Polska: iluminacja na Pałacu Prezydenckim w 40. rocznicę powstania NZS


Fot. prezydent.pl
22 września 1980 roku odbyło się zebranie przedstawicieli Tymczasowych Komitetów Założycielskich Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Ustalono wówczas ogólnopolski charakter organizacji oraz obowiązywanie wspólnego statutu. Oficjalnie powstał wtedy studencki ruch opozycyjny. Z tej okazji, dla upamiętnienia 40. rocznicy powstania Zrzeszenia na fasadzie Pałacu Prezydenckiego została wyświetlona okolicznościowa iluminacja.

Powstałe w 1980 roku Niezależne Zrzeszenie Studentów było niejako studenckim odpowiednikiem „Solidarności” i skupiało młodych ludzi chcących niezależnej od władz państwowych organizacji studenckiej, a ponadto demokratyzacji życia akademickiego, przestrzegania podstawowych swobód politycznych w kraju oraz praw człowieka, szanowania polskich tradycji niepodległościowych i patriotycznych. Przez długi czas władze PRL zwlekały z rejestracją NZS.

Ostatecznie NZS zarejestrowano 17 lutego 1981 r. Jednak już w grudniu tego samego roku – po wprowadzeniu stanu wojennego – Zrzeszenie zostało zdelegalizowane. W kilku ośrodkach akademickich NZS prowadziło działalność podziemną. Po roku 1989 NZS został ponownie zalegalizowane.

Pierwszy przewodniczący Zrzeszenia Jarosław Guzy wskazał, że powstanie NZS-u było naturalnym procesem po strajku stoczniowców. „Jego źródeł trzeba szukać kilka lat wcześniej, kiedy pojawił się po śmierci Stanisława Pyjasa w Krakowie Studencki Komitet Solidarności i jednym z postulatów było powołanie niezależnej organizacji studenckiej” – powiedział Polskiemu Radiu.

Guzy podkreślił znaczenie Niezależnego Zrzeszenia Studentów w przełamaniu monopolu komunistycznych organizacji na uczelniach. „Nam chodziło o reformę studiowania, o reformę uczelni, o autonomię uczelni, o wyzbycie się całej, ideologicznej, politycznej presji, jakiej poddane były uczelnie, podobnie jak całe życie w kraju” – wyjaśnił.

Dodał, że te cele przyświecały także podczas strajku na uczelni, który trwał do stanu wojennego. „Walczyliśmy z większością środowiska akademickiego, mając za sojuszników nowo wybranych rektorów, którzy utworzyli konferencję rektorów” – wskazał.

NZS było ważnym elementem przemian po roku 1980 i odniosło ważne sukcesy. „Udało się zreformować uczelnie, które już nie wróciły do tego stanu podporządkowania władzy państwowej. Ustawa o szkolnictwie wyższym, o którą walczyliśmy przeszła prawie w niezmienionym kształcie i kilka lat zapewniała w latach 80. dużą swobodę funkcjonowania na uczelni zarówno kadrze naukowej, jak i studentom” – wyliczał Guzy.

Na podstawie: PAP, tvp.info