Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Trokach


Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Trokach była w tym roku wyjątkowa, po raz pierwszy bowiem świąteczna procesja przeszła przez znaczną część miasta. Po mszy św. w języku polskim - odprawionej w kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny - jej uczestnicy idąc za przyozdobionym kwiatami wizerunkiem Matki Bożej Trockiej, przeszli ulicami Witolda, Biruty i Mendoga.

Emocje przepełniały wszystkich zgromadzonych w Trokach - słynący łaskami cudowny obraz jest otaczany w tym mieście wielką czcią. Tradycja okazywania szacunku wizerunkowi przekazywana jest z pokolenia na pokolenie.

W ciągu liczącej sześć stuleci historii kościoła Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokach (świątynia została wybudowana z fundacji wielkiego księcia litewskiego Witolda) pątnicy najczęściej przybywali tu właśnie ze względu na słynący łaskami obraz Matki Bożej. Już od XVI w. znany był dzięki wymodlonym przed nim łaskom.  

O uznawaniu obrazu za cudowny świadczą pielgrzymki władców, którzy docierali tu w I połowie XVII wieku. W 1611 r. przybyła do Trok wraz z jezuitą, ks. Piotrem Skargą królowa Konstancja, by prosić o opiekę Bożą dla swego małżonka króla Zygmunta III Wazy w jego wyprawie na Smoleńsk. W 1622 r. Maciej Kazimierz Sarbiewski napisał cztery epody dedykowane wojewodzie trockiemu Januszowi Tyszkiewiczowi i jego pielgrzymce z procesją z Wilna do Trok, by oddać cześć obrazowi Matki Bożej i podziękować za zwycięstwo nad Turkami pod Chocimiem w 1621 roku. W 1639 r. nuncjusz papieski przesłał do Rzymu wiadomość o pielgrzymce króla Władysława IV Wazy do Trok.

Wieści o obficie doświadczanych w Trokach łaskach rozeszły się po całym Wielkim Księstwie. W I połowie XVII w. nie było na Litwie bardziej znanego obrazu niż trocki wizerunek Maryi, dlatego w latach 1655-1661, w okresie wojny z Moskwą, został stamtąd wywieziony i ukryty, a później przeniesiony do kaplicy św. Kazimierza w katedrze wileńskiej. Tam znajdował się do roku 1667. W 1702 r., wobec trwającej wojny północnej, obraz znowu zabrano do Wilna i przechowywano w rezydencji biskupiej. 

4 września 1718 r. wizerunek Matki Bożej Trockiej został ukoronowany złotymi koronami, ofiarowanymi przez papieża Klemensa XI. Była to pierwsza w Wielkim Księstwie Litewskim koronacja cudownego obrazu koronami papieskimi. Ówczesny biskup wileński Konstanty Kazimierz Brzostowski umieścił nad głowami postaci Maryi i Jezusa złote korony papieskie, zaś starą, cenną koronę popularnie zwaną "witoldową", powiesił wysoko nad obrazem. Biskup w uroczystym kazaniu wygłoszonym z tej okazji podkreślił, że królewskie korony wskazują na Maryję z Trok jako na patronkę Litwy.

Kopie obrazu Matki Bożej Trockiej upowszechniły się w całym Wielkim Księstwie Litewskim. Najstarsza kopia, kiedyś zdobiąca Bramę Trocką w murze obronnym Wilna, teraz znajduje się w kościele św. Michała Archanioła w Niemenczynie.  

Na podstawie: inf. wł., piligrimukelias.lt

Zdjęcia i montaż: Edwin Wasiukiewicz