Adamkus i Venclowa odebrali Nagrody Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa


T. Venclova, youtube.com
Były prezydent Litwy Valdas Adamkus i poeta Tomas Venclova zostali laureatami nagród Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa. "Już tysiąc lat Polska i Litwa są obok siebie, przez wieki szliśmy razem i gdy działaliśmy wspólnie byliśmy silni" - podkreślił w swoim przemówieniu były prezydent Litwy. Gala wręczenia nagród odbyła się w warszawskich Łazienkach.
W czasie laudacji Adam Zagajewski określił Tomasa Venclovę jako poetę szukającego sprawiedliwości. "Humanista, erudyta, zwolennik pojednania pomiędzy narodami Europy, autor wielu niezapomnianych wierszy, świetnych, przenikliwych esejów, poeta świadomy tradycji, kochający klasyczną miarę, a jednocześnie żarliwy romantyk w wielu pięknych strofach, Tomas Venclova stał się dla polskich czytelników kimś dużo więcej niż tylko utalentowanym literatem - wskazywał Zagajewski - Humanista, erudyta, podróżnik, zwolennik pojednania i dialogu między narodami Europy, jest Tomas Venclova wyjątkową postacią - kosmopolitą i patriotą jednocześnie".

Odbierając nagrodę Tomas Venclova mówił o paradoksach w stosunkach polsko-litewskich w kontekście sporu o Wilno, które obie narodowości uważały za swoje miasto. Venclova podkreślił rolę Jerzego Giedroycia, którego polityka dopiero po II wojnie światowej doprowadziła do wycofania polskich roszczeń do obecnej stolicy Litwy, a oba narody mogły wyjść z "zaklętego kręgu marzeń o odwecie".

Poeta odniósł się także do najnowszej historii - przypomniał, że w latach 90 stosunki polsko-litewskie układały się bardzo dobrze. Wskazał również źródło zauważalnych dzisiaj napięć: "Ludzi, którzy dla doraźnych korzyści politycznych wracają do tego konfliktu oceniam jako skrajnie nieodpowiedzialnych, zwłaszcza teraz, kiedy sytuacja w Europie znalazła się na ostrym i niebezpiecznym zakręcie" - podkreślił.

Valdas Adamkus, nagrodzony w kategorii "Idee", nie mogł przybyć osobiście na uroczystość, ze względu na zły stan zdrowia. Nagrodę w jego imieniu odebrał ambasador Litwy w Polsce Šarunas Adomavičius. Były prezydent nie zrezygnował jednak z możliwości przemówienia do zebranych - zebrani mogli usłyszeć przygotowane wcześniej nagranie. 

W decyzji przyznania nagrody Kapituła Forum podkreśliła, że prezydent Valdas Adamkus położył wielkie zasługi w dziele polsko-litewskiego dialogu i współpracy nie tylko na płaszczyźnie politycznej, lecz także zainicjował działania instytucjonalne służące intensyfikacji kontaktów na płaszczyźnie obywatelskiej.

Laudację wygłosił prof. Adam Rotfeld. Podkreślił, że Adamkus jest wielkim litewskim patriotą, a jego patriotyzm określił jako "pozbawiony kompleksów", dzięki czemu potrafi on spojrzeć na historię szerzej, nie skupiając się na konfliktach i rozpamiętywaniu krzywd a szukając szans na porozumienie.  

Adamkus w swoim przemówieniu odniósł się natomiast do aktualnej sytuacji politycznej. Sytuację na Ukrainie Adamkus określił jako "próbę dla moralności" UE, która, jego zdaniem, powinna zdecydowanie opowiedzieć się przeciwko imperialnym zapędom Rosji: "Na Ukrainie waży się obecnie przyszłość Europy, a może nawet świata. Nie bójmy się bycia idealistami, nie bójmy się polityki wartości". Laureat podkreślił także rolę relacji polsko-litewskich: "Już tysiąc lat Polska i Litwa są obok siebie, przez wieki szliśmy razem i gdy działaliśmy wspólnie byliśmy silni".

Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa w tym roku przyznało nagrody w kategoriach "Idee" oraz "Kultura". Zgodnie z regulaminem, corocznie przyznawane są dwie nagrody. W latach parzystych obywateli Polski typuje litewskie Forum Dialogu Polska-Litwa im. Jerzego Giedroycia, w latach nieparzystych zaś - obywatelom Litwy - nagrody wręcza polskie Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa. Forum Dialogu i Współpracy Polska-Litwa przyznało w tym roku dwie nagrody: za działalność polityczną ("Idee") oraz na polu kultury ("Kultura").

Valdas Adamkus - urodzony w 1926 roku w Kownie litewski polityk i działacz społeczny, prezydent Republiki Litewskiej w latach 1998-2003 oraz 2004-2009. W okresie II wojny światowej był działaczem niepodległościowym. W latach 1949-1993 przebywał na emigracji w USA. Pracował w Federalnej Agencji Ochrony Środowiska, odznaczany przez prezydenta Ronalda Reagana oraz Billa Clintona. W czasie jego prezydentury Litwa przystąpiła do NATO i Unii Europejskiej. Zasłużony dla rozwoju stosunków litewsko-polskich, odznaczony orderem Orła Białego oraz Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Tomas Venclova - Absolwent Uniwersytetu Wileńskiego. Mieszkał również w Moskwie i w Leningradzie (dzisiejszym Petersburgu). W tym czasie poznał Annę Achmatową, Borisa Pasternaka i Josifa Brodskiego. W latach 1966-1971 studiował semiotykę i literaturę rosyjską na Uniwersytecie w Tartu. W latach 70 działał w litewskim ruchu obrony praw człowieka, współpracując m.in. z "Kroniką Kościoła Katolickiego na Litwie".

W 1977 r. wyemigrował do USA, za co został pozbawiony obywatelstwa przez władze ZSRR. Jest profesorem języków słowiańskich i literatury na Uniwersytecie Yale w USA. Venclowa od lat jest związany z polską kulturą i literaturą. Od 1983 r. jest członkiem zespołu redakcyjnego kwartalnika "Zeszyty Literackie".

Tłumaczył też polską poezję na język litewski (m.in. Cypriana Kamila Norwida, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Wisławę Szymborską), jest również autorem monografii Aleksandra Wata. W decyzji przyznania nagrody Kapituła Forum podkreśliła, że poezja i eseistyka laureata, jego przyjaźń z Czesławem Miłoszem oraz uczestnictwo w życiu kulturalnym obu narodów od wielu lat tworzą prawdziwy most porozumienia polsko-litewskiego.
 

Na podstawie: press.warszawa.pl

Komentarze

#1 rozumiem za co Venclova, ale

rozumiem za co Venclova,
ale za co Adamkus? Szanowałem go nawet, ale okazało się że to taki sam jak i reszta poziomu litewskiej elity, czyli patrzy w oczy obiecuje i jednoczesnie wie że nie zamierza nawet próbować tego spelniac.
Dajcie nagrody rowniez Lansbergisowi, i innym nacjonalistom, tak samo im się należą. .

Sposób wyświetlania komentarzy

Wybierz preferowany sposób wyświetlania odpowiedzi i kliknij "Zachowaj ustawienia", by wprowadzić zmiany.