Wystawa polskiego plakatu BHP (bezpieczeństwo i higiena pracy) "Bezpieczeństwo najważniejsze"
"Grafika zdrowego rozsądku" - takim mianem określił plakat bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) w latach 60. Zbigniew Waszewski, projektant, kierownik artystyczny Redakcji BHP Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego, które prowadziło systematyczną publikację plakatów ostrzegawczych, kontynuując działalność wydawniczą z lat 1932-39 zasłużonego Instytutu Spraw Społecznych. Plakaty promujące zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, jak np. "Wybierz ochraniacz zamiast kalectwa", "Śmierci nie prześcigniesz", "Renta inwalidzka czy znajomość bhp?", pojawiały się w fabrykach, kopalniach, warsztatach samochodowych, i innych zakładach pracy.
Na wystawie zobaczyć będzie można najbardziej znane i cenione plakaty takich twórców jak: Tadeusz Kobak, Waldemar Świerzy, Wiktor Górka, Zbigniew Waszewski, Jerzy Cherka, Rosław Szaybo, Jerzy Przygodzki czy Roman Sobczyński.
Właściciel bogatej kolekcji plakatów prezentowanych na wystawie Piotr Dąbrowski, powiedział: "Wspaniałe osiągnięcia polskich artystów projektujących plakaty są zazwyczaj kojarzone z tematyką kulturalną. Analizowanie dokonań polskich projektantów w II połowie XX wieku koncentruje się przede wszystkim na plakatach filmowych, teatralnych, cyrkowych i muzycznych. Tymczasem trudne do jednoznacznego określenia, a także precyzyjnego datowania, zjawisko polskiej szkoły plakatu, które swoje apogeum osiągnęło na przełomie lat 50 i 60. minionego stulecia, to także wiele wybitnych prac o tematyce społecznej, politycznej czy sportowej. (…) plakaty BHP oraz inne o tematyce społecznej, mniej znane, rzadziej omawiane i reprodukowane stały się obszarem moich poszukiwań. Wiele z nich projektowali najbardziej znani polscy graficy, czołowe postacie polskiej szkoły plakatu - Waldemar Świerzy, Roman Cieślewicz, Rosław Szaybo, Maciej Urbaniec czy Wiktor Górka. Podobnie jak w projektach o tematyce kulturalnej poszukiwali oni intrygujących, przyciągających uwagę środków plastycznych ukierunkowanych na optymalne dotarcie do odbiorcy. Duża ilość plakatów BHP i antyalkoholowych pojawiła się w fabrykach i innych zakładach pracy w połowie lat pięćdziesiątych. (…) Trudno jest jednoznacznie ocenić skuteczność ich oddziaływania, ale przyjmuje się, że setki takich plakatów wydawanych przez dziesięciolecia zmniejszyły wypadkowość oraz pijaństwo w zakładach pracy. Z pewnością natomiast wiele z tych realizacji po latach zachwyca formami graficznymi, metaforami, dowcipem. Z wielką przyjemnością przyjąłem zaproszenie Orlen Litwa do zorganizowania wystawy plakatów koncentrujących się na tej tematyce. Do ekspozycji włączone są również plakaty o tematyce kulturalnej, w większości projektowane przez grafików prezentowanych realizacji BHP."
Dyrektor Generalny Orlen Lietuva Ireneusz Fąfara o powodach, dla których w Wilnie prezentowana będzie wystawa plakatu BHP mówi: "Sauga svarbiausia. Tak jest w Grupie Orlen i tak jest w Orlen Lietuva. Bezpieczeństwo w pracy to świadomość, że nie ma rzeczy ważniejszej niż zdrowie i życie. To także spoczywający na menedżerach obowiązek ustanawiania mądrych procedur i ich przestrzegania. W Orlen Lietuva uczyliśmy się bezpieczeństwa i rozmowy o nim dzięki zaangażowaniu wszystkich pracowników firmy. Eksperymentowaliśmy z przekazem i z komunikacją. Nauczyliśmy się też wymagać bezpieczeństwa od siebie nawzajem. Dziś chętnie dzielimy się tymi doświadczeniami i zachęcamy do zwrócenia szczególnej uwagi na BHP naszych partnerów, kontrahentów i kolegów z innych zakładów przemysłowych na Litwie. W rafinerii do przypominania o zasadach bezpieczeństwa często wykorzystujemy plakat. Uznaliśmy więc, że wyprawimy małe święto grafiki. Tak by rozmowę o bezpieczeństwie w pracy przenieść do świata sztuki. Cieszę się, że pomoże nam w tym Polska Szkoła Plakatu, z licznymi pracami jej wybitnych twórców."
Marcin Łapczyński, dyrektor Instytut Polskiego w Wilnie, który jest partnerem wystawy, dodaje: "Bardzo nas cieszy, że dzięki inicjatywie Orlen Lietuva litewska publiczność będzie mogła zapoznać się z bardzo mało znanym aspektem Polskiej Szkoły Plakatu, jakim było dbanie o bezpieczeństwo i higienę pracy. Kiedy słyszymy nazwiska legend polskiego plakatu - Henryka Tomaszewskiego, Wiktora Górki czy Jana Lenicy, kojarzą nam się one prawie wyłącznie z wybitnym plakatem filmowym, teatralnym czy promującym walory turystyczne Polski. Warto poznać jednak i te, które wisiały w zakładach pracy, fabrykach czy szkołach. Tym bardziej, że jakością i walorami artystycznymi nie ustępują one plakatom o tematyce kulturalnej. Cieszę się także z kolejnej obok Festiwalu Filmu Polskiego okazji do współpracy z Orlen Lietuva mającej na celu promocję polskiej kultury na Litwie".
Wystawa polskiego plakatu BHP (bezpieczeństwo i higiena pracy) "Bezpieczeństwo najważniejsze"
Galeria Związku Artystów Malarzy przy ulicy Vokiečių 2. w Wilnie
Od 30 marca do 28 kwietnia 2017 r.
Wstęp wolny
