Droga Czesława Miłosza

"Potrafił swoją twórczością zafascynować świat. Będąc obywatelem świata, zyskał tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Jednakże zawsze pozostawał Litwinem i Polakiem w jednej osobie" - tak podczas uroczystości odsłonięcia pamiątkowej tablicy na Uniwersytecie Wileńskim o wielkim poecie i pisarzu mówiła prezydent RL Dalia Grybauskatė.

"Życie i twórczość Miłosza stanowi dowód, jak można łączyć ducha polskiego i litewskiego, poeta daje odpowiedź na pytanie, w jaki sposób czerpać z obu kultur, bez przeciwstawiania polskości litewskości, i litewskości polskości" - podkreślił ambasador RP na Litwie Janusz Skolimowski.

Uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej uświetnił koncert muzyki klasycznej kontynuowany w kościele św. Jana podczas uroczystego wieczoru literacko-muzycznego. Kolejne dni obchodów obfitowały w wydarzenia artystyczne i naukowe. Jednym z głównych była konferencja poświęcona Miłoszowi pod hasłem "Czasy i miejsca Czesława Miłosza". Ideą konferencji było zbadanie geografii Miłosza oraz czasu historycznego, który miał dla niego wielkie znaczenie. W dwudniowej dyskusji wzięło udział ponad trzydziestu naukowców z różnych krajów świata: Polski, Stanów Zjednoczonych, Belgii, Izraela, Szwecji, Francji i innych. Kulminacją konferencji było otwarcie wystawy "Szukanie Ojczyzny Czesława Miłosza" przygotowanej przez Instytut Polski w Wilnie. Na wystawę złożyły się listy i dokumenty Miłosza, archiwalne zdjęcia międzywojennego Wilna, fragmenty wierszy poety, materiały wideo. Działał kącik książek Miłosza, w którym znajdowały się głównie tłumaczenia na język litewski. Wystawa w Muzeum Sztuki Użytkowej w Wilnie będzie eksponowana do 30 listopada. Gośćmi otwarcia byli między innymi: Minister Kultury Arūnas Gelūnas, Minister Spraw Zagranicznych Audronius Ažubalis, profesor i przyjaciel Miłosza Antanas Avižienis. W obchodach uczestniczył również syn Czesława Miłosza - Anthony Miłosz.

Z Wilna uczestnicy obchodów jubileuszu Czesława Miłosza udali się do Kowna, następnie do Kiejdan. W Świętobrości zwiedzali kościółek, w którym noblista został ochrzczony. Kolejnym przystankiem okazały się Szetejnie, miejsce, gdzie poeta przyszedł na świat, wychował się i ukształtował. Dzisiaj na miejscu ocalałego z całego dworu Miłoszów budynku znajduje się Centrum Kultury Czesława Miłosza. Zostało założone przez samego poetę i jego przyjaciół z myślą, by spotykały się w nim kultury, łączyły się, tak jak niegdyś, narody: polski i litewski. Tego wieczoru Szetejnie były miejscem spotkania narodów, kultur i ludzi. Przepojonego muzyką ludową i klasyką, poezją i prozą, tańcem i błogim bezruchem, wpatrywaniem się w zieloną wstęgę Niewiaży, a wpatrywał się każdy, kto przynajmniej raz obcował z prozą i poezją Miłosza.

Zdjęcia i montaż: Rajmund Rozwadowski