Konkurs na pomnik Basanavičiusa rozstrzygnięty


Zwycięski projekt pomnika J. Basanavičiusa, fot. vilnius.lt/ Saulius Žiūra
Już wiadomo, jak ma wyglądać pomnik "ojca narodu litewskiego" Jonasa Basanavičiusa, który ma stanąć na placu przed Filharmonią Narodową w Wilnie. Spośród 16 zgłoszonych na konkurs prac stołeczny samorząd wybrał projekt Gediminasa Antanasa Sakalisa, Gediminasa Piekurasa i Algirdasa Rasimavičiusa: postać z brązu na granitowym cokole, zwrócona w kierunku ulicy Wielkiej. Mer Wilna Remigijus Šimašius zaznaczył jednak, że nie jest do końca pewne, czy projekt zostanie zrealizowany.


Jak informuje stołeczny samorząd, autorzy zwycięskiego projektu chcieli pokazać osobowość, charakter, zdecydowanie Jonasa Basanavičiusa, dlatego zaproponowali klasyczne rozwiązanie: postać w ruchu, z laską w ręku. 

Mer Wilna Remigijus Šimašius poinformował, że w przyszłym tygodniu zapadnie decyzja w sprawie budowy pomnika ze środków prywatnych inwestorów. "Moim zdaniem, należy szukać możliwości realizacji projektu autorstwa zwycięzców konkursu" - Šimašius nie jest zwolennikiem rozpisywania konkursu od nowa. 


Ogłoszony przez stołeczny samorząd konkurs na pomnik Jonasa Basanavičiusa, sygnatariusza Aktu Niepodległości Litwy z 1918 r., nazywanego "ojcem narodu litewskiego" wywołał liczne kontrowersje. Spośród zgłoszonych prac komisja zakwalifikowała 16, ale w opinii wielu znawców sztuki, wszystkie prezentowały niski poziom artystyczny, mówiono wręcz, że jest to "całkowita parodia". Ludzie sztuki i eksperci żądali nawet anulowania konkursu, unieważnienia i nieprzyznawania premii (regulamin konkursu przewidywał nagrody finansowe: 5 tys. euro za pierwsze miejsce, 4 tys. - za drugie, 3 tys. - za trzecie i dwie nagrody motywacyjne w wysokości 2,5 tys. euro za czwarte i piąte miejsce).

Uporządkowanie placu i ustawienie pomnika Jonasa Basanavičiusa planowane jest na 2018 r., kiedy Litwa będzie obchodzić 100-lecie proklamowania niepodległości państwa. Miejsce wybrane zostało nieprzypadkowo - naprzeciwko Litewskiej Filharmonii Narodowej, gdzie w 1905 r. miał miejsce zainicjowany przez dr. J. Basanavičiusa Wielki Sejm Wileński, który sformułował żądanie politycznej autonomii dla Litwy.

Na podstawie: vilnius.lt, BNS