Nie żyje filozof Leonidas Donskis
Wilnoteka.lt, 21 września 2016, 10:24
Leonidas Donskis, fot. lithuanianculture.lt
Nie żyje znany litewski filozof, eseista, nauczyciel akademicki, eurodeputowany VII kadencji Leonidas Donskis. Zmarł nagle w wyniku zawału serca, na lotnisku wileńskim, skąd miał lecieć na Ukrainę. Miał 54 lata.
"Jest to ogromna strata, wraz z Nim odeszła część uniwersytetu. Leonidas Donskis był potęgą w filozofii, polityce oraz innych naukach" - powiedział rektor Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie prof. Juozas Augutis.
"Litwa straciła wybitnego humanistę, który poprzez swoją działalność akademicką i społeczną aktywnie bronił idei wolności i godności ludzkiej. Profesor L. Donskis niósł przykład wartości europejskich i zachodniego myślenia nie tylko dla młodego pokolenia, lecz także dla wszystkich ludzi na Litwie" - w kondolencjach napisała prezydent Litwy Dalia Grybauskaitė. Prezydent przypomniała też, że Leonidas Donskis był wiceprzewodniczącym Litewskiej Wspólnoty Żydów, osobą zaangażowaną w zachowanie kultury i dziedzictwa litewskich Żydów.
Leonidas Donskis był też zwolennikiem pojednania polsko-litewskiego i rozstrzygnięcia problemów mniejszości polskiej na Litwie. "Musimy pielęgnować polsko-litewską solidarność. Rozumiem, że nikt nie jest doskonały i że popełniliśmy pewne błędy na Litwie wobec polskiej mniejszości. Nigdy jednak nie było czegoś takiego, jak złośliwość czy złośliwe nastawienie, nie, Polacy zawsze byli uważani za naszych, litewskich obywateli, litewskich patriotów. Problem polegał na tym, że mieliśmy bardzo upartych i konserwatywnych językoznawców, którzy po prostu zaczęli bronić słownictwa czy języka w taki sposób, jakby to był początek XX w., kiedy Litwa była bardzo krucha, wrażliwa. Teraz mamy inną Europę, oni po prostu pomylili czasy. Dlatego myślę, że było to zupełnie nieistotne. Muszę powiedzieć, że powinniśmy załatwić te sprawy, musimy naprawić nasze błędy, musimy pielęgnować naszą solidarność. Myślę, że odbudowanie naszej przyjaźni i współpracy jest jedną z najważniejszych rzeczy, jakie przydarzyły się w moim życiu" - mówił w jednym z wywiadów.
"Największy błąd popełniliśmy my sami: nie potrafiliśmy rozstrzygnąć wewnętrznych problemów - w większości przypadków natury technicznej. Nabrały one innego kontekstu i w wyniku powstała potrzeba tłumaczenia się z zarzutów, bronienia honoru państwa. Z innej strony - honor państwa to jedno, a błędy popełnione przez polityków - to co innego. Trzeba to wyraźnie rozróżniać. Są błędy, które może popełnić parlament albo politycy, ale cywilizowana osoba nie będzie utożsamiała państwa i polityków, którzy się pomylili. Sądzę, że czeka nas poważna praca. Polska jest bardzo ważnym dla Litwy państwem. To splecione ze sobą losy, mieszane rodziny, dzieje rodzin, ogromna część historii, której na Litwie nie wyobrażamy sobie bez Polski. Zdając sobie sprawę z tego wszystkiego, uświadamiając sobie, ile zostało dokonane po 1994 roku na rzecz zbliżenia naszych krajów, z bólem obserwowałem, jak wszystko to było niszczone. Teraz więc zadaniem dla polityków jest pójść po rozum do głowy, spróbować to odbudować i apelować do liderów społeczności o powrót do normalnego, przyjaznego dialogu" - mówił w wywiadzie dla Wilnoteki we wrześniu 2011 r.
Leonidas Donskis urodził się 13 sierpnia 1962 r. w Kłajpedzie. W 1985 r. ukończył studia w Konserwatorium Litewskim (przekształconym później w Akademię Muzyczną), dwa lata później został absolwentem filozofii na Uniwersytecie Wileńskim. Od początku lat 90. pracował jako nauczyciel akademicki, początkowo na Uniwersytecie Kłajpedzkim, następnie na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie. W 1999 r. uzyskał stopień doktora nauk społecznych na Uniwersytecie Helsińskim. Od 2002 r. zajmował stanowisko profesora na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie. Pełnił funkcję dziekana Wydziału Nauk Politycznych i Dyplomacji na tej uczelni. Opublikował szereg prac naukowych poświęconych m.in. kulturze i filozofii. W 2009 r. uzyskał mandat posła do Parlamentu Europejskiego jako lider listy wyborczej Ruchu Liberalnego. W wyborach do PE w 2014 r. nie ubiegał się o reelekcję.
"Polityka, w której brakuje analizy własnych błędów i niedociągnięć i publicznego przyznania się do nich, jest polityką martwą. Życzę więc swoim kolegom, żeby się opamiętali i nie traktowali swoich błędów jak zapowiedzi końca świata, lecz jak coś normalnego. Ludzie mogą się mylić. Jeśli się pomyliłeś - przyznaj to, przeproś drugą stronę, zamiast besztać ją" - mówił w wywiadzie dla Wilnoteki w 2011 r. Dziś te słowa brzmią jak przesłanie...
Na podstawie: BNS, wikipedia.org, radiownet.pl
