„Panno Święta co jasnej bronisz Częstochowy i w Ostrej świecisz Bramie”

Konferencja odbyła się w godzinach przedpopołudniowych w DKP, była poprzedzona mszą św. w Ostrej Bramie, której przewodniczył ksiądz biskup Józef Zawitkowski. Prelegenci podejmowali na sympozjum różne zagadnienia dotyczące historycznych uwarunkowań polskiej maryjności. Biskup senior diecezji łowickiej, ksiądz Józef Zawitkowski, wystąpił z referatem zatytułowanym "Vivat Polonus unus defensor Mariae" (Niech żyje Polak – jedyny obrońca Matki Boskiej). Jak zauważył we wstępie, przez wiele lat względy polityczne uniemożliwiały organizację uroczystych obchodów chrztu Polski na Litwie. 900-lecie państwa polskiego przyćmiło jarzmo rosyjskich represji, millenium natomiast przypadło na czasy ZSRR. Biskup Zawitkowski bardzo emocjonalnie opowiadał o polskości, swoim przywiązaniu do Maryi, wiary katolickiej. Przypomniał życiorysy wielkich Polaków, obrońców wiary i podkreślał momenty w historii Polski, w których Naród szczególnie modlił się do Maryi. Po zakończeniu referatu biskup stwierdził, że takich słuchaczy jak w Wilnie nie miał jeszcze nigdy: "Miałem wrażenie, że zapomnieliście o oddychaniu - stwierdził - Czuję, że jesteśmi ludźmi jednego serca, że myślimy podobnie" - podsumował ze wzruszeniem. Na koniec biskup Zawitkowski udzielił wszystkim błogosławieństwa i rozdał teksty napisanej przez siebie pieśni o Maryi.

Prof. dr hab. Bohdan Cywiński  wystąpił z referatem o "Ludowej maryjności wiary prześladowanej". Poruszał takie zagadnienia jak: duża emocjonalność i niska intelektualność polskiej pobożności maryjnej, model duszpasterstwa jako czynnik determinujący postawy katolików, zbiorowa religijność i symbolika religijna w kontekście politycznym. Po krótkiej przerwie na kawę prof. dr hab. Marceli Kosman przedstawił wyniki swoich badań nad zależnościami historyczno-religijnymi w kontekście kultu maryjnego na Litwie. Na zakończenie prof. dr hab. Kazimierz Ożóg z Uniwersytetu Rzeszowskiego opowiedział o imionach, jakimi określa się Maryję w języku polskim. Profesor Ożóg uświadomił zebranym jakie znaczenia mają poszczególne imiona Maryi i dlaczego pojawiały się na różnych etapach ewolucji języka. Jak się okazało, wszystkie imiona Maryi odzwierciedlają jej wyjątkową pozycję w religijności polskiej. Podstawowym, wymagającym wyjaśnienia zagadnieniem, była pierwotna forma Maryja i bardziej współczesna Maria. Oprócz tego prelegent skomentował też rozdźwięk między starszą formą Matka Boża, a tą powstałą później głównie w odniesieniu do sanktuariów Matka Boska (ludźmierska, ostrobramska, częstochowska…).

Podczas konferencji zwrócono uwagę na ciekawe fakty związane z polską maryjnością. Powiedziano m.in., że imię Marianna wymyślono w języku polskim po to, aby dziewczynki noszące imię Maria ewentualnie nie obrażały swoim zachowaniem Marii, matki Jezusa. Konferencja pokazała, że - wydawałoby się  - powszechnie znany w kręgach polskich katolików temat maryjności kryje jeszcze w sobie wiele niezbadanych i niezauważonych aspektów. Sympozjum wpisuje się w obchody Jubileuszu 1050. rocznicy chrztu Polski, w ramach których zorganizowano 15 spotkań w różnych miastach, głównie na Podkarpaciu, ale również we Lwowie i w Wilnie.

Na podstawie: Inf.wł.