Własne
Waldemar Wołkanowski |
21.07.2021 - 09:24
„Wielkie Wilno” to określenie, które pierwotnie pojawiło się ok. 1915 roku. Według przekazów granice miasta poszerzone zostały na skutek decyzji niemieckiego urzędnika Waltera Hechta, który pełnił w okupacyjnych władzach funkcję Stadtbaurata. Wyznaczał je z udziałem mierniczego miejskiego Franciszka Walickiego, objeżdżając przedmieścia i rysując linie na planie. Już po okupacji w 1919 roku Rada Miasta zatwierdziła ów plan. Obszar Wilna powiększył się z pięciu do ponad dziesięciu tysięcy hektarów. Granice jednak to jedno, natomiast obszar zabudowy to drugie. Na początku lat trzydziestych XX wieku, blisko siedem tysięcy hektarów stanowiły tereny zupełnie niezabudowane. Były tam – włączone decyzjami administracyjnymi – wioski (12), osady (11), folwarki (9) i dzielnice (dawne przedmieścia), których miały charakter wiejski. Były pola uprawne (blisko trzy tysiące ha), łąki i nieużytki, przy zupełnym braku infrastruktury, jaką kojarzymy ze współczesnym ośrodkiem miejskim. Wilno się jednak „budziło” i budownictwo postępowało, chociaż powoli. Druga część przewodnika po budowlach międzywojennych rozpoczyna się od 1928 roku.
Czesława Stanul |
15.07.2021 - 15:55
Wileńscy i soleczniccy bajkerzy przekazali wychowankom byłego Domu Dziecka w Solecznikach upragnione rowery, zakupione w ramach akcji charytatywnej „Motocykliści – dzieciom”. Cel, jaki stawiali sobie fani jednośladów – wyposażyć w co najmniej jeden rower każdy z czterech społecznych domów rodzinnych, otwartych w ramach Centrum Pomocy Rodzinie i Dzieciom w Solecznikach – został osiągnięty!
Waldemar Wołkanowski |
15.07.2021 - 11:15
Wilno jak setki innych miast w Europie na przełomie XIX i XX wieku przeszło intensywny okres ruchu budowlanego i początki industrializacji. Nie dziwią zatem dziesiątki kamienic, na których widnieją daty z tego właśnie czasu. Prywatni na ogół inwestorzy wznieśli wówczas wiele kilkukondygnacyjnych domów, to wtedy powstało też z inicjatywy Józefa Montwiłła sześć kolonii mieszkaniowych. Kilku znakomitych architektów wileńskich miało pole do popisu. Powstałe wówczas budynki charakteryzowały się mieszanym stylem, bogactwem dekoracji i nowościami technicznymi nieznanymi dotąd na terenie Wilna. Ruch inwestycyjny wstrzymała prawie całkowicie wielka wojna 1914-1918. Budzenie się budownictwa po 1919 roku było powolne z okresowym przyspieszeniem, czy hamowaniem w okresie kryzysu gospodarczego. Kolejne części artykułu stanowią przegląd niektórych wybranych budowli z lat 1920-1939.
Czesława Stanul |
09.07.2021 - 20:11
Średnia wieku lekarzy w solecznickim szpitalu sięga wieku emerytalnego. Średnia wieku pacjentów tej placówki już przekroczyła ten próg – młodzież w poszukiwaniu opieki zdrowotnej ucieka do Wilna, jednak dla wielu mieszkańców rejonu solecznickiego szpital ten jest ratunkiem i placówką pierwszej pomocy. Jej perspektywy jednak nie są różowe i dziś trudno nawet dociec, kto temu zawinił – właśnie o sytuacji ochrony zdrowia na Wileńszczyźnie (między innymi) dyskutowano podczas XXV. Międzynarodowej Konferencji „Nauka a jakość życia” oraz Sympozjum „Wileńszczyzna wczoraj, dziś, jutro” organizowanych przez Universitas Studiorum Polona Vilnensis.
Waldemar Wołkanowski |
08.07.2021 - 10:56
Było ciepłe, czwartkowe przedpołudnie we wrześniu 1931 roku, kiedy rodzina Franciszka Walickiego z olbrzymim wzruszeniem uczestniczyła w poświęceniu prywatnej kaplicy wzniesionej na własnej posesji. Uroczystość odbywała się bez większego rozgłosu. Oprócz kręgu najbliższych osób zaproszonych zostało jeszcze tylko kilku duchownych. Kaplica poświęcona została pod wezwaniem św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Patronka, czyli zakonnica Marie Françoise Thérèse Martin, zmarła w 1897 roku, a kanonizowana była w 1925 roku. Kapliczka Walickich była pierwszym obiektem sakralnym konsekrowanym pod jej zakonnym imieniem na Ziemiach Wschodnich II RP. Zanim jednak więcej szczegółów na temat kapliczki, opowieść przybliży czytelnikom nieco faktów z życia czterech pokoleń Walickich w Wilnie, o ich posiadłości przy ulicy Świronek, a także o Derewnictwie i Tuskulanum.
