Własne

W dyskursie publicznym sądy nad wiedźmami są rozumiane jako zjawisko charakterystyczne dla dojrzałego lub późnego europejskiego średniowiecza, jednak paradoksalny jest fakt, że jeden z najbardziej znanych procesów sądowych nad wiedźmami miał miejsce w latach 1692-1693 w północnoamerykańskim mieście Salem. Nie zważając na to, iż w Europie wiedźmy były prześladowane i sądzone także w średniowieczu (właśnie w tym czasie ukazał się podręcznik pióra Bernarda Gui "Practica Inquisitionis", zawierający praktyczne wskazówki inkwizytorom), jednak „rozkwit” tego procederu przypada na czasy późniejsze – apogeum przypada na XVI w., gdy Europą wstrząsnął ruch reformacyjny, później – reforma katolicka (kontrreformacja). Ogniska podejrzanych o czary w Europie zgasły dopiero w XVIII w. Zjawisko to nie ominęło także i Wielkiego Księstwa Litewskiego – procesy przeciw podejrzanym o czarownictwo wszczynano już w XIV w., jednak najbardziej intensywnie wiedźmy były sądzone w XVII i XVIII w.

Wilniuk to stan duszy i umysłu. Nie jest on wilnianinem, bowiem ciało jego pomieszkuje gdzieś daleko od Wilna. Dlatego ma serce rozdarte. Kiedy już spakuje walizkę, aby odbyć podróż do „swojego miasta”, to do niego nie jedzie, lecz „gna”. Podróż do źródeł jest potrzebna, aby naładować duszę i umysł niczym akumulatory. Wilno jest dla wilniuka niczym choroba, która wymaga kuracyjnych pobytów w „zdrojowisku”. Wilniuk zatem jedzie i czuje się tam swojsko mimo historycznych zmian, jakie przeszło miasto na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat. W Wilnie wówczas dochodzi za każdym razem do swoistego przestępstwa. Następuje oto kradzież kolejnego kawałka serca. Wilno jest w tym przypadku złodziejem, a my jego dobrowolną ofiarą. Ale jak to mówią „okazja czyni złodzieja”..., skoro chodzimy z tym sercem na wierzchu, Wilno kradnie i kradnie. Robi to zresztą bezkarnie, bo my się okradać dajemy, a po fakcie nie zgłaszamy przestępstwa. I tak już jest.

W ramach II Światowego Zjazdu Wilniuków dziś o godz. 18.00 w wileńskim Domu Kultury Polskiej zostanie otwarta wystawa „MotoWilno międzywojenne. Śladami pierwszych rajdów motocyklowych”. Będzie to premierowa prezentacja unikalnej kolekcji plakiet motocyklowych z tamtego okresu – bezcennych świadków rozwoju niszowej wówczas dyscypliny sportu, która jednak w II RP rozwijała się całkiem intensywnie. Także na Ziemi Wileńskiej, a ta – jak pamiętamy – nie należała do najbogatszych i aż do wybuchu II WŚ każdy motocykl wciąż był tu raczej luksusem, niż środkiem transportu. Głównym użytkownikiem motorów pozostawało wojsko, chociaż nie brakowało prawdziwych pasjonatów, dzięki którym do dziś dotrwały pamiątki tamtej pasji i olbrzymiej miłości do motoru, kryjącej się za każdą plakietą. Aby lepiej zrozumieć wystawę i docenić aktywność przedwojennych wileńskich „bikerów”, wymazaną z pamięci przez lata wojny, migracji i sowieckiego zaboru – zapraszamy na cykl artykułów kuratora wystawy Ričardasa Žičkusa, historyka i znawcy dziejów motorowych Wilna. Prezentują one rozwój sportu motocyklowego w mieście nad Wilią okresu międzywojennego. WW

Portowe miasto Lipawa na kurlandzkim wybrzeżu Morza Bałtyckiego może się pochwalić wieloma sławnymi osobistościami. Ludzie ci byli związani z Lipawą, urodzili się w tym mieście, tu się wychowali, tu pobierali pierwsze nauki. Ich rodziny bardzo często odgrywały ważną rolę w społecznym życiu miasta. Do znanych rodzin z lipawskim rodowodem, cieszących się w Lipawie powszechnym szacunkiem, należy rodzina Hejmowskich.

Dokładnie przed tygodniem Wilno rzuciło wyzwanie wszystkim miłośnikom sportu i aktywnego spędzenia czasu. Po raz 11 odbyły się zawody multisportowe Vilnius Challenge 2019.

Dzisiejsza opowieść dotyczy specyficznego tematu, który przybliżyć ma okoliczności zawarcia wspaniałej męskiej przyjaźni, której początek miał miejsce w Wilnie. Była to przyjaźń zaprawiona mocno: pasją, adrenaliną, rywalizacją i świadomością ryzyka... to opowieść o dwóch „wspaniałych mężczyznach na swoich latających maszynach”.

Święto Zmartwychwstania zajęło poczesne miejsce w wierzeniach i wyobrażeniach ludu. Woda, słońce i skarby natury ukryte w ziemi skaczą z radości. Wielkanoc to uroczystość nad uroczystościami (solennitas solennitatum) – tak święta Wielkiejnocy nazwał niegdyś papież Grzegorz. Obrzędowość Wielkiego Tygodnia jest niezwykle bogata. W przeszłości na Wileńszczyźnie, tak jak i wszędzie indziej, złożona była ze zwyczajów i praktyk niemających nic wspólnego z chrześcijaństwem. Wielkanoc to również święto wiosny, która od Zapustów zwycięża zimę. Była także świętem dusz, którym dawano możność przebywania wśród żywych.

Jakiż byłby lepszy moment na wypuszczenie echa ze StuDni, niż Prima Aprilis! Gdy człek znużony czujnością przed mniej lub bardziej udanym „nabieraniem” chce po prostu się uśmiechnąć lub roześmiać szczerze, jak na Kabaretonie właśnie. A StuDnia tego roku dała kopa na „dawną piątkę” (czyli obecną „dziesiątkę”). Była mocna, śmieszna, trafna, a przede wszystkim - bardzo wyrównana, na poziomie pod każdym względem. Chciałoby się rzec: wyjątkowo dojrzała, jak na Pięciolatka i główna w tym zasługa samej młodzieży – ambitnej, twórczej, dowcipnej, a także nauczycieli, reżyserów i autorów scenariuszy, którzy co roku podejmują rzucane przez nas wyzwanie. Dziękujemy Wam za to! Trafiały się oczywiście słabsze momenty, lecz nawet komisja była tu jednomyślna: na V Kabaretonie StuDnia nie było ewidentnie słabych występów, a o zwycięstwie decydowały 1–2 punkty! Tak chcemy się śmiać i bawić również na kolejnych kabaretonach, pięć lat wspólnej pracy jak widać daje wyniki, a więc... przeżyjmy to jeszcze raz!

Dwa lata temu przedstawiliśmy tu pierwszą edycję projektu „Harcerska Miłość” (http://www.wilnoteka.lt/artykul/harcerska-milosc), który spotkał się z ogromnym zainteresowaniem i dziesiątkami próśb o jego kontynuację. Harcerska Miłość II to ciąg dalszy historii, w której główną bohaterką jest miłość. Jej narodzinom towarzyszyły szare mundury, dym ogniska i szum wiatru. Trzy wyjątkowe pary, trzy wyjątkowe historie, a w ich tle szara lilijka, harcerski krzyż i ideały.