Kościół franciszkański odzyskuje swoją świetność


Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Wilnie, fot. wilnoteka.lt/B.Frątczak
Kościół franciszkański pw. Wniebowzięcia NMP na Piaskach w Wilnie powoli odzyskuje swoją świetność. W okresie sowieckim świątynia została zdewastowana. Od 20 lat dzięki pomocy wiernych oraz organizacji i instytucji franciszkanie stopniowo odnawiają kolejne części wnętrza kościoła. Jesienią 2014 r. odsłonięte oraz zakonserwowane zostały malowidła na zachodniej ścianie świątyni oraz odrestaurowana została balustrada chóru.
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny na Piaskach, nazywany kościołem franciszkanów, jest jedną z najstarszych świątyń w Wilnie. To zarazem jeden z najbardziej zdewastowanych obiektów sakralnych w mieście. Władze sowieckie zamknęły kościół w 1949 r. Następnie przez 50 lat był wykorzystywany jako magazyn, a ołtarz główny i dzieła sztuki sakralnej trafiły do innych kościołów.

15 maja 1998 r. świątynia została zwrócona zakonowi franciszkanów. Otwarty dla wiernych, przepiękny zabytek sakralny, w którym zachowały się rzadkie elementy wileńskiego gotyku, wołał o pomoc. Cudem przetrwała tylko XVIII-wieczna figura Matki Bożej, tzw. Biała Pani. Ojcowie z Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych (franciszkanów) podjęli starania o przywrócenie świątyni jej dawnej świetności. W 2012 r., po dwóch latach gromadzenia funduszy oraz prac restauratorsko-budowlanych poświęcona została kaplica z ołtarzem św. Jadwigi, nazywanej "matką chrzestną Litwy".

W 2014 r. zostały odsłonięte i poddane konserwacji zachowawczej malowidła na ścianie zachodniej kościoła, przeprowadzono również prace konserwatorskie dekoracji sztukatorskiej i zespolenia malarskiego balustrady chóru. Prace polegały m.in. na usunięciu przemalowań i nawarstwień, oczyszczeniu i wzmocnieniu struktury tynku i znajdujących się na nim fragmentów malowideł oraz na oczyszczeniu i wzmocnieniu sztukaterii. W obrębie poddanego pracom konserwatorskim odcinka balustrady chóru usunięto nieestetyczne, niepoprawne pod względem technicznym, wcześniejsze uzupełnienia. Wykonano także uzupełnienie ubytków podłoża w obrębie malowideł oraz zrekonstruowano brakujące fragmenty sztukaterii. W trakcie prac wykonano odkrywki warstw malarskich, co pozwoliło uściślić pierwotną kolorystykę partii poddanych zabiegom konserwatorskim.

Prace konserwatorskie wykonały litewskie firmy: firma prywatna S. Juršėnasa Senoji Freska oraz spółka Rupintojėlis. Jak poinformował ojciec Marek Dettlaff, gwardian klasztoru i rektor kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wilnie, całkowity koszt wykonanych prac wyniósł 60 tys. zł, w tym 50 tys. złotych Prowincja Franciszkanów pw. św. Maksymiliana w Gdańsku otrzymała z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, w ramach programu "Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą".

O. Marek Dettlaff powiedział, że świątynia odnawiana jest przede wszystkim dzięki wsparciu wiernych. Kolejne prace restauratorskie będą planowane dopiero wówczas, gdy zostaną zebrane fundusze na ten cel.

Na podstawie: franciszkanie.gdansk.pl, pranciskonai.lt, inf.wł.