Akademia Edukacji i Rozwoju Majki Jeżowskiej |
27.05.2021 - 17:37
Twoje dziecko krzyczy, gryzie, bije i jest agresywne? A może biega po domu nakręcone jak katarynka? Może panicznie się czegoś boi? Poniżej znajdziesz 5 praktycznych wskazówek, jak przetrwać trudne emocje dziecka.
Wilnoteka.lt |
11.05.2021 - 16:00
Jak w czasie pandemii pomóc nastolatkom odzyskać równowagę i pewność siebie, wiarę we własne siły? Jak umocnić ich odporność psychiczną, chociażby po to, by dobrze zdali egzaminy? Od czego zacząć? Czego tak naprawdę potrzebuje mózg dziecka po tak długim przetwarzaniu informacji z sieci? Wilnoteka zaprasza na spotkanie z Akademią Edukacji i Rozwoju Majki Jeżowskiej w Warszawie, z trenerami, którzy umieją i chcą pomóc!
Wilnoteka.lt |
03.04.2021 - 14:00
Waldemar Wołkanowski |
01.04.2021 - 14:30
Dzieje wileńskich domów traktować można czasem jak biografie ludzi. Znaleźć się więc powinny opisy kolejnych etapów ich istnienia… od dzieciństwa do ich obecnego dojrzałego wieku. Pamiętajmy jednak, iż niektóre domy „umarły” – zostały na pewnym etapie życia miasta zburzone. Niektóre domy mają ową „biograficzną” linię opisaną lepiej, inne gorzej. Wileńskie budynki Starego Miasta dojrzewały przechodząc liczne zmiany. Dodawane im były piętra, rozbudowywały się wszerz lub wzdłuż, łączono je z innymi, czy też dobudowywano skrzydła. Zmieniały się także fasady, tracąc lub zyskując niektóre szczegóły.
Waldemar Wołkanowski |
21.03.2021 - 13:25
Nie dość powszechna jest wiedza, iż duży gmach stanowiący zachodnią pierzeję placu Vincasa Kudirki wybudowany został w latach 1931-1934. Szeroki i wysoki budynek przetrwał bez większych zmian do dzisiaj, lecz mało są znane okoliczności jego wzniesienia – dlatego nieco informacji podanych poniżej powinno tę lukę uzupełnić.
o. Sławomir Skwarczek OFM Conv. |
19.03.2021 - 09:30
19 marca przypada uroczystość św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny. Z okazji 150. rocznicy ustanowienia Opiekuna Jezusa Patronem Kościoła powszechnego 8 grudnia 2020 r. papież Franciszek ogłosił specjalny Rok Świętego Józefa, który potrwa do 8 grudnia 2021 r. Polecamy uwadze Państwa rozważania o św. Józefie autorstwa o. Sławomira Skwarczka OFM Conv. z kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wilnie.
Kristina Užėnaitė |
11.03.2021 - 03:36
O kobietach dużo się pisze…, ale co piszą same kobiety i od kiedy? W dawnych wiekach uważano, że kobiety nie powinny się zajmować czytaniem lub pisaniem. Piśmienność kobiet świeckich, możliwości ich edukacji literackiej były mocno ograniczone. Umiejętność czytania i pisania kobiety zdobywały w domu, natomiast pismo mężczyzn ćwiczone było od wczesnego dzieciństwa.
Kristina Užėnaitė |
04.03.2021 - 11:06
Historia zna wielu królów o imieniu Kazimierz. Był Kazimierz Odnowiciel, Kazimierz Sprawiedliwy, Kazimierz Wielki, Kazimierz Jagiellończyk oraz Jan Kazimierz – autor „Ślubów Narodu Polskiego”. Natomiast tytuł świętego opromienia tylko postać Kazimierza Królewicza.
Waldemar Wołkanowski |
25.02.2021 - 19:26
Dzieje pomników w Wilnie to szeroki temat, złożony z wielu zagadnień. Każdy z pomników - istniejących oraz tych, które zniknęły z przestrzeni miasta - stanowi osobną historię i podejmując się ich omówienia, należy brać pod uwagę zmienność czasów, w których się pojawiały lub były likwidowane. W okresie międzywojennym najwięcej emocji budziła sprawa pomnika Adama Mickiewicza, ale niejako obok ożywione dyskusje toczyły się także przy okazji innych upamiętnień. Nie inaczej było z pomnikiem Józefa Montwiłła. 20 lutego minęła 110. rocznica jego śmierci, co stanowi okazję do przypomnienia okoliczności wzniesienia mu kamiennego posągu.
