Mantas Jankavičius: "Może uda się stworzyć olbrzymi fresk szlachetności..."


Mantas Jankavičius, fot. Archiwum organizatorów
Wileński kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny na Piaskach, nazywany kościołem franciszkanów, jest jedynym miejscem, gdzie zachowały się freski z XVIII wieku przedstawiające sceny z życia św. Antoniego, autorstwa marianina Franciszka Niemirowskiego. Rok temu, w celu zwrócenia uwagi społeczeństwa na potrzebę renowacji unikalnych malowideł zgromadzenie franciszkańskie, Franciszkańskie Centrum Kultury i Klub UNESCO Instytut Rozwoju Osobowości "Rafaelis" zainicjowały cykl koncertów dobroczynnych zatytułowanych "Freski". W pierwszą niedzielę października w kościele odbędzie się kolejny z koncertów, podczas którego z autorskim programem wystąpi znany litewski aktor i piosenkarz Mantas Jankavičius.
Kościół franciszkański na Piaskach był i nadal pozostaje jedną z najbardziej zniszczonych w okresie sowieckim świątyń wileńskich. Franciszkanie odzyskali kościół w 1998 roku. Od tego czasu prowadzą jego odbudowę.

"Kościół jest wyjątkowy przede wszystkim dlatego, że jest kościołem chrzcielnym Litwy, że jest to najstrsza świątynia Litwy. Miejscem, gdzie pierwsi bracia franciszkanie rozpowszechniali, dzielili się wiarą, ewangelizowali Księstwo Litewskie. (...) To jest najstarsza świątynia, wybudowana jeszcze przed oficjalnym chrztem Litwy, czyli przed 1387 rokiem. Dlatego jest wyjątkowa. A stan takiego zniszczenia «zawdzięczamy» przede wszystkim czasom carskim, i tym późniejszym aż do momentu otwarcia jako świątyni" - opowiedział Wilnotece rektor kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Wilnie o. Marek Dettlaff. 

Na sklepienu kościoła znajdują się 172 freski przedstawiające sceny z życia świętego Antoniego. Są to unikatowe malowidła, wykonane przez zakonnika, marianina Franciszka Niemirowskiego (nadwornego malarza króla Stanisława Augusta Poniatowskiego). F. Niemirowski namalował dla kościoła i klasztoru franciszkańskiego również obrazy, które albo się nie zachowały, albo nie zostały rozpoznane. Freski są więc jedynym zachowanym dziełem tego XVIII-wiecznego artysty. Żeby je uratować, potrzebna jest niemała kwota. Kosztorys prac restauratorskich opiewa na kwotę prawie pół miliona euro.

Fragment ocalałych fresków w kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Wilnie, fot. B. Frątczak"Powoli remontujemy i to remontujemy z ofiar ludzi - nie tylko wiernych - ale wszystkich tych, którym drogie jest dziedzictwo Wilna. Chcę podziękować wszystkim, którzy wspierają w wymiarze materialnym renowację tej świątyni" - podkreślił rektor kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Wilnie.

Po prawej: Fragment zachowanych fresków, fot. wilnoteka.lt

Podczas ubiegłorocznego cyklu koncertów dobroczynnych na ratowanie fresków udało się zebrać 700 euro. To czywiście przysłowiowa "kropla w morzu", ale pierwszy krok został wykonany i jest szansa, że kolejni wspaniali twórcy zechcą wystąpić w unikalnym wileńskim kościele. "Ważne, że sama idea jest dalej prowadzona, że jest zainteresowanie artystów, chęć, aby chronić cenne zabytki. Zwłaszcza że w tym wypadku chodzi o szczególne, ostatnie zachowane freski wielkiego malarza Niemierowskiego, który był malarzem królewskim" - powiedział o. Marek Dettlaff. 

Gotyckie i barokowe kościoły dzięki wspaniałej akustyce w naturalny sposób są świetnym miejscem dla artystów, którzy cenią sobie dobre brzmienie i preferują występować na żywo. Z kolei koncert w świątyni, to świetna okazja, by zwiedzić kościół, do którego być może nigdy nie było sposobności zajrzeć... "Szczególnie ważne, że jest zainteresowanie sztuką. Jest ona przystępna dla ludzi niekoniecznie wierzących. Nasz koncert umożliwia pewien kontakt z kościołem jako budynkiem architektury, co może sprzyjać odnalezieniu Boga. Koncert w kościele, atmosfera świątyni, architektura, mogą pomóc w przybliżeniu wartości duchowych" - zaznaczył zakonnik. 

Tych, którzy wybiorą się w niedzielny wieczór do kościoła przy ulicy Trockiej czeka spora dawka muzyki. "To będzie wyjątkowy wieczór. Wierzę, że razem ze wszystkimi gośćmi, którzy zawitają do tej najstarszej na Litwie świątyni uda się stoworzyć ogromny «fresk szlachetności», który każdy z nas zabierze ze sobą jako największy dar tego spotkania" - powiedział dziennikarzom Mantas Jankevičius.

Mantas Jankavičius (ur. W 1980 r. w Wilnie) - litewski aktor teatralny i filmowy, piosenkarz. W 2001 roku brał udział w konkursie wokalnym "Fizz Superstar", w którym trafił do finału z utworem "Millenium" Robbiego Williamsa. Od tego czasu jest nazywany litewskim odpowiednikiem brytyjskiej gwiazdy. Podczas swoich koncertów solowych ciepło i z dużym poczuciem humoru obcuje z publicznością. Znany jest przede wszystkim z kreacji filmowych. Wystąpił w głównych rolach między innymi w takich filmach, jak "Po drodze" ("Pokeliui") czy "Tadas Blinda. Początek" ("Tadas Blinda. Pradzia"). 

Koncert dobroczynny z cyklu "Freski" odbędzie się w najbliższą niedzielę, 2 października, w kościele pw. Wniebowzięcia NMP (ul. Trocka 9/1). Początek koncertu o 20.00.  
  
Na podstawie: Inf.wł.