Triduum Paschalne: Wielki Piątek

Wielki Piątek to dzień Krzyża. Po południu odprawiana jest niepowtarzalna wielkopiątkowa Liturgia Męki Pańskiej. Bardzo ważną rolę odgrywa w niej, tak rzadko obecna w naszym życiu cisza.

Celebrans i asysta wchodzą w ciszy. Kapłan przez chwilę leży krzyżem przed ołtarzem. Po modlitwie wstępnej czytane jest proroctwo o Cierpiącym Słudze Jahwe i fragment Listu do Hebrajczyków. Następnie czyta się lub śpiewa, zwykle z podziałem na role, opis Męki Pańskiej według św. Jana.

Po homilii w bardzo uroczystej modlitwie wstawienniczej Kościół poleca Bogu siebie i cały świat, wyrażając w ten sposób pragnienie samego Chrystusa: aby wszyscy byli zbawieni. Szczególnie przejmujące są modlitwy o jedność chrześcijan, prośba za niewierzących i za Żydów.

Centralnym wydarzeniem liturgii wielkopiątkowej jest adoracja krzyża. Zasłonięty fioletowym suknem krzyż wnosi się przed ołtarz. Celebrans stopniowo odsłania krzyża i śpiewa trzykrotnie: "Oto drzewo krzyża, na którym zawisło zbawienie świata", na co ludzie odpowiadają: "Pójdźmy z pokłonem". Po liturgii krzyż zostaje w widocznym i dostępnym miejscu, tak by każdy wierny mógł go adorować. W Wielki Piątek przyklęka się przed nim, tak, jak zwykle w kościele wierzący przyklękają przed Najświętszym Sakramentem. Jest on aż do Wigilii Paschalnej najważniejszym punktem w kościele, choć w polskiej tradycji często uwaga koncentruje się przy zwykle w ciekawy sposób przygotowanym  Grobie Pańskim. 

Po adoracji krzyża z ciemnicy przynosi się Najświętszy Sakrament i wiernym udziela się komunii. Ostatnią częścią liturgii Wielkiego Piątku jest procesja do Grobu Pańskiego. Na ołtarzu umieszczonym przy grobie lub na specjalnym tronie wystawia się Najświętszy Sakrament w monstrancji okrytej białym przejrzystym welonem - symbolem całunu, w który owinięto ciało zmarłego Chrystusa. Cały wystrój tej kaplicy ma kierować uwagę na Ciało Pańskie. W wielu kościołach przez całą noc trwa adoracja.

W Wielki Piątek odprawiane są także nabożeństwa drogi krzyżowej. W wielu kościołach rozpoczyna się ono o godzinie 15.00, gdyż właśnie około tej godziny wedle przekazu Ewangelii Jezus zmarł na krzyżu. 

Na Wileńszczyźnie jest także jedno szczególne miejsce, związane z Męką Chrystusa. To Kalwaria Wileńska.  Tradycyjnie droga krzyżowa jest tu odprawiana w nietypowym okresie - od maja do września. Wtedy każdego dnia spotkać można grupki modlących się ludzi. Wiele wileńskich parafii a także harcerze, mimo zwykle niesprzyjającej pogody, obchodzą Kalwarię Wileńską także w Wielki Piątek. 

Na podstawie: deon.pl