Zloty turystyczne Polaków na Litwie – z archiwum Wilnoteki


Fot. archiwum zlotów turystycznych
Już dziś wieczorem nad jeziorem Gawejki (gmina Podbrzezie, rejon wileński) spotkają się uczestnicy XXX Zlotu Turystycznego Polaków na Litwie. Trzy dni będą trwały rywalizacja i zabawa, konkursy, koncerty. Będzie też czas na integrację (czy ktoś policzył, ile w 30-letniej historii zlotów nawiązało się nowych przyjaźni, ile rodzin powstało?!). Tegoroczny zlot jest jubileuszowy z racji na 100-lecie niepodległości Polski oraz 30-lecie zlotów turystycznych Polaków na Litwie, jest więc okazja do wspomnień. Ażeby wprowadzić w atmosferę wydarzenia, sięgnęliśmy do naszego wilnotekowego archiwum.

W końcu stycznia 1989 roku w Białej Wace odbyły się I Zimowe Igrzyska Polaków na Litwie. Powstał wówczas pomysł zorganizowania zlotu turystycznego. Inicjatorami pierwszego zlotu byli Anna Adamowicz, Henryk Mażul, Ludwik Adamowicz, Michał Sienkiewicz i inni. Dosłownie w przeddzień I Zlotu Aleksander Żyndul wykonał projekt loga imprezy: stylizowaną różę wiatrów pomiędzy gałązkami paproci. 

I Zlot Turystyczny Polaków na Litwie odbył się 23–25 czerwca 1989 r. nad jeziorem Bałosza w okolicy Sużan (rejon wileński). Wzięło w nim udział około 150 uczestników, nie tylko z Litwy, bo dotarli też rodacy z Grodna i Lwowa.

Uczestnicy II zlotu spotkali się 21–24 czerwca 1990 roku w Cieciorce nad rzeką Solczą (gmina Podborze, rejon solecznicki). 


 

W ciągu 30 lat zlotowicze zwiedzili całą Wileńszczyznę: kolejne złoty odbywały się w malowniczych zakątkach rejonów solecznickiego, wileńskiego, trockiego, święciańskiego, szyrwinckiego. Na ich podstawie można się uczyć geografii ziemi wileńskiej: Cieciorka nad rzeką Solczą, Worniki nad jeziorem Skaistys, jezioro Rakowina koło Magun, Podjeziorki, Dauksze, w rejonie wileńskim, jezioro Karockie nieopodal Pren, Śliżuny nad Solczą, Bieliszki nad jeziorem Oświe, Zubiszki, nad rzeką Wersoką, malownicze okolice Wysokiego Dworu, Abiełoragi nad jeziorem Żejmiana, Drabužininkai nad jeziorem Drabužis. W niektóre miejsca miłośnicy zlotowych przygód wracali kilkakrotnie.

 

Na Zlotach tworzyła się i tworzy historia Polaków na Litwie. Podczas imprezy zawarto wiele przyjaźni, poznali się przyszli małżonkowie, których dzieci teraz startują w zlotowych rywalizacjach. Zloty wychowały pokolenie Polaków, które, tworząc Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych, przejęło organizację przedsięwzięcia. 



Zloty turystyczne odbywają się w różnych miejcach, na przeciągu 30 lat były to imprezy trzydniowe, potem dwudniowe, ale mają one niezmienne, tradycyjne od lat punkty programu: uroczyste otwarcie z wciągnieciem na maszt flagi, sztafety sportowa i turystyczna, konkursy kucharski i wiedzy o Wileńszczyźnie, wybory miss i mistera zlotu, prezentacje artystyczne drużyn. 



Co roku organizatorzy niejako narzucają uczestnikom temat przewodni zlotu, który jest kluczem do przygotowania zagrody i występów. „Pan Tadeusz, czyli Naprawdę ostatni zajazd na Litwie. Historia zlotowa z 2012 roku w dziewięciu konkursach opowiedziana”, „Legendy i baśnie Wileńszczyzny”, „Grunwald”, „Kościuszko pod Dębicami”, „Zlot. Reaktywacja”, „Tu się tworzy historia” – to tylko niektóre ze zlotowych tematów.






Bywalcy mówią, że zlot jest dla nich najważniejszym wydarzeniem roku, jak Sylwester czy Gwiazdka. To sprawia, że co roku, niezależnie od pogody, stawiają się w wyznaczonym miejscu.



Uroczyste otwarcie XXX Zlotu Turystycznego Polaków na Litwie nastąpi w piątek, 29 czerwca, o godz. 20.00. Temat jubileuszowego zlotu brzmi: „100 lat Niepodległości – 30 lat Zlotów”, podobnie jak jego pierwsze edycje będzie trwał trzy dni, w programie nie zabraknie rywalizacji sportowej, artystycznej, intelektualnej, kucharskiej. Będzie też koncertowo-rozrywkowo i z rodzimymi gwiazdami – Black Biceps i Folk Vibes. Program jest tutaj.

Na podstawie: zlot.lt, inf.wł.