Waldemar Szełkowski |
01.01.2021 - 16:00
Nowa linia obrony wymagała ponownego wysiłku żołnierza. Po męczących marszach i bojach odwrotowych znad Niemna, nad Narwią i Bugiem podjęto kolejną próbę powstrzymania wroga i wykonania przeciwuderzenia. I Armia, w składzie której znajdowały się też pułki z Wileńszczyzny i Kresów Północno-Wschodnich, otrzymała zadanie maksymalnie opóźnić natarcie bolszewickie w rejonie tych rzek. Wywalczony czas był niezwykle potrzebny do przygotowania posiłków i kontrnatarcia, ewentualnie nowej linii obronnej - już pod Warszawą.
Waldemar Szełkowski |
19.12.2020 - 14:47
"Nieliczni jeńcy-kozacy twierdzili, że ze strony przeciwnika brała udział [w walkach] 15-a Dywizja Konna; reszta korpusu konnego nie była wprowadzona w bój w obawie spotkania się z większemi jednostkami kawalerii polskiej. Jeńcy objawiali zdziwienie, że ze strony naszej walczył tylko jeden pułk, gdyż sądząc z przebiegu boju byli pewni poważniejszych naszych sił" - pisał o bitwie pod Janowem jej uczestnik por. Stanisław Aleksandrowicz.
Waldemar Szełkowski |
23.10.2020 - 21:19
Wydany 14 lipca 1920 r. rozkaz do zaniechania obrony Wilna i odwrotu na linię Niemna i Szczary wielu żołnierzy odebrało z niedowierzaniem. Utratę Wilna szczególnie boleśnie odczuli żołnierze z kresowych pułków. Na pastwę bolszewików pozostawiali swoje domy, rodziny. W rozkazach dowództwa linię Niemna i Szczary zaznaczano jako ostateczną i właśnie tam Dywizja Litewsko-Białoruska ponownie wykazała hart ducha, chociaż znalazła się o krok od zagłady.
Waldemar Szełkowski |
27.09.2020 - 23:40
Do dziś niezbyt wiele wiemy o obronie Wilna w lipcu 1920 r. Zatrzymać wroga wówczas nie udało się - chyba dlatego wilnianie woleli nie mówić o tym, zapomnieć ten epizod historii swego miasta. Zapomnieć, jak zmuszeni byli w pośpiechu opuszczać kochane Wilno lub ukrywać się w nim przed terrorem bolszewickim. O tych dniach trochę wspomnień zachowali żołnierze, ponieważ nie chcieli oddać Wilna bez walki. Cofnąć się musieli przed wielokrotną przewagą wroga po kilku dniach walk, a niejeden uważał, że można było walczyć i dłużej.
Waldemar Wołkanowski |
07.09.2020 - 16:18
Wilniuk to stan duszy i umysłu. Nie jest on wilnianinem, bowiem ciało jego pomieszkuje gdzieś daleko od Wilna. Dlatego ma serce rozdarte. Kiedy już spakuje walizkę, aby odbyć podróż do „swojego miasta”, to do niego nie jedzie, lecz „gna”. Podróż do źródeł jest potrzebna, aby naładować duszę i umysł niczym akumulatory. Wilno jest dla wilniuka niczym choroba, która wymaga kuracyjnych pobytów w „zdrojowisku”. Wilniuk zatem jedzie i czuje się tam swojsko mimo historycznych zmian, jakie przeszło miasto na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat. W Wilnie wówczas dochodzi za każdym razem do swoistego przestępstwa. Następuje oto kradzież kolejnego kawałka serca. Wilno jest w tym przypadku złodziejem, a my jego dobrowolną ofiarą. Ale jak to mówią „okazja czyni złodzieja”..., skoro chodzimy z tym sercem na wierzchu, Wilno kradnie i kradnie. Robi to zresztą bezkarnie, bo my się okradać dajemy, a po fakcie nie zgłaszamy przestępstwa. I tak już jest.
Waldemar Szełkowski |
30.08.2020 - 23:12
WEZWANIE. Wojsko nasze odpiera ataki wroga i nieugięcie bronić będzie Wilna. Wysiłki armji muszą być poparte przez całą ludność. Nakazem więc dla wszystkich mieszkańców miasta jest: pod broń, do szeregów! Zdolni do noszenia broni stawić się mają do biur zaciągowych: Św.-Jerska 11; w hotelu "Botanika" - Biskupia róg Skopówki; Kasztanowa 3 (dla kawalerzystów). Wilna nikomu nie oddamy! Wspólnym wysiłkiem zwyciężymy!
Prezydent miasta Wilna 10 lipca 1920 roku.
- « pierwsza
- ‹ poprzednia
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- …
- następna ›
- ostatnia »
