Triduum Paschalne: Wielki Czwartek


Msza Wieczerzy Pańskiej w kościele franciszkanów w Wilnie, fot. wilnoteka.lt
Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Te najważniejsze dla chrześcijan wydarzenia przypominane są za pomocą bogatej symboliki. Jednak czy na pewno wiemy, co te symbole oznaczają? Dlaczego po mszy św. w Wielki Czwartek z ołtarza znika obrus? Co to jest krzyżmo i dlaczego tego dnia w kościołach odprawiana jest tylko jedna msza święta?
 
W Wielki Czwartek msza święta ma niezwykle uroczysty charakter, gdyż liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz sakramentu kapłaństwa. Dlatego właśnie ten dzień jest szczególnym świętem kapłanów.

Rano w kościołach odprawiana jest szczególna msza święta. We wszystkich diecezjach biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia mszę świętą Krzyżma. Podczas niej biskup święci oleje (chorych i krzyżmo), które przez cały rok służą przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczeniach chorych. W wileńskiej katedrze msza święta Krzyżma będzie odprawiana o godz. 10. Co roku w czasie jej trwania obecni kapłani odnawiają przyrzeczenia kapłańskie.

Wieczorem w kościołach parafialnych i zakonnych Mszą Wieczerzy Pańskiej rozpoczyna się Triduum Paschalne. Przed rozpoczęciem liturgii opróżnia się tabernakulum, w którym przez cały rok przechowywany jest Najświętszy Sakrament. Odtąd, aż do Nocy Zmartwychwstania, pozostaje ono puste.

Ostatnia Wieczerza, którą Jezus spożywał z apostołami, była tradycyjną ucztą paschalną, przypominającą wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej. Wszystkie gesty i słowa Jezusa, błogosławieństwo chleba i wina nawiązują do żydowskiej tradycji. Jednak Chrystus nadał tej uczcie nowy sens. Mówiąc, że poświęcony chleb jest Jego Ciałem, a wino Krwią, ustanowił Eucharystię. Równocześnie nakazał apostołom: "To czyńcie na Moją pamiątkę". Tradycja widzi w tych słowach ustanowienie sakramentu kapłaństwa.

 W liturgii podczas hymnu "Chwała na wysokości Bogu", którego nie było przez cały Wielki Post, biją dzwony. Po homilii w wielu kościołach ma miejsce obrzęd umywania nóg. Główny kapłan myje nogi dwunastu mężczyznom, w ten sposób przypominając gest Jezusa i  prawdę, że Kościół, tak jak Chrystus, jest po to, aby służyć.

Po mszy św. rusza procesja do tzw. ciemnicy. Tam rozpoczyna się adoracja Najświętszego Sakramentu. Wymownym znakiem odejścia Jezusa, który po Ostatniej Wieczerzy został uwięziony, jest ogołocenie centralnego miejsca w kościele, czyli ołtarza. Aż do Wigilii Paschalnej, czyli Wielkiej Soboty, pozostaje on bez obrusa, świec i wszelkich ozdób.

Niezależnie od tego, gdzie jesteśmy, spotykamy podobny język symboli i znaków w liturgii. Jak  świętowano Mszę Wieczerzy Pańskiej  u franciszkanów, czyli w najstarszym kościele w Wilnie, możemy zobaczyć na wideo Wilnoteki. 


Na podstawie: deon.pl, inf. wł.