W Brukseli kluczowe rozmowy o brexicie


Premier Wielkej Brytanii Theresa May , fot. AFP-Scanpix/ BNS
Brytyjska premier Theresa May podejmie w poniedziałek, 4 grudnia w Brukseli rozmowy z przewodniczącym Komisji Europejskiej Jean-Claude'em Junckerem i szefem Rady Europejskiej Donaldem Tuskiem ws. postępu w negocjacjach dotyczących wyjścia jej kraju z Unii Europejskiej. Jest to szansa na przełom w trwających od marca przygotowaniach Zjednoczonego Królestwa do opuszczenia wspólnoty.


W przyszłym tygodniu liderzy 27 państw członkowskich mają podjąć na szczycie UE decyzję o tym, czy osiągnięto "wystarczający postęp" w rozmowach, który pozwoliłby na rozpoczęcie negocjacji dotyczących przyszłych relacji handlowych pomiędzy Wielką Brytanią a Unią Europejską.

W trakcie spotkań z Junckerem i Tuskiem May ma przedstawić szczegóły brytyjskiego stanowiska w sprawie trzech obszarów objętych pierwszym etapem rozmów: rozliczenia finansowego, praw obywatelskich i przyszłości Irlandii Północnej. Według poniedziałkowego wydania dziennika "The Times" strony osiągnęły porozumienie w 85-90 procentach, ale "wciąż pewne kwestie są otwarte i wymagają rozwiązania".

O tym, jaką wagę przywiązują do negocjacji unijni liderzy, świadczyć może decyzja szefa Rady Europejskiej Donalda Tuska, który w ostatniej chwili zrezygnował z wyjazdu do Izraela i Autonomii Palestyńskiej, żeby w tym kluczowym momencie być w Brukseli. Tusk spotyka się z May w poniedziałek, 4 grudnia o godz. 16.00 (czasu warszawskiego); szef Komisji Europejskiej J.C. Juncker ma z nią zjeść wcześniej lunch roboczy.

Juncker rozmawiał w poniedziałek przed południem z koordynatorami grup politycznych Parlamentu Europejskiego ds. brexitu, na czele z szefem grupy sterującej, szefem liberałów w PE Guyem Verhofstadtem.

Verhofstadt szanse na porozumienie unijno-brytyjskie ocenił jako "pół na pół". Dla Parlamentu Europejskiego kluczową sprawą jest zapewnienie odpowiednich praw obywateli UE mieszkających na wyspach brytyjskich. 

Strona unijna domaga się, by Londyn uznał Trybunał Sprawiedliwości UE jako instancję odwoławczą podczas ewentualnych przyszłych sporów dotyczących praw obywateli unijnych w Wielkiej Brytanii. Bruksela obawia się bowiem, że brytyjskie prawo może się dla nich zmienić niekorzystnie po brexicie, a sądy na Wyspach nie będą odpowiednio respektowały postanowienia umowy o wyjściu.

W weekend Tusk spotykał się z irlandzkim premierem Leo Varadkarem, zapewniając go o wsparciu w rozmowach. Jak podkreślił, "jeśli oferta Wielkiej Brytanii będzie nieakceptowalna dla Irlandii, to będzie nieakceptowalna dla Unii Europejskiej".

Tusk przypomniał, że brytyjska premier Theresa May ma czas do poniedziałku na przedstawienie swojej ostatecznej propozycji, która będzie podstawą do grudniowych dyskusji na szczycie Rady Europejskiej, w trakcie którego liderzy 27 państw członkowskich zdecydują o tym, czy wykonano "wystarczający postęp" w negocjacjach, aby przejść do kolejnego etapu rozmów.

Po zakończeniu brexitu Irlandia Północna jako jedyna część Zjednoczonego Królestwa będzie miała granicę lądową z krajem członkowskim Wspólnoty - Irlandią. Rząd w Londynie i liderzy północnoirlandzkiej Demokratycznej Partii Unionistycznej (DUP) argumentowali, że nie należy dopuścić do powrotu tzw. twardej granicy między Irlandią i Irlandią Północną, ale jednocześnie opowiedzieli się za wyjściem z unii celnej i wspólnego rynku, co zamyka drogę do zachowania status quo.

Przyszłość relacji między Irlandią Północną a Irlandią jest jedną z trzech kwestii omawianych w pierwszej rundzie negocjacji między Wielką Brytanią a UE.

Brytyjskie media w ubiegłym tygodniu poinformowały, że Londyn i Unia zawarły szerokie porozumienie w sprawie tzw. rachunku brexitowego. Wielka Brytania miałaby zapłacić więcej, niż początkowo proponowała. To jedna z kluczowych kwestii, które muszą zostać ustalone, zanim obie strony przejdą do drugiej fazy negocjacji. Media różnią się co do konkretnej sumy tzw. rachunku brexitowego. Często pojawia się liczba około pięćdziesięciu miliardów euro. Początkowo Londyn mówił o około dwudziestu miliardach.

Wielka Brytania rozpoczęła proces wyjścia z Unii Europejskiej 29 marca br. i opuści Wspólnotę 29 marca 2019 roku. 

Na podstawie: PAP, IAR