31 października - jubileusz 500-lecia Reformacji


Pomnika Marcina Lutra w Wilnie, fot. liuteronai.lt
31 października 1517 roku mnich z zakonu augustianów Marcin Luter na drzwiach kościoła w Wittenberdze przybił 95 tez będących wezwaniem do dysputy na temat odpustów, a zwłaszcza handlu nimi, czyli odpuszczania grzechów za pieniądze. Wystąpienie to zapoczątkowało Reformację. Według danych powszechnego spisu ludności z roku 2011 na Litwie mieszka prawie 18,4 tys. luteran (0,6 proc. ogółu mieszkańców) i ponad 6,7 tys. ewangelików reformowanych (kalwinów) (0,22 proc.).
Celem Marcina Lutra było doprowadzenie do reformy Kościoła rzymskokatolickiego, jednak cel ten nie został osiągnięty i doszło do jego podziału. Reformacja dała początek protestantyzmowi. W łonie Kościołów protestanckich można wyróżnić kilka wiodących wyznań: luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, baptyzm, metodyzm.  

Pierwszą historycznie i genetycznie gałęzią protestantyzmu jest ewangelicyzm lub Kościoły reformacyjne, tzn. wywodzące się bezpośrednio z reformacji. Są to luteranie i ewangelicy reformowani (pochodzący od uczniów Jana Kalwina).

Według danych powszechnego spisu ludności z roku 2011 na Litwie mieszka prawie 18,4 tys. luteran (0,6 proc. ogółu mieszkańców) i ponad 6,7 tys. ewangelików reformowanych (kalwinów) (0,22 proc.).

Zwierzchnikiem Kościoła ewangelicko-luterańskiego na Litwie jest biskup Mindaugas Sabutis. Kościół liczy 56 parafii. Główna siedziba - w Wilnie przy ul. Niemieckiej 20.

Superintendentem generalnym Kościoła ewangelicko-reformowanego na Litwie jest ks. Tomas Šernas. Kościół liczy 14 parafii. Siedziba Synodu Kościoła mieści się w Birżach (ul. Reformatų 1), siedziba Konsystorza - w Wilnie (ul. Pylimo 20).

W ramach obchodów Roku Reformacji 9 września br. w Wilnie na dziedzińcu kościoła luterańskiego przy ul. Niemieckiej 20 odsłonięto i poświęcono pomnik Marcina Lutra autorstwa wybitnego litewskiego rzeźbiarza Romualdasa Kvintasa. Ustawiona na 30-centymetrowym granitowym postumencie figura M. Lutra mierzy 2,5 metra.

"Sam fakt, że rzeźbę się ustawia konkretnemu człowiekowi, jest ogromnym znakiem szacunku wobec niego... Sądzę, że świadczy również o znaczeniu Reformacji, w tym również - dla Litwy. (...) Rzeźba ta to swoiste podziękowanie dla Marcina Lutra" - powiedział jej autor R. Kvintas.

Uroczystość odsłonięcia i poświęcenia pomnika M. Lutra odbyła się tuż przed nabożeństwem dziękczynnym z okazji 500-lecia Reformacji, w którym wzięła udział większość duchownych tego Kościoła, jak również zaproszeni goście ekumeniczni: metropolita wileński arcybiskup Gintaras Grušas, kardynał Audrys Juozas Bačkis, superintendent generalny Kościoła ewangelicko-reformowanego na Litwie ks. Tomas Šernas oraz przedstawiciel prawosławnej archidiecezji litewskiej ks. Władimir Sielawko.  

Pomnik Marcina Lutra w Wilnie. Od prawej - bp Mindaugas Sabutis, fot. liuteronai.lt

Na podstawie: liuteronai.lt, reformatai.lt, religija.lt, lrt.lt