Skromny kwiat z Taboryszek...

"Album powstał z obowiązku społecznego - chcieliśmy pokazać miłość Hani Krepsztul do piękna, ludzi i Boga" - powiedział Henryk Danulewicz, pomysłodawca i jeden z autorów albumu, prywatnie - przyjaciel Anny Krepsztul, uczeń jej ojca, Stanisława Krepsztula.

Henryk Danulewicz jest prezesem Wspólnoty Lokalnej "Taboryszki jak malowane", która między innymi zajmuje się dbaniem o zachowanie pamięci o Annie Krepsztul. Staraniem tej wspólnoty odnowiono salę wystawową w Muzeum Anny Krepsztul w Taboryszkach. W muzeum tym odbywają się plenery artystyczne dla uzdolnionych dzieci z Taboryszek i okolicznych wsi. Wydanie albumu prac malarki - z dobrej jakości zdjęciami, na wysokim poziomie wydawniczym było jednym z marzeń Henryka Danulewicza. 

Anna Krepsztul nie traktowała swojej pasji malarskiej komercyjnie - swoje obrazy częściej dawała w prezencie niż sprzedawała. W trakcie pracy nad albumem autorzy dotarli do osób, które posiadają prace malarki z Taboryszek w swoich prywatnych kolekcjach - wiele osób zgodziło się je udostępnić. Tomas Piliponis wykonał fotografie obrazów, rysunków i haftów, natomiast ich doboru dokonała i merytorycznie wydanie opracowała Marija Kuodienė, badaczka sztuki, pracownik Litewskiego Muzeum Sztuki.

Jak powiedział Wilnotece Henryk Danulewicz, bardzo mu zależało na tym, żeby zaangażować do pracy nad albumem prawdziwych fachowców, znawców sztuki, świetnych grafików i tłumaczy.

"Wszyscy ludzie, którzy coś w życiu osiągnęli, nigdy nie ustawali w pracy. Taka była Anna Krepsztul. Jej prace to nie są obrazy, to są symbole. Kim była osoba, którą drążyły niepokoje wewnętrzne, ale potrafiła stworzyć język uniwersalny, który potrafił trafić do serc ludzkich? Mamy nadzieję, że czytelnik znajdzie odpowiedź na to pytanie w albumie" - podczas prezentacji powiedział Henryk Danulewicz.

Nie jest pierwsza publikacja poświęcona malarce ludowej z Taboryszek. W 2002 roku ukazała się książka Jana Sienkiewicza "Nadworna malarka Ostrobramskiej: saga rodu Krepsztulów", w 2012 r., w piątą rocznicę śmierci malarki - książka "Anna Krepsztul. Człowiek sztuki i cierpienia" autorstwa księży Daniela Dzikiewicza i Jerzego Witkowskiego. Album "Życie i twórczość Anny Krepsztul" jest jednak pierwszym tak obszernym wydaniem, zawierającym blisko 300 prac - obrazów, rysunków, haftów. Zostały one pokazane nie chronologicznie, lecz tematycznie: portrety, pejzaże, kwiaty, martwe natury, obrazy religijne, rękodzieła artystyczne. 

"Schorowana, cierpiąca Hania zapominała się tylko w malowaniu. W ostatnich latach życia, kiedy nie mogła już malować - haftowała" - tak swoją siostrę wspominała Danuta Mołoczko. Pani Danuta była najmłodszą z rodzeństwa Krepsztulów, czuła się z siostrą mocno związana. Jak zwierzyła się, choć Hani nie ma już od 10 lat, wciąż odczuwa jej obecność, wsparcie i opiekę. Praca nad albumem była okazją do wspomnień, a efekt końcowy - piękne wydanie, z jakościowymi zdjęciami i wzruszającymi tekstami - sprawił wielką radość. 
Anna Krepsztul urodziła się 20 lutego 1932 r. w Taboryszkach w rejonie solecznickim. Pierwszych lekcji malarstwa udzielał córce ojciec Stanisław Krepsztul, nauczyciel, rzeźbiarz amator. Z przyczyn zdrowotnych Anna Krepsztul zdała jedynie tak zwaną małą maturę. Nigdy też nie uczyła się w szkole plastycznej. Już w wieku 10 lat zachorowała na osteoporozę i gruźlicę kości, powodujące ich łamliwość. W ciągu 70 lat doznała 72 złamań kości, dodatkowo borykała się z cukrzycą i chorobą serca. Przez ostatnie 20 lat życia poruszała się wyłącznie na wózku inwalidzkim.

Jej pierwsza wystawa autorska odbyła się w 1949 r. w Wilnie, kolejna - dopiero w 1985 r. Dorobek artystyczny Anny Krepsztul to ponad 3,5 tys. prac: obrazów, rysunków i haftów. Część prac jest eksponowana w Muzeum Anny Krepsztul w Taboryszkach, część znajduje się w prywatnych kolekcjach i galeriach, m.in. w Polsce, na Litwie, w USA, Anglii, Niemczech, Francji, Australii i Kanadzie. Obrazy malarki zdobią kościoły w Taboryszkach, w Rostowie nad Donem, Witebsku na Białorusi i w kanadyjskim Wilnie. 2 czerwca 2005 r. Anna Krepsztul została - jako jedna z pierwszych w historii - wyróżniona tytułem Honorowego Obywatela Rejonu Solecznickiego. Zmarła 12 października 2007 r. 
Zdjęcia i montaż: Ara Nersisian