnienia od Gazpromu, a norweskie przedsiębiorstwo Hoegh LNG pomogło Litwie w rekordowo krótkim czasie wybudować terminal gazu skroplonego „Independence”. Od 2015 r. Litwa nie tylko uniezależniła się od jednego dostawcy gazu, lecz także w sytuacji kryzysowej mogłaby pomóc Łotwie i Estonii.

Zdaniem Dalii Grybauskaitė jest to niezwykle ważne osiągnięcie, ponieważ niezależność energetyczna dla Litwy oznacza przede wszystkim niezależność polityczną, dotychczas bowiem energetyka wykorzystywana była jako narzędzie nacisku politycznego.

Podczas wizyty w Pałacu Prezydenckim podpisano dwa dwustronne memoranda ws. norweskiej pomocy finansowej w ramach mechanizmu finansowego Europejskiej Przestrzeni Finansowej na lata 2014–2021. W okresie tym wsparcie ze strony Norwegii dla Litwy przekroczy 115 mln euro, które zostaną wykorzystane na umacnianie dialogu społecznego, społeczeństwa obywatelskiego, ochrony zdrowia i środowiska, rozwój przedsiębiorczości, innowacji i badań naukowych.

D. Grybauskaitė i norweska para królewska wymienili się oficjalnymi prezentami. Prezydent podarowała album ze zdjęciami Litwy autorstwa fotografików V. Kaupelisa i A. Deikusa oraz pracę autorską artysty plastyka S. Milašiusa. Norweska para królewska z kolei sprezentowała swoje oficjalne zdjęcie oraz dzieło sztuki – wazę ze szkła.

Prezydent oraz para królewska wjechali windą na taras widokowy dzwonnicy uniwersyteckiego kościoła św. Janów, w Domu Sygnatariuszy obejrzeli Akt Niepodległości 16 Lutego, doszło też do krótkiego spotkania ze studentami skandynawistyki Uniwersytetu Wileńskiego oraz przedstawicielami wspólnoty norweskiej na Litwie.  

We środę, 25 kwietnia prezydent i księżna Mette-Marit dokonają otwarcia dwustronnego forum biznesowego.

Norweskiej parze królewskiej na Litwie towarzyszą minister obrony oraz delegacja wysokiej rangi biznesmenów.

Na podstawie: president.lt