Dodaj wpis w blogu |  Dodaj bezpłatne ogłoszenie |  Dodaj wydarzenie do anonsów
Wilnoteka logo
Niedziela 11 kwietnia 
Zaloguj się | Załóż konto
  • Fakty
    • Wilno i Wileńszczyzna
    • Polacy na Litwie
    • Litwa
    • Za miedzą
    • Gospodarka
    • VILNIUS 2 POZNAŃ
  • Wilnoteka TV
    • W obiektywie
    • Gość
    • Z archiwum
    • Wilnoteka TVP Polonia
    • Album Wileńskie LTV
    • Michałki
  • Czytelnia
    • Własne
    • Nadesłane
    • Edukoteka
    • Źródłowe
    • Podróże
      • Na Litwie
      • Z Litwy
    • Kartka z kalendarza
    • Blogi użytkowników
    • Okiem stażysty
  • W mediach
    • Przegląd prasy
  • Anonse
    • Kalendarz imprez
    • Wydarzenia
    • Koncerty
    • Wystawy
    • Teatr
    • Kino
    • Sport
    • Dla dzieci
  • O nas
    • Blog redakcyjny
    • Redakcja
    • Kontakt
Start

O Dziadach. Śladami Mickiewicza

Edyta Maksymowicz, 2 listopada 2010, 13:45
Ze względu na swą tajemniczość, zakorzenienie w polskiej literaturze i rozbudowaną obrzędowość Dziady do dziś budzą wiele emocji. Jedni uznają je za obrzęd dawno zapomniany, wywodzący się i odnoszący do czasów pogańskich i starosłowiańskich, inni zaś wolą go łączyć z tradycją wczesnochrześcijańską i obstają przy tym, że niektóre elementy obrzędowości Dziadów do dziś są kultywowane na terenach Białorusi, Litwy, a nawet Polski.
Na pewno jednak Dziady były obrzędem, który jeszcze w XIX wieku odprawiano na Litwie i Białorusi, a który wywodził się z pogańskiego i starosłowiańskiego święta zmarłych.

Dziady obchodzono dwa razy do roku: Dziady Wiosenne w pierwszy czwartek po Wielkanocy i Dziady Jesienne 2 listopada. Żywi, obchodząc Dziady, chcieli zjednać sobie dusze zmarłych i pomóc im zyskać wieczny odpoczynek w zaświatach (prasłowiańskiej mitycznej krainie zmarłych - Nawii).

Do głównych zwyczajów tego święta należało przede wszystkim ugościć dusze zmarłych oraz pomodlić się za nie. Przygotowywano więc tradycyjne dania i potrawy - chleb, kaszę, miód, jajka, trunki i inne. Na wieczerzę zapraszano wszystkich członków rodziny, ale i zostawiano miejsce dla zmarłych. Palono też ognie, by duszom oświetlały drogę i odstraszały błąkające się zjawy i upiory - dusze grzeszników. Wznoszono modły za dusze zmarłych bliskich i obcych. Niejednokrotnie żebrakom i dziadom proszalnym dawano jałmużnę z prośbą o modlitwę - stąd prawdopodobnie nazwa tego święta. Obrzędy w ten dzień prowadził Guślarz, zwany niekiedy Koźlarzem lub Huślarzem. To on był łącznikiem świata żywych ze światem umarłych.

Kultura polska poznała obrzędowość Dziadów za sprawą Adama Mickiewicza i jego dramatu pod tym samym tytułem. Kulturotwórcze zakorzenienie Dziadów okazało się bardzo silne i tym chyba należy tłumaczyć nieustające zainteresowanie staropogańskim obrzędem, zwłaszcza 2 listopada, kiedy przypadają Zaduszki i kiedy wspominamy wszystkich naszych zmarłych.

Kto z was wietrznym błądzi szlakiem,
W niebieskie nie wzleciał bramy,
Tego lekkim, jasnym znakiem
Przyzywamy, zaklinamy.

