Historia mostów wileńskich na Poczcie Głównej


Most Zwierzyniecki, pocztówka ze zbiorów H. Kebeikisa
Wileńskie mosty są tematem wystawy, którą do końca września można będzie oglądać w budynku Poczty Głównej w Wilnie. Na zdjęciach i pocztówkach z prywatnych zbiorów znanego litewskiego filatelisty i kolekcjonera Henrikasa Kebeikisa przedstawiona jest historia 13 mostów łączących brzegi Wilii.


"Przeszłość mostów jest częścią historii całej Litwy, dlatego prowadzenie badań w tej sferze jest bardzo ważne. Mosty łączące brzegi wileńskiej arterii - Wilii - mają długą historię, sięgającą owianego legendami średniowiecza, to również czasy współczesne. Most jest dziełem rąk ludzkich, którego przeznaczeniem jest łączenie ludzi i społeczności, dlatego zachęcam wilnian i gości, by dogłębnie poznali wileńskie mosty. Są one nie tylko odzwierciedleniem myśli inżynierskiej i konstruktorskiej, lecz również historycznych etapów rozwoju Wilna" - do zwiedzenia wystawy zachęca jej autor Henrikas Kebeikis.

Henrikas Kebeiskis ma w swej kolekcji ponad 7 tys. zdjęć i pocztówek przedstawiających najsłynniejsze mosty świata. Jest też autorem wydanej ponad 10 lat temu monografii "Žvilgsnis į Lietuvos tiltus" (Spojrzenie na mosty Litwy).

Jak zaznacza autor wystawy "Historia mostów przez Wilię w Wilnie w ikonografii", w Wilnie jest 13 mostów na Wilii i ponad 20 łączących brzegi mniejszych rzek: Wilenki, Cedronu, Warżówki i in. 

Pierwszy most na Wilii, w miejscu obecnego Zielonego, został wybudowany przez Ulricha Hozjusza w 1536 r. na rozkaz króla Zygmunta I Starego. Pobierano tu tzw. mostowe za przejście na drugą stronę rzeki. Z opłaty zwolniona była szlachta, duchowieństwo oraz Żydzi, idący w kondukcie pogrzebowym na położony na Śnipiszkach kirkut. Zyski z "mostowego" przeznaczano na renowację i konserwację mostu. Częściowo zarabiał on też na utrzymanie szpitala przy kościele Trójcy Świętej. W 1776 r. most przebudowano i po raz pierwszy pomalowano na zielono. Odtąd nosi nazwę "Zielony". Nocą 7 lipca 1944 r. Zielony Most został przez Niemców wysadzony w powietrze. Obecny został zbudowany w 1950 r.

Jednym z najstarszych zachowanych mostów jest Most Zwierzyniecki, zbudowany w 1906 r. według projektu wileńskiego inżyniera J. Malinowskiego. Najnowszym zaś - most Mendoga, wybudowany w 2003 roku z okazji 750. rocznicy koronacji króla Mendoga.

Na podstawie: post.lt