"Katechizm" Martynasa Mažvydasa na wystawie w Wilnie
Ilona Lewandowska, 1 kwietnia 2015, 14:31
"Katechizm" Martynasa Mažvydasa, fot. wilnoteka.lt/B. Frątczak
W Bibliotece Uniwersytetu Wileńskiego eksponowane są rzadkie książki, a wśród nich - najcenniejszy eksponat - "Katechizm" Martynasa Mažvydasa. Na wystawie można zobaczyć także unikalne, ręcznie kolorowane mapy z przełomu XVIII i XIX w.
Biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego umożliwiła dziś zwiedzającym zobaczenie swoich cennych eksponatów, w tym pierwszej książki wydanej w języku litewskim, czyli "Katechizmu" Martynasa Mažvydasa. Odwiedzający wystawę mogą zobaczyć także unikalne, ręcznie malowane mapy dawnych Prus Wschodnich i bogatą kolekcję literatury.
Wśród prezentowanych eksponatów przeważają książki z XVIII w. Są wśród nich słowniki, podręczniki gramatyki, literatura religijna a także pierwsze wydania periodyków w języku litewskim.
Mimo że wśród książek nie ma ani jednej napisanej w języku polskim, znaki wspólnej, polsko-litewskiej historii nie są trudne do zauważenia. Świadczą o niej przede wszystkim ręcznie pisane dedykacje i adnotacje.
"Katechizm" ("Katekizmas") Martynasa Mažvydasa - najcenniejszy z prezentowanych eksponatów - został wydany w Królewcu w 1547 r., prawdopodobnie w nakładzie około dwustu egzemplarzy. Jeszcze na początku XVIII w. dzieło można było nabyć na aukcjach. Do dziś na świecie zachowały się zaledwie dwa egzemplarze najstarszej, litewskiej książki. Jeden z nich znajduje się na Uniwersytecie Wileńskim, drugi - w Bibliotece Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. "Katechizm" trafił do Torunia po drugiej wojnie światowej. Przywieźli go ze sobą wykładowcy Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, którzy po wojnie wyjechali do Polski. W bibliotece toruńskiego uniwersytetu znajduje się także oryginalny podpis Martynasa Mažvydasa.
Prezentowane na wystawie książki to oczywiście tylko część cennych zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego. Obecnie biblioteka posiada 5,3 mln woluminów, wiele bezcennych starodruków, około tysiąca starych atlasów, kolekcję kartograficzną profesora uniwersytetu Joachima Lelewela. Wśród cennych eksponatów warto wyróżnić najstarszą na Litwie drukowaną książkę (inkunabuł Rabana Mauro z 1467 r.) i najmniejszą książkę o wymiarach 10x11mm. W 2006 r. w bibliotece odnaleziono tu 11 rękopisów nutowych utworów muzycznych litewskiego kompozytora Mikalojusa Čiurlionisa.
Na podstawie: inf. wł., BNS
