Własne

Polacy wybrali nowego prezydenta. Wygrana Andrzeja Dudy mnie nie zaskoczyła. Co najmniej od kilku tygodni - jeszcze przed pierwszą turą - jego zwycięstwo brałem poważnie w rachubę, a po pierwszej turze wyborów byłem pewny jego triumfu. Moje przekonanie wynikało z obserwacji, rozmów i pozbawionej emocji analizy. Wbrew opiniom uczonych politologów, socjologów, "poważnych ekspertów od wszystkiego” i różnej maści zaklinaczy rzeczywistości, od której na ogół są oderwani, wygrana Dudy była raczej łatwa do przewidzenia. Już sama świetnie prowadzona kampania młodego (przynajmniej jak na polityka) i robiącego dobre wrażenie prawnika z Krakowa w zestawieniu z wpadkami urzędującego prezydenta, który raz po raz wdawał się na wiecach w jałowe pyskówki ze swoimi oponentami, powinna była dać wiele do myślenia. Duda szedł przebojem, biła z niego energia. Komorowski sprawiał wrażenie pouczającego wszystkich (a zwłaszcza młodych) arbitralnego dziadziunia, który z racji dawnych zasług i siwego włosa ma monopol na głoszenie jedynie słusznej prawdy.

Dopiero maj tak naprawdę otwiera sezon turystyczny w Wilnie, gdy kolejki autokarów z Polski w długie weekendy ustawiają się pod Ostrą Bramą i na Rossie. Coraz częściej jednak do Wilna powracają ci, którzy zaliczyli już tzw. "program obowiązkowy" i szukają czegoś więcej, chłoną atmosferę naszego miasta wędrując po zaułkach, szukając ciekawych i malowniczych miejsc. Coraz częściej także sami wilnianie, nawet całymi rodzinami, w wolny wieczór lub w niedzielę wybierają się na Starówkę, by odkryć nową knajpę czy jakieś klimatyczne podwórko. Z myślą o nich właśnie postanowiliśmy przygotować wakacyjny cykl "Opowieści z dawnego Wilna": nasz główny wilnoznawca (czy też vilnolog - jak kto woli) Waldemar Wołkanowski przez całe lato będzie nas regularnie zabierał w różne dziwne lub mało znane miejsca Grodu Gedymina tworząc w ten sposób nową trasę turystyczną. Zarówno wilnianom, jak i gościom naszego miasta pomoże ona zanurzyć się w atmosferze wielonarodowego i wielokulturowego Wilna sprzed lat, a jednocześnie głębiej poznać własne dzieje od tej strony, której próżno szukać w podręcznikach lub przewodnikach... Zapraszamy!

Stowarzyszenie "Memoriae Fidelis" po trzech latach przerwy zapowiada kolejną demonstrację przeciwko dyskryminacji Polaków na Litwie. O tym, dlaczego organizowany jest protest pod Ambasadą Republiki Litewskiej w Warszawie, opowiada organizator, Aleksander Szycht.

Krystian Lupa: "Żydem może być każdy z nas, każdy z nas w dzisiejszym świecie może znaleźć się w sytuacji tożsamościowego wykluczenia z takiej czy innej racji". W wywiadzie przeprowadzonym po premierze "Placu bohaterów" w Wilnie polski reżyser opowiada o spotkaniu z litewskimi aktorami, swoim spojrzeniu na teatr oraz o dramacie wykluczenia, jakiego nieustannie doświadcza człowiek

Co się działo? O czym mówiono? Co zapamiętamy? Zapraszamy do lektury drugiego odcinka multimedialnego opracowania "Monitor polski"*, w którym będziemy podsumowywać miesiące i przedstawiać różnorodność, bogactwo i specyfikę życia polskiej społeczności w Wilnie i na Wileńszczyźnie. Liczymy na uwagi i komentarze, dzięki którym nasz projekt będzie lepszy. Następny odcinek, czyli marzec, jeszcze przed Świętami.

Kolejne wybory samorządowe, po raz pierwszy z udziałem komitetów wyborczych i pierwsze bezpośrednie wybory merów otworzyły kolejny rozdział w dziejach litewskiej demokracji i samorządności. Zwarcie mieszkający na Wileńszczyźnie Polacy po raz kolejny dali dowód obywatelskiej postawy i jedności politycznej - Akcja Wyborcza Polaków na Litwie, w większości samorządów startująca w koalicji z Sojuszem Rosjan pod nazwą "Blok Waldemara Tomaszewskiego", wypadła nawet lepiej niż przed czterema laty: zdobyła 7,76 procent poparcia w skali całej Litwy (w 2011 r. - 6,5 proc.), co dało 6 miejsce wśród startujących ugrupowań i 70 mandatów (w 2011 r. - 65). Zaufało jej ponad 90 tys. wyborców (przed czterema laty - 74,5 tys.). Więcej niż dotychczas Polaków startowało także z list innych partii (szczególnie na Wileńszczyźnie), jednak tylko nielicznym udało się zdobyć mandat radnego. Ogółem w litewskich radach samorządowych będzie zasiadało 35 Polaków i 25 Polek, 16 Rosjan i 4 Rosjanki, 2 Białorusinów i 1 Białorusinka, 3 Ukraińców, a także Tatar, Żmudzin i Anglik! Litwini stanowią 66,7 proc. wszystkich radnych, Polacy - 4,05 proc., zaś 27,3 proc. radnych nie podało swojej narodowości. Średnia wieku radnych wybranych minionej niedzieli to 50,9 lat i jest ona niższa niż poprzednio - w kadencji 2011-2015 wynosiła 54,8 lat.

Co się działo? O czym mówiono? Co zapamiętamy? Zapraszamy do lektury pierwszego odcinka multimedialnego opracowania "Monitor polski"*, w którym będziemy podsumowywać miesiące i przedstawiać różnorodność, bogactwo i specyfikę życia polskiej społeczności w Wilnie i na Wileńszczyźnie. Liczymy na uwagi i komentarze, dzięki którym nasz projekt będzie lepszy. Następny odcinek w drugi już w tym roku piątek 13, czyli w marcu.

Portal Mapijoziai.lt, bawiący się mapami oraz statystyką z historią i współczesnością w tle, zaprezentował swoim czytelnikom społeczność polską na Litwie w kontekście geograficznym i historycznym. Zaprezentowano pięć grafik. Dwie pierwsze pokazują obecność języka polskiego w granicach współczesnej Litwy, dwie kolejne są takie same, ale z uwzględnieniem przedwojennej granicy polsko-litewskiej. Ostatnia jest odległym echem historycznym, gdyż ukazuje obecność Polaków na Litwie przedwojennej (tzw. Kowieńskiej), ale już z całkiem innej perspektywy - nie językowej, tylko statystycznej, opartej na spisie ludności z 1923 r.

Jakiś czas temu pewien znajomy Czech po powrocie z Wilna, a był tam po raz pierwszy w życiu, powiedział mi, że miasto zrobiło na nim raczej przygnębiające wrażenie. Zacząłem dopytywać się, co ma na myśli. "Widziałem tam obdrapane, nieotynkowane i nieocieplone blokowiska, pamiętające jeszcze Związek Sowiecki, dziury w jezdniach, połuszczone chodniki, znużonych ludzi, brudne i zapyziałe podwórka. Od fasady - czasem nawet Europa, od zaplecza - ruska bylejakość!" - usłyszałem. Właściwie musiałem zgodzić się z rozmówcą i nie kontynuowałem tematu. Miał sporo racji...