W Warszawie wręczono medale "Zasłużony Kulturze Gloria Artis"

Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" uhonorowany został poeta, eseista, krytyk literacki, edytor - Jacek Trznadel. Uhonorowany przez wiele lat pracował w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, o czym przypomniał podczas uroczystości wręczenia medali wicepremier Polski, minister kultury RP Piotr Gliński, nazywając laureata swoim starszym kolegą z tego instytutu.  

Jacek Trznadel publikuje eseje literackie oraz tomy wierszy od lat 60. Od 1978 roku prowadził również Katedrę Polonistyki na Sorbonie w Paryżu. W latach 80. współpracował z paryską "Kulturą", a także z innymi wydawnictwami drugoobiegowymi, jednak jego najbardziej znaczącą książką okazała się "Hańba domowa" - zbiór wywiadów z pisarzami na temat ich stosunku do stalinizmu. Trznadel mocno zaangażował się również w wyjaśnienie zbrodni katyńskiej. W 1990 r. był jednym z inicjatorów założenia Polskiej Fundacji Katyńskiej i Niezależnego Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej, pięć lat później ukazał się zbiór jego szkiców historycznych na ten temat pt. "Powrót rozstrzelanej armii" oraz zbiór opowiadań o tematyce katyńskiej zatytułowany "Z popiołu czy wstaniesz?". Odznaczenie w imieniu ojca odebrała córka literata - Anna Szczepkowska.

Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" odebrał też reżyser i scenarzysta Antoni Krauze, którego ostatnim obrazem jest "Smoleńsk". "Ten film bardzo dużo mnie kosztował, jego produkcja trwała kilka lat i postanowiłem się już wycofać z życia zawodowego" - oświadczył reżyser we wtorek dziennikarzom.

Antoni Krauze jest również reżyserem głośnego i nagradzanego filmu "Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł" o masakrze protestujących robotników w grudniu 1970 roku. Jednak dziełem, które w rozmowie z dziennikarzami Krauze uznał za najważniejsze w swoim dorobku jest "Meta" z 1971 r. "Obraz ten w swoim nastroju również nawiązuje do tragedii protestujących robotników na Wybrzeżu" - podkreślił reżyser. Film na 10 lat zatrzymała cenzura PRL-u.

Trzecim z odznaczonych Złotym Medalem został aktor, satyryk, znany m.in. z kabaretu Tey, kabaretu Olgi Lipińskiej oraz ról w komediach Juliusza Machulskiego - Janusz Rewiński. Wręczając medal, minister Piotr Gliński opowiadał: "[Janusz Rewiński] nie był pewien, czy to nie jest żart i życzył sobie potwierdzenia telefonicznego przeze mnie, by móc poznać mnie po głosie". "Wielki splendor na mnie spływa (...). Rzeczywiście tak było, jak powiedział pan minister" - potwierdził satyryk.

Srebrnym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" uhonorowano znawcę i pasjonata historii Warszawy, członka Komisji Historycznej Towarzystwa Przyjaciół Warszawy - Tadeusza Burchackiego. Po odebraniu medalu historyk zaapelował do ministra o wybudowanie pomnika Stefana Czarnieckiego na Cytadeli w Warszawie, gdzie obecnie powstaje Muzeum Historii Polski i Muzeum Wojska Polskiego.

Brązowe Medale "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" otrzymali: księgarz Danuta Dobosz, aktor Marek Frąckowiak, poeta, pieśniarz, historyk sztuki i tłumacz literatury starofrancuskiej Jacek Kowalski oraz muzyk, wokalista i lider Kapeli Warszawskiej (wcześniej Kapeli Czerniakowskiej) Stanisław Wielanek.

Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (łac. chwała sztuce) - polskie odznaczenie resortowe, od 2005 roku nadawane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP osobie lub instytucji wyróżniającej się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego.

W ciągu ostatnich dwóch lat zdarzały się też "odmowy" przyjęcia odznaczenia: w lutym 2015 Alina Cała odmówiła przyjęcia Brązowego Medalu z rąk Małgorzaty Omilanowskiej na znak protestu wobec sytuacji w Żydowskim Instytucie Historycznym, który jest - jej zdaniem - bardzo źle zarządzany. Natomiast na początku mijającego roku nie zechcieli odebrać medali między innymi: słynny dziennikarz telewizyjny Piotr Orłoś (Złoty Medal) i autor książek dla dzieci Grzegorz Kasdebke (Brązowy Medal).


Na podstawie: PAP, inf. wł.