Pokaz filmu "Krew na bruku. Grodno 1939"
wilnoteka.lt, 25 listopada 2015, 10:03
Kadr z filmu Krew na bruku. Grodno 1939
19 listopada w Domu Kultury Polskiej w Wilnie wyemitowano film o bohaterskiej obronie Grodna. Był to zaledwie 20-minutowy materiał o starciach Polaków z Sowietami. Niestety, na widowni zgromadziło się niewiele osób. Część z nich opuściła salę podczas dyskusji. Niemniej jednak trzeba przyznać, że film prezentuje zadowalający poziom i ciekawie przedstawia fakty historyczne z 1939 roku. Należy podkreślić, iż moderatorka, która prowadziła spotkanie i dyskusję, umiejętnie sumowała często zawiłe wypowiedzi widzów, pamiętających czasy wojny.
Autorem filmu jest Piotr Kościński, dziennikarz i prezes Fundacji Joachima Lelewela. Produkcja o bohaterskiej obronie Grodna to połączenie dokumentów archiwalnych, komentarzy specjalistów i współczesnych rekonstrukcji historycznych. Pomysł nakręcenia filmu zrodził sie podczas spotkania Kościńskiego ze Związkiem Polaków na Białorusi. W realizację filmu zaangażowali się mieszkańcy Grodna i grupy zajmujące się rekonstrukcją historyczną. Autorem scenariusza i zarazem reżyserem jest Robert Miękus.
Historia obrony miasta i akcent wileński
Jeszcze przed atakiem Sowietów na Grodno, duża część polskich oddziałów wycofała się do Wilna. Decyzję tę podjął generał Józef Olszyna-Wilczyński, który nie widział sensu obrony miasta. Po inwazji sowieckiej Polacy i Białorusini bronili się aż trzy dni, od 20 do 22 września. Było to możliwe dzięki zaangażowaniu cywilów wspartych mało licznymi oddziałami wojska polskiego.
Cywile jako żywa tarcza
Podczas walk o Grodno Sowieci wykazali się bezwzględnością i okrucieństwem. Złapanych, przypadkowych przechodniów przywiązywali do czołgów. tworząc w ten sposób żywe tarcze. Wśród poległych, którzy zginęli na pancerzach radzieckich czołgów często wymienia się Tadzika Jasińskiego.
Pamięć o bohaterach
Podczas dyskusji po projekcji filmu można było dowiedzieć się, że tradycja świętowania rocznic bohaterskiej obrony Grodna jest na Białorusi wciąż żywa. Tradycyjnie już 22 września młodzież obwiązuje tam polskimi flagami pomniki poległych bohaterów. Jak podkreślała moderatorka spotkania, dla Białorusinów czy mieszkańców Białegostoku historia zajęcia Grodna przez Sowietów jest sprawą znaną i oczywistą. Pamięć o walczących Polakach domaga się jednak wyjścia poza środowiska bezpośrednio związane z Grodnem. Dlatego właśnie pojawstał film, który ma popularyzować pamięć poległych w 1939 roku bohaterów.
Wszelkie informacje dotyczące projektu znajdziecie Państwo na stronie: www.grodno1939.pl
Na podstawie: Inf. wł.; dorzeczy.pl
