sierpień
Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu
na Litwie: Dzień Czarnej Wstęgi (Dzień Łańcucha Bałtyckiego)
Pakt Ribbentrop-Mołotow - umowa międzynarodowa - formalnie pakt o nieagresji pomiędzy III Rzeszą Niemiecką i ZSRR z 23 sierpnia 1939 r. Faktycznie zaś - zgodnie z tajnym protokołem dodatkowym stanowiącym załącznik do oficjalnego dokumentu umowy i faktyczną treść paktu - był rozbiorem terytoriów lub rozporządzeniem niepodległością suwerennych państw: Polski, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii i Rumunii przez ZSRR i III Rzeszę. Pakt został podpisany w Moskwie przez ministrów spraw zagranicznych obu państw - Joachima von Ribbentropa i Wiaczesława Mołotowa, którzy w imieniu swoich przywódców, Adolfa Hitlera i Józefa Stalina, dokonali podziału terytoriów państw Europy Środkowej i Wschodniej. Zgodnie z postanowieniem paktu kraje bałtyckie i Finlandia miały stać się strefą wpływów i przyszłym terytorium ZSRR, a północna granica Litwy z Łotwą miała stanowić granicę pomiędzy strefami interesów Niemiec i ZSRR. Na obszarach należących do państwa polskiego strefy interesów Niemiec i ZSRR miały być rozgraniczone wzdłuż linii rzek Narwi, Wisły i Sanu. Strona radziecka podkreśliła swoje zainteresowanie Besarabią, niemiecka - zupełnie nie była zainteresowana tym terytorium. Już w trakcie trwania II wojny światowej, 28 września 1939 r., kiedy doszło do spotkania nacierających z zachodu Niemców z nacierającą ze wschodu Armią Czerwoną, a los Polski był przesądzony, doprecyzowano postanowienia niemiecko-sowieckie. Podpisano w Moskwie niemiecko-radziecki traktat o granicach i przyjaźni zwany drugim układem Ribbentrop-Mołotow. Dokonano wówczas następujących modyfikacji: ZSRR zgodził się na odstąpienie Niemcom wschodniej części Mazowsza i Lubelszczyzny w zamian za zgodę Niemiec na oddanie Litwy do sowieckiej strefy wpływów. Wkrótce Wileńszczyzna została przekazana Litwie w zamian za zgodę na stacjonowanie garnizonów radzieckich na jej terytorium. Podobne układy wymuszono 29 września i 5 października na Estonii i Łotwie. 4 października 1939 r. utworzono radziecko-niemiecką centralną komisję graniczną dla wyznaczenia granic między państwowymi interesami ZSRR i Niemiec. Fot. Podpisanie Paktu Ribbentrop-Mołotow, www.pl.wikipedia.org