Adam Mickiewicz, Dziady, cz. II

Zdjęcia: Jan Wierbiel
Montaż: Mariusz Komu-Lubi
  • Share/Save

Komentarze

#1 Czyżby "kultura polska" nie

Acanthis (niezweryfikowany), 9 listopada, 2010 - 02:02

Czyżby "kultura polska" nie znała Dziadów przed Mickiewiczem?

Sposób wyświetlania komentarzy

Wybierz preferowany sposób wyświetlania odpowiedzi i kliknij "Zachowaj ustawienia", by wprowadzić zmiany.

Facebook

Facebook

Wilno i Wileńszczyzna


Fot. madeinvilnius.lt
Obsadźmy Wilno: każdy może tworzyć przestrzenie zielone
Od krzaka piwonii pod oknem po aleję dębową na skwerze - Wilno zaprasza mieszkańców do odważnego kreowania zielonych przestrzeni miasta. Proste, krótkie...
Anna Jesvilienė – wicemerem rejonu solecznickiego
Wraz ze wzrostem mobilności mieszkańców Wilna zwi...
Wilno zaprasza grupy priorytetowe do rejestracji...
Powracają miejskie rowery
Wyjątkowy pas słucki nowym nabytkiem Pałacu Władc...
Więcej

Polacy na Litwie


Marek Kubiak, prezes ZPL m. Wilna / Fot. TVP Wilno
Wileński Oddział Miejski Związku Polaków na Litwie ws. rodaków na Białorusi
Wileński Oddział Miejski Związku Polaków na Litwie wydał w piątek, 2 kwietnia, oświadczenie w sprawie aresztowań Polaków na Białorusi. Wcześniej swą...
Eleonora Kvaščevičienė nowym prezesem PSML
Aleksander Radczenko opuszcza zespół doradców...
Środowiska polonijne solidaryzują się z Polakami...
Gabriela, Andrzej i Artur o „Głosie Litwy”:...
Małe Krzysztofy – dla Małgorzaty Patrycji Minkiel...
Więcej

Litwa


Na zdjęciu: przejście graniczne Papelekis-Łyntupy, fot. pasienis.lt
Trzy punkty kontroli na granicy z Białorusią wznawiają pracę
Od poniedziałku, 12 kwietnia, wznawione zostaną odprawy w trzech punktach kontroli na granicy z Białorusią – w Szumsku, Twereczu i miejscowości Papelekis...
Koronawirus na Litwie: 839 nowych przypadków,...
Dziś w Kościele katolickim – Święto Miłosierdzia...
W Wilnie msza w intencji ofiar zbrodni katyńskiej...
Koronawirus na Litwie: 995 nowych przypadków,...
Supermarkety, które chcą się otworzyć zapowiadaj...
Więcej

Za miedzą


Na zdjęciu: papież Franciszek, fot. vaticannews.va
Prezydent Słowacji: we wrześniu papież Franciszek odwiedzi Bratysławę
Prezydent Słowacji Zuzana Čaputová w sobotę, 10 kwietnia, w programie ,,Na krawędzi” słowackiej prywatnej telewizji TV-JOJ, powiedziała, że papież...
W. Brytania: pogrzeb księcia Filipa – w sobotę 17...
Pogrzeb Krzysztofa Krawczyka
11 rocznica katastrofy smoleńskiej
Szef sztabu generalnego Ukrainy: Rosja próbuje...
Zmarł książę Filip, mąż królowej Elżbiety II
Więcej

Sonda

Trwa Wielki Post. W tym okresie najważeniejsze jest dla mnie::

Ostatnio komentowane

  • Rosja pręży muskuły , a jest
    14.02.2018 - 23:44
  • Bohaterstwo żołnierzy
    14.02.2018 - 23:42
  • Hmmmmmmmmm, dls Cowboy vel
    14.02.2018 - 23:39
  • A Okulicki rozwiazal ja 19
    14.02.2018 - 23:37
  • Zamiast omawiac fatalna
    14.02.2018 - 23:35
Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach Zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą.
© 2010-2021, Wilnoteka