Koncert „Przez nylonową kurtynę II”
Wykonawcy:
- Litewska Narodowa Orkiestra Symfoniczna (kierownik artystyczny i dyrygent Modestas Pitrėnas)
Soliści:
Janusz Wawrowski (skrzypce, Polska)
Gunta Gelgotė (sopran)
Zbignevas Ibelhauptas i Rūta Rikterė (duet fortepianowy)
Dyrygent Modestas Pitrėnas
Program:
- Vytautas Bacevičius – „Poème électrique“, op. 16
- Gražyna Bacewicz – Koncertu skrzypcowy nr 7
- Laurynas Vakaris Lopas – „Penkios meilės dainos“ (Pięć pieśni miłosnych) na sopran i orkiestrę
- Aleksander Tansman – Suita na dwa fortepiany i orkiestrę
Pozornie malownicza i krucha metafora „nylonowej kurtyny” nawiązuje do panujących w kontekście ideologii zimnej wojny nastrojów, aspiracji i życia artystów. Jak w tym kontekście wyglądała droga twórcza litewskich artystów, jak potoczyły się losy muzyków, kompozytorów i ich bliskich? Przykład rodziny Bacewiczów świadczy o niezwykle zagmatwanej i dramatycznej sytuacji tamtych czasów. Vytautas i Grażyna Bacewiczowie – to brat i siostra, których ścieżki życiowe w latach 30. XX wieku radykalnie się rozdzieliły. Mistrzyni skrzypiec Grażyna – reprezentująca środowisko przedwojennych i powojennych polskich kompozytorów, tworząca w stylu neoklasycystycznym – jest uważana za pierwszą kompozytorkę w historii polskiej muzyki. Wymieniana jest w gronie najsłynniejszych twórców, nagrodzona wieloma prestiżowymi nagrodami, a jej dzieła symfoniczne i kameralne rozbrzmiewają na scenach koncertowych całego świata. Jej brat Vytautas Bacevičius – to z kolei pianista, który emigrował do USA. To kompozytor reprezentujący Litwę, nazywany zwiastunem litewskiej awangardy muzycznej, w swojej twórczości pragnący z pasją realizować wizję muzyki kosmicznej.
Niniejszy koncert stanowi kontynuację rozpoczętego przed laty cyklu koncertów „Przez nylonową kurtynę”. W programie zabrzmią takie oto dzieła muzyczne: barwny i nowatorski „Poemat elektryczny” Vytautasa Bacevičiusa oraz „Koncert skrzypcowy nr 7” Grażyny Bacewicz, a dodatkowo – „Suita na dwa fortepiany i orkiestrę” Aleksandra Tansmansa, polskiego twórcy XX w., którego muzyka jest naznaczona emigracją oraz „Pięć pieśni miłosnych” na sopran i orkiestrę współczesnego litewskiego kompozytora Laurynasa Vakarisa Lopasa. Jednym z solistów będzie wybitny skrzypek z Polski Janusz Wawrowski.
Janusz Wawrowski jest uważany za jednego z najwybitniejszych i najbardziej doświadczonych skrzypków swojego pokolenia. Koncertował jako solista m.in. Musikverein w Wiedniu, Wigmore Hall w Londynie, Elbphilharmonie w Hamburgu, Beethoven- Saal w Stuttgarcie, Seoul Arts Center, Litewskiej Filharmonii Narodowej w Wilnie, De Doelen w Rotterdamie, Kravis Center w West Palm Beach, Teatro Teresa Carreῆo w Caracas, Filharmonii Narodowej w Warszawie, NFM we Wrocławiu, NOSPR w Katowicach, czy Filharmonii im. M. Karłowicza w Szczecinie.
Jest od wielu lat związany z wytwórnią Warner Classics, dla której wydał sześć solowych albumów oraz szereg singli. Nagrania fonograficzne artysty przynoszą mu znakomite recenzje krytyki oraz wiele znaczących nagród. Najnowsza płyta, Phoenix, uzyskała nominacje do ICMA 2022, PdSK, Opus Klassik 2021 oraz Fryderyk 2022. Została ona także wybrana albumem miesiąca w brytyjskim Presto Classic oraz płytą tygodnia w londyńskim radio Classic fm, Norddeutscher Rundfunk oraz w Polskim Radio Dwójce.
Laureat nagrody Fryderyk 2017 i 2019, będącej najważniejszym wyróżnieniem fonograficznym w Polsce.
Artysta dokonał wielu premier koncertów skrzypcowych. Specjalnie dla niego utwory pisali: Tomasz J. Opałka, Marcin Markowicz, Norbert Palej, Dariusz Przybylski oraz Albena Petrovic. Z jego inicjatywy powstała szczególna rekonstrukcja Koncertu skrzypcowego Różyckiego, który zaginął w zrujnowanej Powstaniem Warszawie w 1944 roku.
Za wybitną działalność artystyczną i społeczną został uhonorowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego medalem Zasłużony dla Kultury Polskiej. Na swoim koncie ma nominację do nagrody „Koryfeusz Muzyki Polskiej” w kategorii „Osobowość Roku” 2018 i statuetkę Norwida 2019.
Gra na skrzypcach Antonio Stradivariego z 1685 roku.
Organizator: Litewska Filharmonia Narodowa; partner: Instytut Polski w Wilnie
Koncert „Przez nylonową kurtynę II”
Litewska Filharmonia Narodowa (ul. Aušros Vartų 5, Wilno)
2 marca 2024 r., godz. 19.00
Wstęp biletowany
